(قال انا خیر منه خلقتنی من نار و خلقته من طین ): (ابلیس گفت : من از اوبهترم ، مرا از آتش خلق کردی و او را از گل آفریدی ) [ نظرات / امتیازها ]

در کافی ذیل آیه: {قالَ أَنَا خَیْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنی‏ مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طینٍ} از حضرت صادق ع روایت کرده که فرمود شیطان نفس خود را با آدم قیاس نمود و اگر آن جوهر اصلیه خلقت را مقایسه می نمود آن جوهری که خـــــداوند, آدم را از آن آفرید به مراتب نورانی تر از آتش بود و شیطان دیگر از آتش سخن نمیگفت!, و از اسحق بن حریز روایت کرده که حضرت صادق ع بمن فرمود: اصحاب شما در بارۀ گفتار شیطان که در این آیه بیان شده چه عقیده دارند؟ گفتم میگویند که او از آتش خلق شده همانطور که از مضمون آیه استنباط میشود فرمودند شیطان دروغ گفته, ای ابا اسحق, خـــــداوند او را از گِل آفریده است بدین طریق که او را از آتشی که از شاخه های درخت سبز که اقتباس شده بود آفریده و اصل درخت نیر از گِل بوده است. [ نظرات / امتیازها ]

قالَ أَنَا خَیْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنِی مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طِینٍ (76)

قالَ أَنَا خَیْرٌ مِنْهُ‌: گفت ابلیس من بهترم از آن مخلوق، زیرا: خَلَقْتَنِی مِنْ نارٍ: بیافریدى مرا از آتش که در غایت نورانیت و لطافت است، وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طِینٍ‌:
و آفریدى او را از گل که در غایت کثافت و ظلمانى است. قیاس نمود و ندانست که فضیلت به اصل نیست بلکه به علم و کمال و معارف، و آن را آدم علیه السلام دارا بود. [ نظرات / امتیازها ]

(آیه 76)- اما ابلیس با نهایت تعجب شق دوم را انتخاب کرد، و معتقد بود برتر از آن است که چنین دستوری به او داده شود، لذا با کمال جسارت به مقام استدلال در مخالفتش با فرمان خدا برآمد و «گفت: من از او (آدم) بهترم، مرا از آتش آفریده‌ای و او را از گل»! (قالَ أَنَا خَیْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنِی مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طِینٍ).

در حقیقت او با این سخن می‌خواست هم حکمت خدا را نفی کند و هم امر او را- نعوذ باللّه- بی‌مأخذ بشمرد.
تمام اشتباه ابلیس در این بود که پنداشت، آتش اشرف از خاک است و هرگز نباید به موجود اشرف دستور داد که در برابر غیر اشرف سجده کند! و تمام اشتباه ابلیس در این دو مقدمه اخیر بود.

زیرا آدم تنها از خاک نبود، بلکه عظمتش از آن روح الهی بود که در آن دمیده شد، و گر نه خاک کجا و این همه افتخار و استعداد و تکامل کجا؟! دوم این که: خاک نه تنها کمتر از آتش نیست، بلکه به مراتب برتر از آن است، تمام زندگی و حیات و منابع حیاتی از خاک بر می‌خیزد، گیاهان و گلها و تمام موجودات زنده از خاک مدد می‌گیرند.
در حالی که آتش با تمام اهمیتی که در زندگی دارد هرگز به پای آن نمی‌رسد، و تنها ابزاری است برای استفاده کردن از منابع خاکی، آن هم ابزاری خطرناک و ویرانگر. [ نظرات / امتیازها ]