آیه 3: آیه با عبارت و اذ شروع شده و از افشای سر پیامبر که به یکی از همسرانش گفته بود،و او آنرا به فرد دیگری میگوید ،خبر میدهد .خدا پیامبر را در جریان بخشی از این موضوع قرار میدهد.پیامبر هم وقتی آگاهی خود بر این موضوع را به همسرش میگوید ،او تعجب میکند و میپرسد از کجا متوجه شدی که پاسخ میشنود از جانب خداوند.
اینکه آیا این آیه داستان جدیدی را روایت میکند یا در ادامه آیات قبلی است،با ابهام مواجه است.یعتی ایا این افشای سر به همان موضوع سوگند و تحریم مربوط است یا اینکه داستان دیگری است که توسط همان زنان مورد اشاره که پیامبر بخاطر رضایتشان سوگند خورده ،اتفاق افتاده است. و یا اینکه اصلا توسط زنان دیگری بوده است.
آیات 4و5:اگر شما دو زن توبه کنید(و از توطئه دست بردارید) برایتان بهتر است(البته در آیه جواب شرط را نگفته و مثلا نگفته اگر توبه کنید ،خدا شما را میبخشد) چرا که قلبهایتان منحرف شده.و اگر هم علیه پیامبر با هم همکاری کنید ،خدا ،جبرییل ،صالح المومنین و حتی ملایکه پشتیبان پیامبرند.
اگر پیامبر شما را طلاق دهد چه بسا خدا زنانی بهتر از شما را جایگزین نماید.
از آیه 5 که خدا تهدید به طلاق زنان توسط پیامبر میکند،مشخص میشود دو زن آیه 4 هم زنان پیامبر هستند و درواقع ،زن ذکر شده در آیه 3،راز را به زن دیگر پیامبر گفته است.
بنابراین آیه 4،دو تا از زنان پیامبر را از اجرای نقشه خود علیه پیامبر شدیدا هشدار داده و انها را به بازگشت دعوت میکند.اگر هم توبه نکنند و به کارخود ادامه دهند،خود را در مقابل خدا و لشگر الهی قرار داده اند.
این بیان نسبت به زنان پیامبر علظت وشدت زیادی دارد .این عکس العمل با اقدم زنان در دو روایت مشهور تناسب ندارد.عبارت "تظاهرا علیه"صراحت کامل در اقدام علیه پیامبر دارد وحال انکه در هر دو روایت مشهور،اقدام دو زن علیه زن سوم است.هم چنین در آیه ده نیز که مثالی بیان کرده،زن نوح و زن لوط را با صفت خائن معرفی کرده است.
لذا،اینکه خدا این مساله را در قران بیان کرده و با این شدت هم هشدار داده ،نباید به امری خصوصی و خانوادگی مربوط باشد بلکه به امری اجتماعی و مرتبط با اساس دین و رسالت برمیگردد.
از طرفی با توجه به توافق شیعه وسنی بر روی مصداق صالح المومنین که حضرت علی است،پس روایات دیگری که این آیات و افشای سر را به مساله جانشینی پس از پیامبر مرتبط دانسته،موجه تر است.
در آیه 5 اما خطاب از دو زن برگشته و بجای مثنی ،ضمیر جمع بکاررفته .یعنی همه زنان پیامبر را با تهدید طلاق مواجه کرده است.(همانند آیه 1که جمع بکار رفته بود) علت این تغییر ضمیر نیز واضح نیست.اما حداقل همان دو زن را در برمیگیرد.
نکته دیگری که از کنارهم قراردادن آیه 4و5 حاصل میشود این است که چه توبه کنند چه توبه نکنند،پیامبر میتواند آنها را طلاق دهد .خدا هم باین کار رضایت دارد و دراین صورت زنانی بهتر را خدا برایش جایگزین میکند.
با توجه به مطالب فوق ،دو روایت از آیات 1-5 می تواند صحیح باشد:
1-آیات 1-2 و3-4 جدا از هم بوده و هرکدام به یک داستان مجزا اشاره دارند.باینصورت که
ای پیامبر.همسرانت لایق نیستند که بخاطر خوشایند انها،چیزی را بر خود حرام کنی.بنابراین سوگندت را بشکن(آیه 1و2 وبا پذیرش همان دو روایت مشهور)زیرا قبلا هم دو تا از آنها خیانت کردند و با افشای سر تو،نقشه ای علیه تو داشتند که خدا برملا کرد(آیه 3و4 و پذیرش افشای خبر مربوط به جانشینی).بنابراین انها را میتوانی طلاق دهی نه اینکه دنبال رضایت آنها باشی.(آیه 5)
2-همه آیات به یک داستان اشاره دارند و تحریم پیامبر هم ،طلاق ندادن ان دو زن پس از افشای خیانت آنها بوده.
در این حالت ،داستان باین صورت میتواند باشد که پس از افشای خیانت دو زن پیامبر(آیات 3و4)و مخیر بودن پیامبر به طلاق آنها،آنها توبه میکنند و از پیامبر درخواست می کنند که قسم بخورد انها راطلاق نمیدهدو پیامبر موافقت می کنند.اما خدا با نزول این آیات ،ضمن بیان ماوقع ،به پیامبر یادآوری میکند که طلاق ،حلال است و بخاطر جلب رضایت این دو زن با توجه به بنای خیانت انها ،میتوانی سوگندت را بشکنی و انها را طلاق دهی.(که البته بدلایلی از جمله فاصله کم بین نزول این آیات و رحلت پیامبر،این طلاق محقق نمیشود اما خدا مسلمانان را از این وقایع باخبر کرده است)
http://quranpuyan.com/yaf_postst453_swrh-tHrym-khynt-lyh-pymbrHty-twsT-znnsh-mstwjb-dhb-khrwy-w-brkhwrd-dnywy-st.aspx
[ نظرات / امتیازها ]