● ابراهيم محمودي
آیه 166)- باید صفوف مشخص شود! آیه مورد بحث این نکته را تذکر مىدهد که هر مصیبتى (مانند مصیبت احد) که پیش مىآید علاوه بر این که بدون علت نیست وسیله آزمایشى است براى جدا شدن صفوف مجاهدان راستین از منافقان و یا افراد سست ایمان، لذا در قسمت اول آیه مىفرماید: «آنچه در روز احد آن روز که جمعیت مسلمانان با بتپرستان به هم در آویختند بر شما وارد شد به فرمان خدا بود و طبق خواست و اراده او صورت گرفت» (وَ ما أَصابَکُمْ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ).
منظور از «اذن الله» (فرمان خدا) همان اراده و مشیت اوست که به صورت قانون علیت در عالم هستى منعکس شده است.
و در پایان آیه مىفرماید: یکى دیگر از آثار این جنگ، این بود که: «صفوف مؤمنان و منافقان از هم مشخص شود و افراد با ایمان از سست ایمان شناخته گردند» (وَ لِیَعْلَمَ الْمُؤْمِنِینَ).
[ نظرات / امتیازها ]
1)
رمضانی (داور) : لطفا منبع تفسیر را که برگزیده تفسیر نمونه است وارد نمایید.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● مسعود ورزيده -
تفسیرنمونه
باید صفوف مشخص شود
آیه مورد بحث ، این نکته را تذکر مى دهد که هر مصیبتى (مانند مصیبت احد) که پیش مى آید علاوه بر اینکه بدون علت نیست وسیله آزمایشى است براى جدا شدن صفوف مجاهدان راستین از منافقان و یا افراد سست ایمان ، لذا در قسمت اول آیه مى فرماید: آنچه در روز احد آن روز که جمعیت مسلمانان با بت پرستان بههم درآویختند بر شما وارد شد بفرمان خدا بود و طبق خواست و اراده او صورت گرفت ،))(و ما اصابکم یوم التقى الجمعان فباذن الله )
زیرا هر حادثه اى طبق قانون عمومى آفرینش علت و سبب مخصوصى دارد و اساسا عالم روى یک سلسله علل و اسباب پیریزى شده است و این یک اصل ثابت و همیشگى است ، و روى این اصل ، هر لشگرى که در میدان جنگ سستى کند و بمال و ثروت و غنیمت دل ببندد و دستور فرمانده دلسوز خود را فراموش نماید محکوم به شکست خواهد بود، بنابراین منظور از ((اذن الله )) (فرمان خدا) همان اراده و مشیت او است که بصورت قانون علیت در عالم هستى منعکس شده است .
و در پایان آیه مى فرماید: یکى دیگر از آثار این جنگ ، این بود که : ((صفوف مؤ منان و منافقان از هم مشخص شود و افراد با ایمان ، از سست ایمان شناخته گردند. و لیعلم المؤ منین ).
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● عبدالله عبداللهي -
اثنی عشری
وَ مٰا أَصٰابَکُمْ :و آنچه رسید از مکروهات طباع شما از کشته شدن و فرار و خوارى، یَوْمَ اِلْتَقَى اَلْجَمْعٰانِ :روزى که به هم رسیدند دو گروه مسلمانان و کافران، یعنى روز «احد» که لشکر ابو سفیان با سپاه مسلمانان مقابل شدند، فَبِإِذْنِ اَللّٰهِ :پس ثابت بود به فرمان خدا که تخلیه نمود مشرکان را بر مؤمنان به سبب مخالفت پیغمبر مفسرین را دو قول است: 1 اذن به معنى علم، یعنى خداى تعالى در علم ازلى مى دانست که این امر واقع مى شود به جهت مخالفت شما، لکن علم الهى موجب آن نشد، زیرا علم الهى تابع معلوم است، پس علت آن نخواهد بود 2 آنکه اذن به معنى عقوبت باشد، زیرا هر گناهى را عقوبتى است، و این عقوبت ایشان بود بر ترک امر حضرت وَ لِیَعْلَمَ اَلْمُؤْمِنِینَ : (عطف بر فعل محذوف که اذن اللّه متضمن آنست) یعنى مصیبتى که به شما رسید در آن روز، یکى به سبب مخالفت امر پیغمبر بود، و دیگر به جهت آنکه ممیز سازد مؤمنان را، یعنى حقیقت ایمان آنها ظاهر شود
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» ترجمه تفسیر مجمع البیان
وَ مٰا أَصٰابَکُمْ یَوْمَ اِلْتَقَى اَلْجَمْعٰانِ یعنى اى مؤمنان آنچه در روز جمع مسلمین و مشرکین یعنى روز احد بشما رسید از قتل و زخم
فَبِإِذْنِ اَللّٰهِ یعنى بعلم خدا بود و اذن بمعناى علم است و نیز قول خداى متعال: أَذٰانٌ مِنَ اَللّٰهِ یعنى اعلام من اللّٰه
و گفته اند: یعنى خداوند میان شما و ایشان را تخلیه میکند باین معنى که موانع رسیدن مصیبات را بشما برطرف میکند (چون نصرت خود را بردارد و شما را بخود واگذارد مصیبات و آزار کفار میرسد) و گفته اند یعنى: بعقوبت خدا زیرا خداوند براى هر گناهى عقوبتى قرار داده و این مصیبات وارده بر شما در جنگ احد عقوبت پشت سر نهادن امر پیغمبر (ص) میباشد
و مراد از اذن خدا در آیه چنان که ظاهر آیه میرساند اجازه دادن و مباح کردن نیست زیرا مصیبات وارده بر مسلمین از طرف کفار که عبارت از زخم و قتل مسلمین بود از معاصى بزرگ است و خداوند هرگز معاصى را مباح نمیکند و اجازه نمیدهد
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر مخزن العرفان در علوم قرآن
وَ مٰا أَصٰابَکُمْ یَوْمَ اِلْتَقَى اَلْجَمْعٰانِ فَبِإِذْنِ اَللّٰهِ این آیه مربوط به آیه بالا است و مؤمنین را یادآورى مى کند روزى را یعنى روز جنگ احد را که دو لشکر یعنى دو گروه مسلمان و کافر که گروه ابو سفیان بود و این دو سپاه روبرو شدند «فَبِإِذْنِ اَللّٰهِ » یعنى بخواست و قضاء و قدر الهى بود که مشرکین غالب گردیدند و گفته اند این جمله «فَبِإِذْنِ اَللّٰهِ » براى تسلیت مؤمنین است که گویا به آنها مى فرماید این واقعه شکست شما بقضاء و قدر الهى بود و شما باید بقضاء و خواسته الهى تن بدهید و شاکى نباشید تا اینکه مثاب گردید «وَ لِیَعْلَمَ اَلْمُؤْمِنِینَ » عطف است بر فعل محذوف و متضمن باذن است و در تقدیر«ما اصابکم یوم التقى الجمعان فلتخلیة مخالفتکم و لیعلم»یعنى مصیبتى که در آن روز بشما رسید براى مخالفت شما بود بامر پیغمبر علیه السّلام و بجهت آنکه مؤمنین را متمیز سازد یعنى ایمان ایشان را ظاهر گرداند
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر نور
خداوند براى هر کارى، علّتى را مقرّر کرده است و هریک از پیروزى و کامیابى ها و شکیت و ناکامى ها دلیلى دارند علّت شکست شما در اُحد این بود که سست شده و ناهماهنگى کردید و براى جمع آورى غنائم حرص ورزیدید که در آیه قبل فرمود: «هُوَ مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِکُمْ » این آیه مى فرماید: هریک از انتخاب هاى شما، میان اتحاد یا تفرقه، جدّى بودن یا سست شدن، در مدار اراده ى الهى است اوست که به شما قدرت انتخاب مى دهد و هر راهى برگزینید، به نتیجه آن مى رسید «مٰا أَصٰابَکُمْ فَبِإِذْنِ اَللّٰهِ
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر کاشف
وَ مٰا أَصٰابَکُمْ یَوْمَ اِلْتَقَى اَلْجَمْعٰانِ فَبِإِذْنِ اَللّٰهِ مراد از «الیوم»، روز احد و از «اَلْجَمْعٰانِ »، مسلمانان و مشرکان است مراد از «اذن الله»، علم خداوند متعال است، چنان که در آیۀ «فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اَللّٰهِ »؛ «فَأْذَنُوا» به معناى «اعلموا» (بدانید) است در اینجا جایز نیست که «اذن» به معناى اباحه باشد؛ زیرا خدا قتل مسلمان را براى کافر، مباح نمى کند
وَ لِیَعْلَمَ اَلْمُؤْمِنِینَ وَ لِیَعْلَمَ اَلَّذِینَ نٰافَقُوا آسیبى که در روز احد به مسلمانان رسید، فایده هایى دربر داشت از جملۀ آنها اینکه خداوند براى مردم آشکار کرد که او به ایمان مؤمنان و نفاق منافقان آگاهى دارد؛ چرا که [ماهیت] منافقان، پیش از واقعۀ احد، براى مردم آشکار نبود و از مؤمنان تشخیص داده نمى شدند در این واقعه، چهرۀ واقعى آنها براى مردم آشکار شد بر این اساس، مراد از علم خدا، آشکار شدن علم او به معلوم و مشخص شدن معلوم از غیر آن است، نه اینکه خداوند، قبل از واقعۀ احد علم نداشته و پس از آن، علم پیدا کرده است؛ زیرا خدا پیش از وجود اشیا به آنها علم دارد
[ نظرات / امتیازها ]
1)
: این آیه یکی از آیات متشابه می¬تواند باشد و در ترجمه¬ها و تفاسیر باذن خدا را به قضا و قدر الهی، علم خدا، مشخص شدن صفوف استقامت کنندگان از مرعوبین، یا تسلیت به مؤمنان تعبیر کرده اند که هیچکدام نمی¬تواند رضایتبخش باشد. البته بعضی هم اشاره کرده اند که بر اساس قانون علت و معلول و اینکه هر چیزی علت دارد اشاره به سنت الهی است که شکست مسلمانان به سبب غفلت خود آنها درکارزار بوده است. از آنجا که معنای اذن اعلام رضایت هم هست می¬توان گفت که خدا در اثر اعمال ما می¬خواهد تا نتایج اعمال خود را دریابیم و این اذن معنای جبر نمی¬دهد، بلکه حکایت از سنت الهی می¬کند. در قانون علت و معلول هم باید دانست که بر خلاف آنچه مصطلح است که علت امری بیرونی است علت امری درونی است و هر چیز و هر کس بر وفق ذاتیات خود می¬کند. به این معنا که نیش عقرب نه از ره کین است / اقتضای طبیعتش این است یا هر کس بر وفق شاکله خود عمل می¬کند (کل یعمل علی شاکلته). بنابراین هر چه بر سر کسی بیاید به خاطر عملکرد خود اوست و هر جامعه ای برایش آن اتفاق می¬افتد که خود خواسته است (ان الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم). از این رو ترجمه آیه می¬تواند چنین باشد که به خاطر غفلت یا سستی در جنگ خدا راضی بر آن بود که مردم بدانند که آنچه بر سرشان آمده در اثر عملکرد خودشان بوده و این یکی از سنتهای الهی است. غلامرضا فدائی
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» روان جاوید
اگرچه آنچه بمسلمین رسید در جنگ احد براى سوء اعمال خودشان بود ولى باز بدون اذن خدا نبود بلکه بقضاء و قدر الهى بود نهایت آنکه پیغمبر فرمود اگر اسراى بدر را رها کنید سال دیگر مى آیند و بهمین عده از شما خواهند گشت آنها قبول کردند و خداوند هم امضا فرمود و فایده دیگرى هم داشت این شکست و آن این بود که مؤمنین حقیقى از مؤمنین ظاهرى ممتاز شدند آنهائى که معتقد بودند در جنگ ثابت قدم بودند بحسب مراتب ایمانشان تا فرد اکمل که امیرالمؤمنین بود و آنها که منافق بودند تخلف نمودند بحسب مراتب نفاقشان چنانچه بعضى بمجرد تلاقى دو لشکر رو به مدینه نهادند و بعضى بعد از شکست رخنه احد و بعضى بعد از غلبه کفار چنانچه تفصیلش از آیات سابقه معلوم شد و مراد از علم شهود خارجیست چنانچه گذشت
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.