(و قل جاء الحق و زهق الباطل ان الباطل کان زهوقا): (و بگو حق آمد وباطل رفت ، همانا که باطل هلاک شدنی است )، (زهوق ) یعنی هلاکت و بطلان ، دراین آیه رسول خدا ص را امر می کند به اینکه ظهور حق را به همه مردم اعلام کند و بگوید که باطل هرگز دوام نمی یابد و سرانجام نابود می گردد و به قرینه سیاق منظور از این آیه این است که مشرکین را بکلی دلسرد کند تا برای همیشه مأیوس شوند و یقین کنند که دولت حق پابرجاست و آنان هرگز قدرت برنابودی پیامبر ص و دین است. [ نظرات / امتیازها ]

وَ قُلْ جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ إِنَّ الْباطِلَ کانَ زَهُوقاً (81)
وَ قُلْ جاءَ الْحَقُ‌: و بگو ظاهر شد حق یعنى توحید و اسلام و دین و قرآن.
وَ زَهَقَ الْباطِلُ‌: و نابود و باطل شد شرک و کفر و شیطان‌ إِنَّ الْباطِلَ کانَ زَهُوقاً: بدرستى که باطل هر چه باشد از شأنش زوال و اضمحلال است.
ابن شهرآشوب- ابو بکر شیرازى در نزول القران در شأن على بن ابى طالب علیه السّلام احمد بن حنبل و أبو یعلى در مسندشان، خوارزمى در اربعین، ابو بکر خطیب در تاریخ خود، محمد بن الصباغ در فضائل، طبرى در خصائص، از جابر نقل نموده که گفت:
با پیغمبر وارد مکه شدیم، اطراف کعبه سیصد و شصت بت نصب، و بتى بزرگ هبل در سطح خانه مقرر. حضرت نظر به حضرت على علیه السّلام فرمود:
به شانه من بالا رو براى انداختن هبل. حضرت امیر علیه السّلام عرض کرد:
حضرتت بر من بالا رود، و چون رسول به پشت من قدم گذاشت، توانائى نیاوردم به سبب عظمت رسالت، و من بر کتف رسول صلّى اللّه علیه و آله و سلّم بالا رفتم. قسم به خدائى که دانه را شکافد و خلق فرماید انسان را، اگر مى‌خواستم دست خود را به آسمان رسانم مى‌توانستم، هبل و بتان را انداخت به طورى که دیوارها متزلزل، و آیه شریفه نازل شد (وَ قُلْ جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ ....) «1» تتمه: در تفسیر برهان- از أبو حمزه از حضرت باقر علیه السّلام در این آیه‌ (وَ قُلْ جاءَ الْحَقُّ ...) اذا قام القائم اذهب دولة الباطل: وقتى قیام نماید حضرت قائم عجل اللّه فرجه، ببرد دولت باطل را. «2» و در خرایج‌ «3»- از حکیمه خاتون: وقتى متولد شد حضرت قائم عجل اللّه فرجه نظیف و ظاهر بود، و ذراع راست او نوشته بود (جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ ....). [ نظرات / امتیازها ]

وَ قُل‌ جاءَ الحَق‌ُّ وَ زَهَق‌َ الباطِل‌ُ إِن‌َّ الباطِل‌َ کان‌َ زَهُوقاً (81)
و بفرما باین‌ کفار و مشرکین‌ آمد حق‌ و ‌از‌ ‌بین‌ رفت‌ باطل‌ محققا باطل‌ ‌از‌ ‌بین‌ رفتنی‌ ‌است‌ وَ قُل‌ جاءَ الحَق‌ُّ دین‌ مقدس‌ اسلام‌ قرآن‌ مجید رسالت‌ حضرت‌ ‌رسول‌ ولایت‌ ائمه اطهار احکام‌ شرع‌ مطهر تمام‌ اینها حق‌ ‌است‌ و حق‌ بمعنی‌ ثابت‌ و باقی‌ ‌است‌ و زوال‌ و فناء ندارد چنانچه‌ یکی‌ ‌از‌ اسماء ذات‌ حق‌ ‌است‌ بمعنی‌ وجوب‌ وجود و یکی‌ هواست‌ اشاره‌ بمقام‌ غیب‌ الغیوبی‌ و یکی‌ اللّه‌ ذات‌ مستجمع‌ جمیع‌ کمالات‌ و منزه‌ ‌از‌ جمیع‌ عیوب‌ و نواقص‌ و دولت‌ حقه‌ ‌در‌ زمان‌ ظهور حضرت‌ بقیة اللّه‌ ثابت‌ میماند ‌تا‌ دوره‌ رجعت‌ ‌تا‌ قیامت‌ وَ زَهَق‌َ الباطِل‌ُ باطل‌ ‌بر‌ خلاف‌ حق‌ ‌است‌ ‌هر‌ چه‌ بقاء و ثبات‌ ندارد باطل‌ ‌است‌ ادیان‌ باطله‌ ‌از‌ شرک‌ و کفر و مذاهب‌ سخیفه‌ و طرق‌ شیطانی‌ و سلطنت‌ ظالمانه‌ و قوانین‌ مخترعه‌ و عادات‌ رذیله‌ و اخلاق‌ فاسده‌ و اعمال‌قبیحه‌ تمام‌ مصادیق‌ باطل‌ ‌است‌ و ‌در‌ مقابل‌ حق‌ عرض‌ اندام‌ نمیکنند و چهار روزی‌ جلواتی‌ دارند و بکلی‌ زائل‌ می‌شوند للحق‌ دولة و للباطل‌ جولة إِن‌َّ الباطِل‌َ کان‌َ زَهُوقاً لازمه‌ ذاتی‌ باطل‌ ‌است‌ ‌از‌ ‌بین‌ رفتن‌ و فاسد شدن‌ و همین‌ نحو ‌که‌ باطل‌ ‌از‌ ‌بین‌ می‌رود اهل‌ باطل‌ ‌هم‌ ثبات‌ و بقایی‌ ندارند و امروز اهل‌ باطل‌ زیاد شده‌اند و بترسند و انتظار داشته‌ باشند ‌که‌ بزودی‌ زود ‌از‌ ‌بین‌ میروند ولی‌ اهل‌ حق‌ باقی‌ هستند ببقاء اللّه‌ چه‌ ‌در‌ عالم‌ دنیوی‌ ‌ یا ‌ برزخی‌ ‌ یا ‌ اخروی‌ و حتم‌ و واجب‌ ‌است‌ متابعت‌ حق‌ و ترک‌ باطل‌ طرق‌ الهیه‌ حق‌ ‌است‌ و سبل‌ شیطانیه‌ باطل‌ صراط مستقیم‌ حق‌ ‌است‌ طرق‌ اهل‌ ضلالت‌ باطل‌ ایمان‌ حق‌ ‌است‌ شرک‌ و کفر و عناد و خلاف‌ باطل‌ عبادت‌ حق‌ ‌است‌ و معاصی‌ باطل‌ اخلاق‌ حمیده‌ حق‌ ‌است‌ صفات‌ رذیله‌ باطل‌ و هکذا حق‌ و باطل‌ دو نقطه‌ متقابل‌ هستند و اجتماع‌ ندارند انسان‌ باید ‌در‌ جمیع‌ امور قلبیه‌ و نفسیه‌ و جوارحیه‌ داخلیه‌ و خارجیه‌ نظر کند حق‌ ‌را‌ بگیرد و باطل‌ ‌را‌ رها کند و ممیز ‌بین‌ حق‌ و باطل‌ سه‌ چیز ‌است‌ عقل‌ و شرع‌ و مشورت‌ ‌با‌ عقلا و دانشمندان‌. [ نظرات / امتیازها ]

(آیه 81)- و از آنجا که به دنبال «صدق» و «توکل» که در آیه قبل به آن اشاره شد، امید به پیروزی قطعی، خود عامل دیگری برای موفقیت است در این آیه به پیامبرش می‌گوید: «و بگو: حق فرا رسید و باطل مضمحل و نابود شد» (وَ قُلْ جاءَالْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ)
.«اصولا طبیعت باطل (همین است که) مضمحل و نابود شدنی است» (إِنَّ الْباطِلَ کانَ زَهُوقاً).
باطل جولانی دارد ولی دوام و بقایی نخواهد داشت و سر انجام، پیروزی از آن حق و طرفداران و پیروان حق خواهد بود.
آیه (جاءَ الْحَقُّ ...) و قیام حضرت مهدی (عج): در بعضی از روایات جمله «جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ» به قیام حضرت مهدی- عج- تفسیر شده است. امام باقر علیه السّلام فرمود: مفهوم این سخن الهی این است که: «هنگامی که امام قائم علیه السّلام قیام کند دولت باطل برچیده می‌شود».
در روایت دیگری می‌خوانیم: مهدی به هنگام تولد بر بازویش این جمله نقش بسته بود: «جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ إِنَّ الْباطِلَ کانَ زَهُوقاً».
مسلما مفهوم این احادیث انحصار معنی وسیع آیه به این مصداق نیست بلکه قیام مهدی- عج- از روشنترین مصداقهای آن است که نتیجه‌اش پیروزی نهایی حق بر باطل در سراسر جهان می‌باشد.
کوتاه سخن این که این قانون کلی الهی و ناموس تخلف ناپذیر آفرینش در هر عصر و زمانی مصداقی دارد، و قیام پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و پیروزیش بر لشکر شرک بت پرستی و همچنین قیام حضرت مهدی- عج- بر ستمگران و جباران جهان از چهره‌های روشن و تابناک این قانون عمومی است. [ نظرات / امتیازها ]

وَ قُلْ جٰاءَ اَلْحَقُّ وَ زَهَقَ اَلْبٰاطِلُ إِنَّ اَلْبٰاطِلَ کٰانَ زَهُوقاً این آیه دستور به اعلام پیروزى توحید در مقابل شرک است و شاید در مقابل وَ إِنْ کٰادُوا لَیَسْتَفِزُّونَکَ لیفتنونک» باشد یعنى آنها با فکر اخراج و انحراف تو مى خواهند شرک بر توحید غلبه کند ولى تو پیروزى حق را اعلام کن منظور از «زهق» بطلان و اضمحلال باطل و بت پرستى است، آن گاه به طور کلى فرموده: این کار عجیب نیست زیرا باطل بى دوام و اضمحلال یابنده است و عادت باطل همین است فَأَمَّا اَلزَّبَدُ فَیَذْهَبُ جُفٰاءً وَ أَمّٰا مٰا یَنْفَعُ اَلنّٰاسَ فَیَمْکُثُ فِی اَلْأَرْضِ رعد 17 از امام صادق از پدرانش علیهم السّلام نقل شده: روز فتح مکه رسول خدا صلى اللّٰه علیه و آله داخل مکه گردید در اطراف کعبه سیصد و شصت بت بود، حضرت با عصاى خود آنها را حرکت میداد و آنها مى افتادند و حضرتش مى خواند: « جاء الحق و زهق الباطل ان الباطل کان زهوقا و ما یبدئ الباطل و ما یعید » در تفسیر برهان از حضرت باقر علیه السّلام نقل شده: اذا قام القائم اذهب دولة الباطل این هر دو روایت تطبیق آیه بر خارج است و گر نه آن در مکه قبل از هجرت نازل شده است [ نظرات / امتیازها ]

وَ قُلْ جٰاءَ اَلْحَقُّ وَ زَهَقَ اَلْبٰاطِلُ إِنَّ اَلْبٰاطِلَ کٰانَ زَهُوقاً خطاب برسول اکرم صلّى اللّه علیه و آله و سلّم است که به این مردم شاید مقصود قریش و اهل مکه باشند بگو حق آمد اشاره به اینکه قرآن که در آیه بعد تذکر مى دهد حق و از طرف حق و حقیقت فرود آمده و باطل که شاید بت ها و آنچه را که مشرکین بوهم ناقص خود حق مى دانند باطل و نابود گردانید زیراکه باطل در حدّ ذات خود نابود است آرى امر باطل اگر جلوه ضعیفى هم بنماید دوام پذیر نخواهد بود برق ناچیزى مى زند و بزودى خاموش خواهد گردید هیچ ثبات و قرارى براى وى نخواهد بود [ نظرات / امتیازها ]

وَ قُلْ جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ إِنَّ الْباطِلَ کانَ زَهُوقاً «81»
و بگو: حقّ آمد و باطل نابود شد، همانا باطل، نابود شدنى است.
نکته ها
«حق»، به معناى ثابت و باقى است. لذا خدا و هرچه از سوى او باشد، حقّ است. «حق» یکى از نام‌هاى خداوند است. کلمه‌ى «زهوق» به معناى رفتن است. «زهق نفسه» یعنى روح از بدنش خارج شد.
براى این آیه مصادیقى همچون ظهور اسلام، ورود به مدینه، فتح مکّه و شکستن بت‌ها را گفته‌اند که در همه‌ى آنها باطل شکست خورده است. ولى آیه داراى مفهوم گسترده‌اى است و فناى باطل و بقاى حق را نوید مى‌دهد.
بقاى حقّ و نابودى باطل، یک سنّت وقانون الهى است، نه پندارى و تصادفى، هر چند پیروان حقّ کم و طرفداران باطل زیاد باشند. چرا که حقّ همچون آب، ثابت و ماندگار و باطل مانند کف، ناپایدار و فانى است. «فَأَمَّا الزَّبَدُ فَیَذْهَبُ جُفاءً وَ أَمَّا ما یَنْفَعُ النَّاسَ فَیَمْکُثُ فِی الْأَرْضِ» «1»
قرآن مى‌فرماید: «نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْباطِلِ فَیَدْمَغُهُ» «2» ما حقّ را بر سر باطل مى‌کوبیم و آن را نابود مى‌سازیم. و در این صورت است که باطل رفتنى است. بنابراین حقّ باید باقدرت و کوبنده بر باطل هجوم آورد.
پیام ها
1- پیامبر باید با قاطعیّت، پیروزى نهایى حقّ را به مردم اعلام کند. «قُلْ جاءَ الْحَقُّ»
2- باید حقّ را به میدان آورد تا باطل از بین برود. جاءَ ... زَهَقَ‌
3- عاقبت، باطل رفتنى و نابود شدنى است و حقّ، باقى و پایدار. جاءَ ... زَهَقَ‌ (فعل ماضى نشانه قطعى بودن است.)
4- از جلوه‌ها و مانورهاى باطل نباید هراسید که دوامى ندارد. «کانَ زَهُوقاً» [ نظرات / امتیازها ]

وَ قُلْ جٰاءَ اَلْحَقُّ وَ زَهَقَ اَلْبٰاطِلُ إِنَّ اَلْبٰاطِلَ کٰانَ زَهُوقاً حق عبارت است از: رسالت محمّد صلّى اللّه علیه و آله چه از لحاظ عقیده و چه از لحاظ آیین و جز آن هرچه باشد باطل و در واقع و در پیشگاه خداوند، برباد رفته است، حتّى اگر همۀ ساکنان زمین بدان ایمان بیاورند مفسران مى گویند: مراد از حق در اینجا اسلام است و مقصود از باطل، شرک زمانى که پیامبر صلّى اللّه علیه و آله مکه را فتح کرد و وارد کعبه شد در آن 360 بت قرار داشت پیامبر صلّى اللّه علیه و آله، نیز از این بت ها خرده گرفت و گفت حق آمد و باطل رفت؛ زیرا باطل رفتنى است نیروى حق و نیروى باطل پرسش: آنچه ما در بیشتر اوقات مى بینیم، آن است که پیروان باطل غالب و پیروان حق مغلوب مى شوند و این امر، با ظاهر آیۀ «إِنَّ اَلْبٰاطِلَ کٰانَ زَهُوقاً» منافات دارد؟ پاسخ: حق داراى نیروى ذاتى است که در هیچ حالتى از آن جدا نمى شود و در دل هاى پاک کارش را مى کند و اثرش را مى گذارد بسیارى از اوقات، این اثر در دل هاى پاک به حدّى مى رسد که شمشیر جلادان و چوبه دار ستمکاران نمى تواند مقاومت آن را بشکند تاریخ دربارۀ شهیدان راه عقیده با ما سخن گفته است که چگونه آنان با چهره هاى خندان و دل هاى شادمان به استقبال شهادت رفتند و حتى این امر، در دوران ما در ویتنام، کره، فلسطین و دیگر جاها تحقق یافته است البته، شایان ذکر است که تعداد این گروه چنان که شأن هر بزرگوار و ارزشمند است اندک است و اگر آنان اکثریت مطلق و یا نسبى مى داشتند، هرآینه زمین پر از عدل و داد مى شد و دیگر از ظلم و ستم اثر و خبرى نبود ما تردیدى نداریم که انسانیت در این مسیر گام برمى دارد، هرچند مادام که جنگ میان حق طلبان و ستمگران جریان دارد، پیمودن این راه به درازا خواهد کشید [ نظرات / امتیازها ]