(قالوا ادع لنا ربک یبین لنا مالونها قال انه یقول انها بقره صفراء فاقع لونها تسر الناطرین ):(گفتند برای ما پروردگارت را بخوان تا آشکار کند برای ماکه رنگ آن چگونه باشد، فرمود:پروردگار می گوید:همانا این گاو به رنگ زردروشن است که از رنگ درخشان آن بینندگان مسرور می شوند)و با وجود این اوصاف دوباره بی ادبانه کلام خود را تکرار کردند و برلجاجت و جدل خوداصرار نمودند. [ نظرات / امتیازها ]

ولى باز آنها دست از پرگویى و لجاجت برنداشتند و «گفتند: از پروردگارت بخواه که براى ما روشن کند که رنگ آن باید چگونه باشد»؟! (قالُوا ادْعُ لَنا رَبَّکَ یُبَیِّنْ لَنا ما لَوْنُها).

موسى (ع) در پاسخ «گفت: خدا مى‏فرماید: گاو ماده‏اى باشد زرد یکدست که رنگ آن بینندگان را شاد و مسرور سازد» (قالَ إِنَّهُ یَقُولُ إِنَّها بَقَرَةٌ صَفْراءُ فاقِعٌ لَوْنُها تَسُرُّ النَّاظِرِینَ).

عجب این است که باز هم به این مقدار اکتفا نکردند و هر بار با بهانه جویى کار خود را مشکلتر ساخته، و دایره وجود چنان گاوى را تنگتر نمودند.

[ نظرات / امتیازها ]

As-Suddi said,

﴿تَسُرُّ النَّـظِرِینَ﴾

(pleasing the beholder) meaning, that it pleases those who see it. This is also the opinion of Abu Al-`Aliyah, Qatadah and Ar-Rabi` bin Anas. Furthermore, Wahb bin Munabbih said, "If you look at the cow's skin, you will think that the sun's rays radiate through its skin.'' The modern version of the Tawrah mentions that the cow in the Ayah was red, but this is an error. Or, it might be that the cow was so yellow that it appeared blackish or reddish in color. Allah's knows best.

[ نظرات / امتیازها ]

1 - قوم موسى، میانسال بودن گاو را شرطى کافى براى مشخص شدن تکلیف و رسیدن به مقصود (حل معماى قتل) نمى دانستند.

فافعلوا ما تؤمرون. قالوا ادع لنا ربّک یبین لنا ما لونها

على رغم اینکه موسى(ع) با جمله «فافعلوا ما تؤمرون» به قوم خویش تفهیم کرد که تکلیف آنان بیش از این نیست که گاوى میانسال را ذبح کنند; ایشان با پرسش از رنگ و دیگر ویژگیها در صدد ابقاى این معنا بودند که: ذبح چنین گاوى (تنها میانسال بودن) نمى تواند وسیله حل معماى قتل باشد.

2 - قوم موسى، از وى تقاضا کردند تا رنگ گاوى را که باید ذبح شود، از خداوند سؤال کند و براى ایشان بیان دارد.

قالوا ادع لنا ربّک یبین لنا ما لونها

3 - گاوى که قوم موسى مأمور به ذبح آن شدند، باید داراى رنگ زرد خالص بوده و مسرّت بخش باشد.

إنها بقرة صفراء فاقع لونها تسرّ النظرین

«فاقع» به معناى خالص و روشن است. ضمیر در «تسرّ» (مسرّت بخش باشد) به «بقرة» بر مى گردد; یعنى، آن گاو باید به گونه اى باشد که مایه مسرّت بینندگان شود. البته از فراز قبل (صفراء ...) این معنا استفاده مى شود که رنگ آن نیز دخیل در مسرّت بخشى بوده است; یعنى: تسرّ بلونها الناظرین. بنابراین باید هم گاو زیبا مى بود و هم رنگ آن.

4 - تأکید موسى(ع) بر اینکه، صفات بیان شده براى گاوى که باید ذبح شود، صفاتى تعیین شده از جانب خداوندست نه از ناحیه خود او

قالوا إنه یقول

5 - گاوى که داراى رنگ زرد خالص باشد، مایه جلب نظر بینندگان شده و مایه مسرت آنان خواهد شد.*

إنها بقرة صفراء فاقع لونها تسرّ النظرین

برداشت فوق مبتنى بر این است که جمله «تسرّ الناظرین» قید توضیحى باشد نه احترازى.
[ نظرات / امتیازها ]

«قالواادع لنا ربّک یبیّن مالونها»

بهانه جویان بنى اسرائیل پس از مشخّص شدن سنّ و سال گاو، براى گریز از اداى وظیفه، از رنگ آن پرسیدند و گفتند: هان اى موسى! از پروردگارت بخواه که رنگ آن گاو را براى ما روشن سازد و بیان فرماید که رنگ آن چگونه باید باشد؟

«قال انّه یقول انّها بقرةٌ صفراء»

موسى گفت: خدا مى فرماید «آن حیوان باید مادّه گاوى زرد یکدست و خالص باشد».

برخى آورده اند که تمامى اعضاى بدن آن گاو، از سر و شاخ تا سم پاها، زرد بود.

«فاقع لونها تسرّالنّاظرین»

زردى که یکدست و خالص باشد و بینندگان را شادمان سازد

رنگ زرد، همانگونه که درآیه شریفه آمده است، شادى آفرین و اندوه زداست.

از حضرت صادق (ع) نقل کرده اند که فرمود:

هرکه کفش زردرنگ بپوشد،هماره شادمان خواهد بود تا آنگاه که آن کفش پاره شود؛ چراکه قرآن رنگ زرد را شادى بخش و سرورآفرین مى خواند. [ نظرات / امتیازها ]

ولى باز آنها دست از پرگوئى و لجاجت بر نداشتند و ((گفتند: از پروردگارت بخواه که براى ما روشن کند که رنگ آن باید چگونه باشد))؟! (قال ادع لنا ربک یبین ما لونها).
موسى (علیه السلام ) در پاسخ ((گفت : خدا مى فرماید: گاو ماده اى باشد زرد یکدست که رنگ آن بینندگان را شاد و مسرور سازد)) (قال انه یقول انها بقرة صفراء فاقع لونها تسر الناظرین ).
خلاصه این گاو باید کاملا خوشرنگ و درخشنده باشد، آنچنان زیبا که بینندگان را به اعجاب وادارد.
و عجب این است که باز هم به این مقدار اکتفا نکردند و هر بار با بهانه جوئى کار خود را مشکلتر ساخته ، و دایره وجود چنان گاوى را تنگتر نمودند. [ نظرات / امتیازها ]

الفقوع أشد مایکون من الصفرة و أنصعه . یقال فی التوکید: أصفر فاقع و وارس ، کما یقال أسود حالک و حانک ، و أبیض یقق و لهق . و أحمر قانی و ذریحی . و أخضر ناضر و مدهام . و أورق خطبانی و أرمک ردانی . فإن قلت : فاقع ههنا واقع خبرا عن اللون ، فلم یقع توکیدا لصفراء قلت : لم یقع خبرا عن اللون إنما وقع توکیدا لصفراء، إلا أنه ارتفع اللون به ارتفاع الفاعل و اللون من سببها و ملتبس بها، فلم یکن فرق بین قولک صفراء فاقعة و صفراء فاقع لونها. فإن قلت : فهلا قیل صفراء فاقعة؟ وأی فائدة فی ذکر اللون ؟ قلت : الفائدة فیه التوکید، لان اللون اسم للهیئة و هی الصفرة، فکأنه قیل : شدیدة الصفرة صفرتها، فهو من قولک : جد جده ، و جنونک مجنون . و عن وهب : إذا نظرت إلیها خیل إلیک أن شعاع الشمس یخرج من جلدها و السرور لذة فی القلب عند حصول نفع أوتوقعه . و عن علی رضی الله عنه : "من لبس نعلا صفراء قل همه لقوله تعالی تسر الناظرین " و عن الحسن البصری (صفراء فاقع لونها) سوداء شدیدة السواد. و لعله مستعار من صفة الابل ، لان سوادها تعلوه صفرة. و به فسر قوله تعالی (جمالات صفر). قال الاعشی : تلک خیلی منه و تلک رکابی هن صفر أولادها کالزبیب [ نظرات / امتیازها ]

قالُوا ادْعُ لَنا رَبَّکَ یُبَیِّنْ لَنا ما لَوْنُها قالَ إِنَّهُ یَقُولُ إِنَّها بَقَرَةٌ صَفْراءُ فاقِعٌ لَوْنُها تَسُرُّ النَّاظِرِینَ (69)
قالُوا ادْعُ لَنا رَبَّکَ‌: گفتند بار دیگر بخوان و سؤال کن پروردگار خود را، یُبَیِّنْ لَنا ما لَوْنُها: بیان فرماید و ظاهر سازد براى ما که رنگ آن گاو چیست. قالَ إِنَّهُ یَقُولُ إِنَّها بَقَرَةٌ صَفْراءُ: گفت موسى علیه السلام خدا مى‌فرماید به درستى که آن گاو زردى است، فاقِعٌ لَوْنُها تَسُرُّ النَّاظِرِینَ‌: در غایت زردى رنگ آن، بر وجهى که مسرور و متعجب سازد از رنگ خود نظرکنندگان را.

نکته: «فاقع» صفت «صفراء» است. یعنى زردى که بغایت زردى باشد که به سبب رنگش مسرور کند ناظر خود را، و طلا هم به سبب شدت زردى رنگش، سرور آورد بر خلاف نقره.

خلاصه چون اشتباه بنى اسرائیل باقیمانده بود؛ از این جهت سؤال اول تکرار نمودند براى کشف زاید.
در منهج از حضرت پیغمبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم روایت نموده: اگر هر گاوى را مى‌خواستند ذبح مى‌کردند، ایشان را مجزى بود، لکن چون تشدید و سخت گیرى نمودند بر خود، و در گفتار مراجعت نمودند؛ حق تعالى نیز برایشان تشدید فرمود «1». [ نظرات / امتیازها ]

بنى اسرائیل اکتفا باوصاف مذکوره نکردند و خواستند از حضرت موسى که از خداوند بخواهد بیان رنگ آن گاو را و آنحضرت طلب نمود و خداوند بیان فرمود و آنحضرت بآنها فرمود خداوند میفرماید آنگاو زرد است ولى نه هر زردى بلکه باید زرد خوش رنگ باشد که ناقص نباشد در زردى که نزدیک بسفیدى باشد یا رو بسیاهى نموده باشد و باید بقدرى براق و خوش رنگ باشد که موجب سرور نظر کنندگان شود و بعضى بزرد پررنگ تفسیر نموده‌اند. [ نظرات / امتیازها ]