مشرق و مغرب و جنوب و شمال و هر جهت دیگر از آنجا که به حقیقت معناى کلمه ملک خداست و ملک حقیقى هم تبدل و انتقال نمى ‏پذیرد و چون ملک اعتبارى میانه ما افراد یک اجتماع نیست و نیز از آنجا که ملک خدا بر ذات هر چیزى قرار مى ‏گیرد، خودش و آثارش را شامل می شود و چون ملک اعتبارى ما نیست که تنها متعلق به اثر و منفعت هر چیز می شود، نه به ذات آن و نیز از آنجا که ملک به آن جهت که ملک است قوامى جز به مالک ندارد، لذا خداى سبحان قائم بر تمامى جهات و محیط به آن است، در نتیجه کسى که به یکى از این جهات متوجه شود، به سوى خداى تعالى متوجه شده است.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

کلمه «اینما» از کلمات شرط است که باید دو فعل دنبالش بیاید، یکى به نام شرط و دیگرى به نام جزا. (مانند اگر) که مى ‏گوییم: «اگر بزنى مى ‏زنم». به همین جهت باید در آیه مورد بحث مى‏فرمود: «اینما تولوا جاز لکم ذلک لان هناک وجه اللَّه، هر جا رو کنید می ‌توانید رو کنید چون طرف خدا هم همانجا است». ولى اینطور نفرمود و جمله (جاز لکم ذلک) را که جزاى شرط است انداخته و علت آن را به جایش قرار داده است (و خدا داناتر است).

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

آیه شریفه می خواهد حقیقت توجه به سوى خدا را از نظر جهت توسعه دهد نه از نظر مکان و خلاصه اگر فرموده است: «به هر جا رو کنى به سوى خدا رو کرده ‏اى» با حکمش به اینکه در نماز باید به سوى کعبه رو کنید، منافات ندارد. {فَأَیْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ} [ نظرات / امتیازها ]

شخصى نامه‏اى به حضرت موسى بن جعفر(علیه‌السلام) نوشت و پرسید: «مردى در روزى ابرى در بیابان نماز می ‌خواند درحالیکه قبله را تشخیص نداده بود. بعد از نماز آفتاب از زیر ابر درآمد و برایش معلوم شد که نمازش رو به قبله نبوده است. آیا به این نمازش اعتنا بکند و یا آنکه دوباره بخواند؟». امام در پاسخ نوشتند: «مادام که وقت باقى است اعاده کند. مگر نمى‏داند که خداى تعالى فرموده است و فرمایشش حق است: «فَأَیْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ».

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

امام باقر(علیه‌السلام) در تفسیر جمله «لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ» الخ فرمودند: خداى تعالى این آیه را در خصوص نمازهاى مستحبى نازل کرد. چون در نمازهاى مستحبى لازم نیست حتما به سوى کعبه خوانده شود؛ مى‏فرماید: «به هر طرف بخوانى رو به خدا خوانده‏اى»، همچنانکه رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) وقتى به طرف خیبر حرکت کرد، بر بالاى مرکب خود نماز مستحبى مى‏خواند. مرکبش به هر طرف مى‏رفت آن جناب با چشم به سوى کعبه اشاره مى‏فرمود. همچنین وقتى از سفر مکه به مدینه برمى‏گشت و کعبه پشت سرش قرار گرفته بود.

علامه طباطبایی: عیاشى نیز قریب به این مضمون را از زراره از امام صادق (علیه السلام) (ج 1 ص 56 حدیث 80 و 81) و همچنین تفسیر قمى (ج 1 ص 59) و شیخ، از امام ابى الحسن (علیه السلام) (تهذیب ج 2 حدیث 155) و نیز صدوق از امام صادق (علیه السلام) (فقیه ج 1 حدیث 846) روایت کرده ‏اند. این را هم باید دانست که اگر آن طور که باید و شاید اخبار ائمه اهل بیت (علیه‌السلام) را در مورد عام و خاص و مطلق و مقید قرآن دقیقا مورد مطالعه قرار دهیم، به موارد بسیارى برخواهیم خورد که از عام آن یک قسم حکم استفاده مى ‏شود و از همان عام به ضمیمه مخصصش حکمى دیگر استفاده مى ‏شود. مثلا از عام آن در غالب موارد استحباب و از خاصش وجوب فهمیده مى ‏شود و همچنین آنجا که دلیل نهى دارد از عامش کراهت و از خاصش حرمت و همچنین از مطلق قرآن حکمى و از مقیدش حکمى دیگر استفاده مى ‏شود. این خود یکى از کلیدهاى اصلى تفسیر در اخباری است که از آن حضرات نقل شده است و مدار عده بى ‏شمارى از احادیث آن بزرگواران بر همین معنا است و با در نظر داشتن آن شما خواننده مى ‏توانى در معارف قرآنى دو قاعده استخراج کنى:

1- هر جمله از جملات قرآنى به تنهایى حقیقتى را مى ‏فهماند و با هر یک از قیودى که دارد از حقیقتى دیگر خبر مى ‏دهد، حقیقتى ثابت و لایتغیر و یا حکمى ثابت از احکام را. مانند آیه شریفه «قُلِ اللَّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِی خَوْضِهِمْ یَلْعَبُونَ» (انعام/91) که چهار معنا از آن استفاده می شود. معناى اول از جمله «قُلِ اللَّهُ» و معناى دوم از جمله «قُلِ اللَّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ» و معناى سوم از جمله «قُلِ اللَّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِی خَوْضِهِمْ» و معناى چهارم از جملات «قُلِ اللَّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِی خَوْضِهِمْ یَلْعَبُونَ» که تفصیل آن در تفسیر خود آیه مى ‏آید ان شاء اللَّه و شما مى ‏توانید نظیر این جریان را تا آنجا که ممکن است همه جا رعایت کنید.

2- اگر دیدیم دو قصه و یا دو معنا در یک جمله ‏اى شرکت دارند و آن جمله در هر دو قصه آمده است و یا چیز دیگرى در هر دو ذکر شده است، مى ‏فهمیم که مرجع این دو قصه به یک چیز است.

این دو قاعده دو سر از اسرار قرآنى است که در تحت آن اسرارى دیگر است و خدا راهنما است.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

چنانکه در رساله‏هاى احکام مراجع آمده است، در نمازهاى مستحبى، قبله شرط نیست و حتّى مى‏توان در حال راه رفتن یا سواره بجا آورد. برخى روایات نیز در ذیل این آیه، به این مطلب اشاره نموده‏اند. [ نظرات / امتیازها ]

نخستین سؤ الى که در اینجا پیش مى آید این است که اگر به هر سو رو کنیم خدا آنجاست ، پس توجه به قبله چه لزومى دارد؟
اما چنانکه بعدا نیز اشاره خواهیم کرد، توجه به قبله هرگز مفهومش محدود کردن ذات پاک خدا در سمت معینى نیست ، بلکه از آنجا که انسان یک وجود مادى است و بالاخره باید به سوئى نماز بخواند، دستور داده شده است که همه به یکسو نماز بخوانند تا وحدت و هماهنگى در صفوف مسلمین پیدا شود، و از هرج و مرج و پراکندگى جلوگیرى به عمل آید فکر کنید اگر هر کسى به سوئى نماز مى خواند و صفوف متفرق تشکیل میدادند چقدر زننده و ناجور بود؟ ضمنا سمتى که به عنوان قبله تعیین شده (سمت کعبه ) نقطهاى است مقدس که از قدیمیترین پایگاه هاى توحید است و توجه به آن بیدار کننده خاطرات توحیدى مى باشد.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

تعبیر به ((وجه الله )) به معنى صورت خدا نیست ، بلکه وجه در اینجا به معنى ذات است .

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

در روایات متعددى مى خوانیم که به این آیه ، براى صحت نماز کسانى که به غیر سمت کعبه از روى اشتباه و یا عدم توانائى بر تحقیق نماز خوانده اند استناد شده ، و نیز به همین آیه براى صحت نماز خواندن بر مرکب ، استدلال نموده اند (براى توضیح بیشتر به کتاب وسائل الشیعه کتاب الصلوة ابواب القبله مراجعه نمائید).

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

بسم الله الرحمن الرحیم
واژه- تولّی- اگر خودش فعل متعدّی باشد معنی ولایت دارد که از نزدیکترین جاها این معنی حاصل میشود میگویند:‏
‏ (ولیت) سمعی کذا- ولیت عینی کذا- ولیت وجهی کذا- یعنی گوش و چشم و رویم را به او گرداندم و توجه دادم. ‏خدای تعالی فرمود:‏
فَلَنُوَلِّیَنَّکَ قِبْلَةً تَرْضاها- البقره/ 144 و فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ- البقره/ 144 و وَ حَیْثُ ما کُنْتُمْ فَوَلُّوا ‏وُجُوهَکُمْ شَطْرَهُ- البقره/ 150(ترجمه مفردات قرآن )‏ و منظور اصلی توجه کامل با تمام وجود و از هر نظر می باشد [ نظرات / امتیازها ]