به سبب اعمال زشتى که مردم به دست خود مرتکب شدند، فساد و تباهى در خشکى و دریا نمودار شد تا خداوند کیفر برخى از آنچه را که انجام دادهاند به آنان بچشاند؛ شاید از گناه و طغیان برگردند.
مراد از فساد در زمین، مصایب و بلاهایى عمومى است که منطقه ای را فرا گرفته و مردم را نابود مىکند؛ مانند زلزله، قحطى، بیماریهای واگیردار، جنگها و غارتها؛ خلاصه هر بلایى که نظام آراسته و صالح جارى در عالم را بر هم زند و زندگی خوش انسانها را از بین ببرد. آیه شریفه می فرماید: این فساد ظاهر در زمین، بر اثر اعمال مردم است؛ یعنى به خاطر شرکى است که مىورزند، و گناهانى است که مىکنند.
چند نکته:
1. این آیه مخصوص به یک زمان و یا به یک مکان و یا به یک واقعه خاص نیست در نتیجه مراد از « الْبرَِّ وَ الْبَحْرِ » همان معناى معروف است که همه روى زمین را در بر می گیرد.
2. این آیه ناظر به پیامد دنیوى گناهان و چشاندن اثر بعضى از آنها (نه همه آنها) در دنیاست و نسبت به عذاب و پیامدهای اخروى گناهان ساکت است.
3. اینکه فرمود: « بَعْضَ الَّذِى عَمِلُواْ؛ بعض اعمالشان را» به این جهت است که خداوند متعال از بیشتر گناهان آنها صرف نظر کرد و فرمود: «وَ ما أَصابَکُمْ مِنْ مُصِیبَةٍ فَبِما کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَ یَعْفُوا عَنْ کَثِیرٍ».
4. هر کار نادرست چه در مقیاس محدود و چه گسترده، عکس العمل نامطلوبى دارد مانند اینکه دروغ، سلب اعتماد مىکند و خیانت در امانت، روابط اجتماعى را بر هم مىزند و این همان رابطه گناه و فساد است که این آیه به آن اشاره دارد.
5. از روایات اسلامى استفاده مىشود که آثار شوم بسیارى از گناهان، حداقل از نظر طبیعى شناخته شده نیست؛ مثلا در روایات آمده است: قطع رحم، عمر را کوتاه و خوردن مال حرام، قلب را تاریک و زنا سبب کوتاهی عمر و کمی روزى می شود.
[ نظرات / امتیازها ]