مرتضی غفاریان
[ همه پیام ها ] پیام های مرتضي غفاريان (1 مورد)
  سوره توبة آیه 107 - اهل توا و اهل نفاق
در این آیه مقایسه اى میان دو گروه مؤمنان که مساجدى همچون مسجد قبا را بر پایه تقوا بـنا مى کنند با منافقاتى که شالوده کار خود را بر کفر و نفاق وتفرقه و فساد قرار مى دهند به عمل آمده است.
نـخـسـت مـى گوید: ((آیا کسى که بناى آن مسجد را بر پایه تقوا و پرهیز ازمخالفت فرمان خدا و جـلـب خـشـنودى او نهاده است بهتر است ، یا کسى که شالوده آن را بر لبه پرتگاه سستى در کنار دوزخ نـهـاده که به زودى در آتش جهنم سقوطخواهد کرد)) ! (افمن اسس بنیانه على تقوى من اللّه ورضوان خیر ام من اسس بنیانه على شفا جرف هار فانهاربه فى نار جهنم).
تـشـبـیـه فوق با نهایت روشنى و وضوح بى ثباتى و سستى کار منافقان واستحکام و بقاى کار اهل ایمان و برنامه هاى آنها را روشن مى سازد.
و از آنـجـا کـه گروه منافقان هم به خویشتن ستم مى کنند و هم به جامعه ، درآخر آیه مى فرماید: ((خداوند ظالمان را هدایت نمى کند)) (واللّه لا یهدى القوم الظالمین).
(آیـه) در ایـن آیـه اشـاره به لجاجت و سرسختى منافقان کرده ، مى گوید:آنها چنان در کار خود سـرسـخـتـنـد و در نـفـاق سرگردان ، و در تاریکى و ظلمت کفرحیرانند که حتى ((بنایى را که خودشان بر پا کردند همواره به عنوان یک عامل شک و تردید ـیا یک نتیجه شک و تردیدـ در قلوب آنـهـا باقى مى ماند، مگر این که دلهاى آنها قطعه قطعه شود و بمیرند)) (لا یزال بنیانهم الذى بنوا ریبة فى قلوبهم الا ان تقطع قلوبهم).
و در آخر آیه مى گوید: ((و خداوند دانا و حکیم است)) (واللّه علیم حکیم).
اگـر بـه پـیامبرش دستور مبارزه و درهم کوبیدن چنین بناى ظاهرا حق به جانبى را داد به خاطر آگـاهـى از نیات سؤ بناکنندگان و باطن و حقیقت این بنا بود این دستور عین حکمت و بر طبق مصلحت و صلاح حال جامعه اسلامى صادر شد نه یک قضاوت عجولانه بود و نه زاییده یک هیجان و عصبانیت.
[ همه نکته ها ] نکته های مرتضي غفاريان (6 مورد)
  سوره بقرة آیه 19 - زندگی منافق
یَکاَدُ البَرقُ یَخطَفُ أبصَارَهُم کلَّمَا أضَاءَ لَهُم مَّشَوا فِیهِ وَ إذَا أظلَمَ عَلَیهِم قَامُوا وَ لَو شَاءاللهُ لَذَهَبَ بِسَمعِهِم وَ أبصَارِهِم إنَّ اللهَ عَلیَ کلِّ شیءٍ قَدِیر

دزدان کیف زن را ندیده ای با چه شتاب و سرعتی کیف را زده و می ربایند، عرب ها به این نوع ربودن تن و چابک "خطف" گفته و به چنین رباینده ای "خطاف" می گویند.حال قرآن می گوید: نه تنها آن رعد مهیب و کشنده است، بلکه برق آن نیز چنان براق و تیز و تند بوده که تو گویی نزدیک است چشم را از آنان ربوده و ایشان را برای همیشه کور سازد.

کلَّمَا أضَاءَ لَهُم مَشَوا فِیهِ وَ إِذَا أظلَمَ عَلَیهِم قَامُوا

همینکه برق می زند راه را یافته و راه می افتند، و همینکه خاموش می شود مات و مبهوت بر جای خود می ایستند.

و این نشانه می دهد که اعمال عبادی چه راستین و چه دروغین باشند تولید برق و انرژی و نیرو می کنند، با این تفاوت که اگر اعمال آدمی از سر ایمان و اعتقاد و ارادت باشد، پای خورشید به میان کشیده می شود و یک روشنی مدام و پی در پی در اختیار انسان است. اما اگر از سر کفر و نفاق صورت پذیرد، تنها تولید برق و انرژی گذرا و ناپایدار خواهد کرد.

وَ لَو شَاءَ اللهُ لَذَهَبَ بِسَمعِهِم وَ أبَصارِهِم

و از یاد نبریم که خداوند بر اثر نفاق چشم و گوش دل آنان را گرفت، حال اگر بخواهد بر اثر رعد و برق همین چشم و گوش ظاهری ایشان را هم می تواند بگیرد.

اما البته چنین چشم و گوشی را نمی گیرد زیرا خود مایه ی عذاب بیشتر و رنج افزون است.

إنَّ اللهَ عَلیَ کلِّ شیءٍ قَدِیر

و خداوند بر هر کاری تواناست

و توانایی هیچکس بر توان او نمی چربد، از اینرو منافقان سرانجام ذلیل و خوار خواهند شد.

پیداست که سر پنجه ی ما را چه بود زور

با ساعد سیمین توانا که تو داری(1)
  سوره توبة آیه 94 - ویژگی انسان
از ویژ گی های انسان ، فراموشی و نسیان است . بسیاری از اعمالی که انسان انجام می دهد در فاصله ی کوتاهی به دست فراموشی سپرده می شود و او حتی قادر نیست اعمال یک روزش را کاملا به یاد آورد تا چه رسد به اعمال و کارهای تمام عمرش را . خداوند در آیه 6از سوره مبارکه مجادله می فرماید : { یوم یبعثهم الله جمیعا فینبئهم بما عملوا احصاه الله و نسوه و الله علی کل شی ء شهید } ، یعنی : به یاد آر روزی که خدا در آن روز همه ی مردم را بر انگیزد تا آنها را از اعمالشان که خداوند آنها را شماره کرده و آنها آن را فراموش کرده اند آگاه کند و خداوند شاهد بر هر چیزی است .
و ثانیا : انسان در برخی موارد به خاطر خود بینی و خود خواهی اعمال بد و ناپسند خود را زیبا و شایسته می بیند و هر گز تصور نمی کند که عمل نادرستی انجام داده است ، ولی در روز قیامت ، خداوند حقیقت اعمالشان را برای آنها بیان می کند و آنها را از واقعیت با خبر می سازد . خداوند در آیه 103و 104 سوره کهف می فرماید : { قل هل ننبئکم بالاخسرین اعمالا * الذین ضل سعیهم فی الحیاه الدنیا و هم یحسبون انهم یحسنون صنعا }، یعنی : بگو : آیا شما را از کسانی که اعمالشان از همه زیان بارتر است آگاه نسازم ؟ آنها کسانی هستند که سعی و تلاش آنها در زندگی دنیا ضایع گشته ولی خود گمان می کنند که کار نیکی انجام داده اند .
2- هدف اصلی از آگاه کردن بندگان از اعمالشان در روز قیامت ، رسیدگی به اعمال آنها در داد گاه عدل الهی است نه صرف خبر دادن و اگاه کردن بندگان از کردار و کار ها یشان ، در واقع خداوند با بیان اعمال بندگان در روز قیامت ،مدارک و شواهد جرم و محکومیت آنها را بیان می کند و پرونده عمری گناه و نا فرمانی را در برابر آنها حاضر می کند به گونه ای که آنها با دیدن پرونده سیاه خود به جرم و گناه خود اعتراف می کنند و به هیچ وجه نمی توانند آن را انکار کنند .
  سوره توبة آیه 55 - قرآن و سلامتی افراد
جالب است بدانید که خداوند مستقیما در قرآن به خوردن گوشت و ماهی و میوه اشاره می کند و آنها را از نعمت های زندگی بخش الهی برمی شمارد و از ما می خواهد که از آنها بخوریم که به ترتیب در سوره مائده آیه 1 و 96، سوره نحل، آیه 14 و سوره مؤمنون آیه 19 آمده است .
[ همه سوال ها ] سوال های مرتضي غفاريان (8 مورد)
  سوره توبة آیه 89 - باغ بهشتی
باغ های بهشتی آیا همیشگی است و شرح مختصری از آن برای انگیزه بیشتر بدهید؟
  سوره توبة آیه 88 - جهاد
جهاد با اموال یعنی چه؟
  سوره توبة آیه 112 - ----
سائحون در آیه چیست؟آیا بمعنای گردش است؟
[ همه ترجمه ها ] ترجمه های مرتضي غفاريان (1 مورد)
  سوره توبة آیه 89 - تفسیر راهنما
خدا براى آنان بوستان هایى آماده کرده است که از پایین آنها نهرها جریان دارد، و جاودانه در آنها خواهند بود. این است آن کامیابى بزرگ.
[ همه تفسیر ها ] تفسیر های مرتضي غفاريان (2 مورد)
  سوره توبة آیه 89 - تفسیر راهنما
ـ باغها و نهرهاى روان و زندگى جاودان، مهیّا شده از جانب خدا براى پیامبر (ص) و مؤمنان مجاهد

أعد اللّه لهم جنت تجرى من تحتها الأنهر خلدین فیها

2 ـ بهشت و زندگى جاودان در آن، پاداش جهاد با مال و جان

أعد اللّه لهم جنت تجرى من تحتها الأنهر خلدین فیها

3 ـ باغهاى بهشت، متعدد و داراى نهرهاى فراوان

لهم جنت تجرى من تحتها الأنهر

4 ـ خیر و رستگارى واقعى، دستیابى به بهشت و زندگى جاودان بهشتى است.

أولئک لهم الخیرت و أولئک هم المفلحون. أعد اللّه لهم جنت

5 ـ بهره گیرى از گرایش انسان به زیبایى و جاودانگى، در جهت هدایت وى به ایمان و جهاد، امرى است شایسته و بایسته.

جهدوا بأمولهم ... أعد اللّه لهم جنت تجرى من تحتها الأنهر

6 ـ حسن بهره گیرى از گرایشهاى طبیعى انسانها، در جهت هدایت و ارشاد آنان به ارزشها

أعد اللّه لهم جنت تجرى من تحتها الأنهر

7 ـ دستیابى به بهشت جاودان و نعمتهاى آن، رستگارى بزرگ است.
  سوره توبة آیه 88 - تفسیر راهنما
ـ پیامبر (ص) و مؤمنان راستین، جهادگران با مال و جان خویش (على رغم ذلت پذیرى و جهادگریزى منافقان)

لکن الرسول و الذین ءامنوا معه جهدوا بأمولهم و أنفسهم

2 ـ پیشتازى پیامبر (ص) در جهاد با مال و جان

لکن الرسول ... جهدوا بأمولهم و أنفسهم

3 ـ لزوم پیشتازى رهبر جامعه اسلامى در پایبندى به ارزشها و عمل بر طبق آن

لکن الرسول و الذین ءامنوا معه

4 ـ سستى و تخلف منافقان از جهاد، در روحیه محکم و مصمم پیامبر (ص) و مؤمنان راستین تأثیرى نداشت.

رضوا ... لکن الرسول ... جهدوا

5 ـ جهاد پیامبر (ص) و مؤمنان راستین، نشأت یافته از درک صحیح و بینش عمیق آنان نسبت به ارزش جهاد

فهم لایفقهون. لکن الرسول و الذین ءامنوا معه جهدوا

با توجّه به فراز پیش (رضوا ... فهم لایفقهون) مقصود این است که منافقان چون نمى فهمند، از جهاد مى گریزند و لکن مؤمنان، به برکت درک عمیقى که دارند، به سوى عرصه هاى کارزار پیش مى تازند.

6 ـ جنگ تبوک، از عوامل متمایز شدن صف مجاهدان و مؤمنان راستین از صف منافقان

رضوا بأن یکونوا مع الخوالف ... لکن الرسول ... جهدوا

«جاهدوا» (به صورت فعل ماضى) به عنوان گزارش از جنگى است که مسلمانان پشت سر گذاشته اند که مفسّران آن را جنگ تبوک دانسته اند و خداوند، پس از این جنگ است که چهره منافقان را افشا مى کند.

7 ـ جهاد با مال و جان، لازمه ایمان راستین

لکن الرسول و الذین ءامنوا معه جهدوا بأمولهم و أنفسهم

برداشت فوق با توجّه به این است که خداوند، مؤمنان را بدان جهت که جهاد کرده اند تحسین کرده و منافقان را بدان جهت که از جهاد گریخته اند مورد سرزنش قرار داده است.

8 ـ اهمیّت جهاد با مال، همانند جهاد با جان

جهدوا بأمولهم و أنفسهم

9 ـ مؤمنان راستین و مجاهد، برخوردار از همه خیرات دنیا و آخرت

و أولئک لهم الخیرت

کلمه «الخیرات» جمع محلى به «ال» و مفید استغراق است.

10 ـ ایمان و جهاد، تضمین کننده همه خیرها و ارزشها براى انسان

ءامنوا معه جهدوا ... و أولئک لهم الخیرت

11 ـ دستیابى به خیرات و نعمتهاى الهى، نیازمند ایمان و عمل

ءامنوا معه جهدوا ... و أولئک لهم الخیرت

12 ـ رستگارى و کامیابى واقعى، تنها از آنِ پیامبر (ص) و مؤمنان راستین و مجاهد است.

و أولئک هم المفلحون

13 ـ محرومیت منافقان، از خیر و فلاح واقعى

رضوا بأن یکونوا ... لکن الرسول ... جهدوا ... و أولئک لهم الخیرت و أولئک هم المفلحون

14 ـ رستگارى و کامیابى واقعى در پرتو ایمان و جهاد است نه در سایه عافیت طلبى و ترک جهاد

رضوا بأن یکونوا مع الخوالف ... لکن الرسول ... جهدوا ... و أولئک هم المفلحون

«فلاح» به معناى دستیابى به کمال مطلوب است (مفردات راغب).

15 ـ حوران بهشتى، از آنِ مؤمنان مجاهد و ایثارگر است.

و أولئک لهم الخیرت

منظور از «الخیرات» به قرینه آیه 70 سوره الرحمن (فیهن خیرات حسان) مى تواند حوران بهشت باشد.
[ همه لغت ها ] لغت های مرتضي غفاريان (8 مورد)
  سوره توبة آیه 112 - استاد بهرام پور
بَشِّرِ : مژده ده
  سوره توبة آیه 112 - استاد بهرام پور
النَّاهُونَ : باز دارندگان ،نهی کنندگان
 توضيح : (نهی)
  سوره توبة آیه 112 - استاد بهرام پور
مَعْرُوفِ : نیکو،مطابق عرف و شریعت
 توضيح : (عرف)