(فکذبوه فانجیناه و الذین معه فی الفلک واغرقنا الذین کذبوا بایاتنا انهم کانوا قوما عمین ):(پس او را تکذیب کردند و اما او و کسانی را که در کشتی با اوبودند نجات دادیم و کسانی را که آیات ما را تکذیب کرده بودند غرق ساختیم ،براستی آنان گروهی کور دل بودند)،(فلک )به معنای کشتی است و (عمین )یعنی کسانی که دیده بصیرت نداشته و چشمشان از دیدن حق کور است و این قوم کوردل حضرت نوح را تکذیب کردند و لذا خداوند نوح و پیروانش را نجات داد،اما قوم گمراهش را غرق نمود. [ نظرات / امتیازها ]

وقتى قوم نوح او را تکذیب کردند و با او مجادله و ستیز نمودند، نوح که از هدایت شدن آنها به کلى ناامید شده بود از خداوند براى آنها عذاب خواست و خدا نیز دعاى او را اجابت کرد و به آنها عذاب استیصال فرستاد. عذاب استیصال عذابى است که فقط شامل کافران مى شود و مؤمنان از آن نجات مى یابند.
پیش از نزول عذاب به فرمان خداوند، نوح کشتى بزرگى ساخت. کافران هر وقت او را مى دیدند که مشغول ساختن کشتى است او را مسخره مى کردند و بالاخره روز موعود فرا رسید و آب، همه جا حتى بالاى کوهها را فرا گرفت و تمام کافران در آب غرق شدند و از جمله آنها پسر و همسر نوح بودند که به پیامبرى او ایمان نداشتند. فقط کسانى که مؤمن بودند و سوار کشتى شده بودند نجات یافتند و براى آنکه نسل حیوانات از زمین منقرض نشود، نوح از هر حیوانى یک جفت سوار کشتى کرده بود. بالاخره طوفان فروکش کرد و نوح و مؤمنان و حیوانات از کشتى پیاده شدند و زندگى جدیدى را آغاز کردند. جزئیات مطلب در تفسیر آیات مربوط به نوح در سوره هود یبان خواهد شد. در اینجا مى فرماید:ما نوح و همراهان او راکه در کشتى بودند نجات دادیم و کسانى را که آیات ما را تکذیب کرده بودند غرق نمودیم; زیراکه آنها گروهى کور دل بودند یعنى آنها بینش درست نداشتند و قابل هدایت نبودند و این در اثر عناد و لجاجت و اصرار آنها بر کفر و گناه بود. [ نظرات / امتیازها ]

برگزیده تفسیر نمونه :
(آیه 64)- ولى به جاى این که دعوت چنین رهبر دلسوز و خیرخواه و آگاهى را بپذیرند، «همه گفته‏هاى او را تکذیب کردند (و در برابر دعوتش سر تسلیم فرود نیاوردند، هر چه نوح بیشتر تبلیغ مى‏کرد، آنها بر لجاجت و سرسختى خود مى‏افزودند) و همین سبب شد که ما نوح و آنها که با او در کشتى بودند نجات داده و تکذیب کنندگان به آیاتش را گرفتار غرقاب ساخته و هلاک کنیم» (فَکَذَّبُوهُ فَأَنْجَیْناهُ وَ الَّذِینَ مَعَهُ فِی الْفُلْکِ وَ أَغْرَقْنَا الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیاتِنا).
در پایان آیه، دلیل این کیفر سخت را چنین بیان مى‏کند که «آنها جمعیت نابینایى بودند» یعنى مردمى بودند کور دل و کورباطن که از مشاهده چهره حقیقت محروم بودند (إِنَّهُمْ کانُوا قَوْماً عَمِینَ).
و این کوردلى نتیجه اعمال شوم و لجاجتهاى مستمر خودشان بود، زیرا چشم پوشى مستمر از حقایق، تدریجا چشم تیزبین عقل را ضعیف کرده و سر انجام نابینا مى‏کند. [ نظرات / امتیازها ]

تفسیر کشاف
(و الذین معه ) قیل کانوا أربعین رجلا و أربعین امرأة . و قیل : تسعة ، بنوه سام و حام و یافث ، و ستة ممن آمن به . فإن قلت : (فی الفلک ) بم یتعلق ؟ قلت : هو متعلق بمعه ، کأنه قیل : و الذین استقروا معه فی الفلک أو صحبوه فی الفلک . و یجوز أن یتعلق بفعل الإنجاء ، أی أنجیناهم فی السفینة من الطوفان (عمین ) عمی القلوب غیر مستبصرین . و قرئ : عامین . و الفرق بین العمی و العامی ، أن العمی یدل علی عمی ثابت . و العامی علی عمی حادث . و نحوه قوله (و ضائق به صدرک ) . [ نظرات / امتیازها ]

تفسیر نور
«عَمین» جمع «عَمى»، به کسى گفته مى‏شود که چشم بصیرت و دید باطنى او از کار افتاده باشد، ولى «أعمى»، هم به کسى که باطن او کور باشد گفته مى‏شود و هم به کسى که چشم ظاهرش نابینا باشد. <154> امام رضا علیه السلام در پاسخ این سؤال که چرا خداوند تمام جهانیان را در زمان حضرت نوح غرق کرد و حال آنکه در میان آنان اطفال و افراد بى‏گناه نیز بودند، فرمودند: طفلى در میان آنان نبود، زیرا مدّت چهل سال آنان عقیم ونازا شده بودند و بى‏گناهان نیز چون به کار دیگران راضى بودند و رضایت به کار دیگران مانند انجام همان کار است. <155> 1- ایمان، سبب نجات وتکذیب، وسیله و زمینه‏ى هلاکت است.«أنجینا... أغرقنا» 2- حوادث و عوامل طبیعى و تحوّلات تاریخى، به دست خداوند است و بر اساس افکار و اعمال و اخلاق مردم صورت مى‏گیرد. «أنجینا... أغرقنا الّذین کذّبوا بآیاتنا» 3- کوردلى، عامل اصلى تکذیب دعوت انبیاست. «عمین» بنابراین ایمان و پیروى از انبیا، نشانه‏ى بصیرت است. [ نظرات / امتیازها ]

تفسیر کشاف
(و الذین معه ) قیل کانوا أربعین رجلا و أربعین امرأة . و قیل : تسعة ، بنوه سام و حام و یافث ، و ستة ممن آمن به . فإن قلت : (فی الفلک ) بم یتعلق ؟ قلت : هو متعلق بمعه ، کأنه قیل : و الذین استقروا معه فی الفلک أو صحبوه فی الفلک . و یجوز أن یتعلق بفعل الإنجاء ، أی أنجیناهم فی السفینة من الطوفان (عمین ) عمی القلوب غیر مستبصرین . و قرئ : عامین . و الفرق بین العمی و العامی ، أن العمی یدل علی عمی ثابت . و العامی علی عمی حادث . و نحوه قوله (و ضائق به صدرک [ نظرات / امتیازها ]

تفسیر نور
«عَمین» جمع «عَمى»، به کسى گفته مى‏شود که چشم بصیرت و دید باطنى او از کار افتاده باشد، ولى «أعمى»، هم به کسى که باطن او کور باشد گفته مى‏شود و هم به کسى که چشم ظاهرش نابینا باشد. <154> امام رضا علیه السلام در پاسخ این سؤال که چرا خداوند تمام جهانیان را در زمان حضرت نوح غرق کرد و حال آنکه در میان آنان اطفال و افراد بى‏گناه نیز بودند، فرمودند: طفلى در میان آنان نبود، زیرا مدّت چهل سال آنان عقیم ونازا شده بودند و بى‏گناهان نیز چون به کار دیگران راضى بودند و رضایت به کار دیگران مانند انجام همان کار است. <155> 1- ایمان، سبب نجات وتکذیب، وسیله و زمینه‏ى هلاکت است.«أنجینا... أغرقنا» 2- حوادث و عوامل طبیعى و تحوّلات تاریخى، به دست خداوند است و بر اساس افکار و اعمال و اخلاق مردم صورت مى‏گیرد. «أنجینا... أغرقنا الّذین کذّبوا بآیاتنا» 3- کوردلى، عامل اصلى تکذیب دعوت انبیاست. «عمین» بنابراین ایمان و پیروى از انبیا، نشانه‏ى بصیرت است. [ نظرات / امتیازها ]

بنا به گفته راغب لفظ (فلک ) که به معناى کشتى است هم در یک کشتى استعمال مى شود، و هم در کشتى هاى زیاد، و به گفته صحاح اللغه هم معامله مذکر با آن مى شود و هم مونث. و دو کلمه (قوما عمین ) یکى وصف است و دیگرى موصوف، و (عمین ) جمع (عمى ) بر وزن (خشن )، صفتى است مشبه از ماده (عمى، یعمى ) فرق (عمى ) با (اعمى ) بطورى که گفته اند این است که عمى تنها کسى را مى گویند که بصیرت نداشته باشد، و اعمى به کسى اطلاق مى شود که بصر (چشم ) نداشته باشد. [ نظرات / امتیازها ]

«عَمین» جمع «عَمى»، به کسى گفته مى‏شود که چشم بصیرت و دید باطنى او از کار افتاده باشد، ولى «أعمى»، هم به کسى که باطن او کور باشد گفته مى‏شود و هم به کسى که چشم ظاهرش نابینا باشد. [154]
امام رضا علیه السلام در پاسخ این سؤال که چرا خداوند تمام جهانیان را در زمان حضرت نوح غرق کرد و حال آنکه در میان آنان اطفال و افراد بى‏گناه نیز بودند، فرمودند: طفلى در میان آنان نبود، زیرا مدّت چهل سال آنان عقیم ونازا شده بودند و بى‏گناهان نیز چون به کار دیگران راضى بودند و رضایت به کار دیگران مانند انجام همان کار است. [155]

--------------------------------------------------------------------------------
154) تفاسیر المیزان و نمونه‏
155) تفسیر اثنى عشرى‏



پیام ها

1- ایمان، سبب نجات وتکذیب، وسیله و زمینه‏ى هلاکت است.«أنجینا... أغرقنا»
2- حوادث و عوامل طبیعى و تحوّلات تاریخى، به دست خداوند است و بر اساس افکار و اعمال و اخلاق مردم صورت مى‏گیرد. «أنجینا... أغرقنا الّذین کذّبوا بآیاتنا»
3- کوردلى، عامل اصلى تکذیب دعوت انبیاست. «عمین» بنابراین ایمان و پیروى از انبیا، نشانه‏ى بصیرت است. [ نظرات / امتیازها ]

«عَمین» جمع «عَمى»، به کسى گفته مى‏شود که چشم بصیرت و دید باطنى او از کار افتاده باشد، ولى «أعمى»، هم به کسى که باطن او کور باشد گفته مى‏شود و هم به کسى که چشم ظاهرش نابینا باشد. [154]
امام رضا علیه السلام در پاسخ این سؤال که چرا خداوند تمام جهانیان را در زمان حضرت نوح غرق کرد و حال آنکه در میان آنان اطفال و افراد بى‏گناه نیز بودند، فرمودند: طفلى در میان آنان نبود، زیرا مدّت چهل سال آنان عقیم ونازا شده بودند و بى‏گناهان نیز چون به کار دیگران راضى بودند و رضایت به کار دیگران مانند انجام همان کار است. [155]

--------------------------------------------------------------------------------
154) تفاسیر المیزان و نمونه‏
155) تفسیر اثنى عشرى‏



پیام ها

1- ایمان، سبب نجات وتکذیب، وسیله و زمینه‏ى هلاکت است.«أنجینا... أغرقنا»
2- حوادث و عوامل طبیعى و تحوّلات تاریخى، به دست خداوند است و بر اساس افکار و اعمال و اخلاق مردم صورت مى‏گیرد. «أنجینا... أغرقنا الّذین کذّبوا بآیاتنا»
3- کوردلى، عامل اصلى تکذیب دعوت انبیاست. «عمین» بنابراین ایمان و پیروى از انبیا، نشانه‏ى بصیرت است. [ نظرات / امتیازها ]

ولى به جاى این که دعوت چنین رهبر دلسوز و خیرخواه و آگاهى را بپذیرند، «همه گفته‏هاى او را تکذیب کردند (و در برابر دعوتش سر تسلیم فرود نیاوردند، هر چه نوح بیشتر تبلیغ مى‏کرد، آنها بر لجاجت و سرسختى خود مى‏افزودند) و همین سبب شد که ما نوح و آنها که با او در کشتى بودند نجات داده و تکذیب کنندگان به آیاتش را گرفتار غرقاب ساخته و هلاک کنیم» (فَکَذَّبُوهُ فَأَنْجَیْناهُ وَ الَّذِینَ مَعَهُ فِی الْفُلْکِ وَ أَغْرَقْنَا الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیاتِنا).

در پایان آیه، دلیل این کیفر سخت را چنین بیان مى‏کند که «آنها جمعیت نابینایى بودند» یعنى مردمى بودند کور دل و کورباطن که از مشاهده چهره حقیقت محروم بودند (إِنَّهُمْ کانُوا قَوْماً عَمِینَ).

و این کوردلى نتیجه اعمال شوم و لجاجتهاى مستمر خودشان بود، زیرا چشم پوشى مستمر از حقایق، تدریجا چشم تیزبین عقل را ضعیف کرده و سر انجام نابینا مى‏کند.

[ نظرات / امتیازها ]

فَکَذَّبُوهُ فَأَنْجَیْنٰاهُ وَ اَلَّذِینَ مَعَهُ فِی اَلْفُلْکِ :پس تکذیب کردند و مصرّ و مستمر شدند در کفر تا مدت نهصد و پنجاه سال، لذا مستحق عذاب الهى شدند و طوفان نازل گردید، پس ما نجات دادیم نوح علیه السّلام و آن کسانى که با او در کشتى بودند، به قولى هشتاد نفر از مرد و زن، و به قولى هشت نفر مؤید آن روایتى در مجمع از حضرت صادق علیه السّلام: قال: آمن مع نوح من قومه ثمانیة نفر و باقى از جمیع اقسام حیوانات برّى و بحرى هرکدام جفتى نر و ماده بودند

در لوامع التنزیل در اخبار کثیره به طرق خاصه و عامه وارد شده: وقتى که آب از زمین بلند شد و موج ما بین پسر نوح و آن حضرت حایل و پسر غرق شد، باد و طوفان ظاهر گردید، کشتى متلاطم، اهل آن مأیوس از حیات؛ حضرت نوح علیه السّلام ملهم شده توسل به اسماء خمسه طیبۀ حضرت محمد صلّى اللّه علیه و آله و سلّم و على علیه السّلام و فاطمه علیها السّلام و حسن علیه السّلام و حسین علیه السّلام و به روایت دیگر اسماء چهارده معصوم را شفیع آورد، خداى تعالى آنها را از غرق طوفان نجات مرحمت فرمود

وَ أَغْرَقْنَا اَلَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیٰاتِنٰا :و غرق ساختیم آنان که تکذیب کردند آیات ما را إِنَّهُمْ کٰانُوا قَوْماً عَمِینَ :بتحقیق که ایشان بودند قومى نابینا از بصیرت، چه قلوب آنها بالکلیه محجوب از معرفت الهى شده بود به سوء اختیار خودشان

تنبیه: در کتاب وسائل و علل الشرائع و توحید و عیون از عبد السلام هروى مروى است که از حضرت رضا علیه السّلام سؤال نمودم به چه علت غرق فرمود خداى عز و جل تمام دنیا را در زمان نوح علیه السّلام و حال آنکه در آنها اطفال و بى گناهان بودند؟ فرمود: اطفال در ایشان نبودند، زیرا خداوند عز و جل عقیم نمود اصلاب قوم نوح و ارحام زنان را چهل سال، پس نسل آنها منقطع، و غرق شدند و حال آنکه در آنها اطفال نبودند، و شایسته نباشد که خدا هلاک فرماید به عذاب خود بى گناهان را و اما سایرین غرق شدند به سبب راضى بودن آنان به تکذیب مکذبان و من غاب عن امر فرضى به کان کمن شاهده و اتاه: و هرکه غایب باشد از امرى، پس راضى باشد به آن، مثل کسى است که مشاهده کرده و به جاآورده آن را

فرمود حضرت صادق علیه السّلام: زندگانى نمود نوح علیه السّلام در دنیا دو هزار و پانصد سال، از جمله هشتصد و پنجاه سال آن قبل از بعثت، و نهصد و پنجاه سال دعوت قوم نمود، و دویست سال در کشتى ساختن مشغول، و پانصد سال بعد از نزول از کشتى و فرورفتن آب پس بنا نمود شهرها و ساکن کرد اولاد خود را در بلاد سپس ملک الموت براى قبض روحش آمد، سلام نمود، جواب داد و فرمود: اى ملک الموت، براى چه آمدى ؟ گفت: آمدم به جهت قبض روح تو فرمود: آیا اجازه هست که از آفتاب به سایه روم ؟ ملک الموت اجازه داد آن حضرت به سایه رفت، و فرمود: زندگانى دنیا براى من، مثل همین تحول و حرکت من از آفتاب به سایه گذشت پس مقبوض شد [ نظرات / امتیازها ]

فَکَذَّبُوهُ فَأَنْجَیْنٰاهُ وَ اَلَّذِینَ مَعَهُ فِی اَلْفُلْکِ وَ أَغْرَقْنَا اَلَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیٰاتِنٰا إِنَّهُمْ کٰانُوا قَوْماً عَمِینَ : نوح علیه السلام قریب یک هزار پنجاه سال کم مدت رسالت و مأموریت وى بود برحسب طبع با چند نسل معاصر و هم زمان بوده در این مدت طولانى هر نسل را دعوت به خداپرستى مى نمود، همه او را تکذیب مى کردند، جز هشت نفر و هنگامى که نوح پیامبر به آنان نفرین کرد، باذن پروردگار آب سطح زمین را از هر سو فراگرفت؛ نوح با همرهان وى که اهل ایمان و خداپرست بودند به وسیله کشتى پروردگار آنان را از غرق نجات داد و سایر مردم جهان که مشرک و کوتاه فکر بودند، در آب غرق شدند [ نظرات / امتیازها ]

فَکَذَّبُوهُ فَأَنْجَیْنٰاهُ وَ اَلَّذِینَ مَعَهُ فِی اَلْفُلْکِ وَ أَغْرَقْنَا اَلَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیٰاتِنٰا پس ازآنکه ارشاد و انذار چندین ساله نوح ع در گوش سنگین آن جماعت کوچک ترین تأثیرى ننمود و بانواع و اقسام گوناگون بحضرت اذیت روا داشتند و نسبت سحر و دیوانگى به آن بزرگوار مى دادند و نیز اذیتهاى دیگر از قبیل فحش و ناسزا حتّى گاهى چنانچه گفته اند در جواب نصیحت او سنگ به او مى زدند و او را مجروح مى گردانیدند و داستان او را در چندین موضع از قرآن مجید مثل سوره هود و طه و قصص و جاهاى دیگر تا اندازه اى شرح داده ایم،وقتى نوح از ایمان آوردن قوم مأیوس گردید و آنها مخالفت را به انتها رسانیدند این است که خدا خبر مى دهد که ما او را و آنهائى که با او در کشتى بودند نجات دادیم و کسانى که آیات ما را تکذیب کردند و دروغ انگاشتند همه را غرق گردانیدیم گفته اند کسانى که در کشتى با نوح بودند بقول اسحاق سه پسرش بنام سام و حام و یافث و زنان آنها بودند و شش نفر دیگر که در آن مدت نهصد و پنجاه سال به او ایمان آورده بودند،و کلبى گفته هشتاد نفر بودند چهل مرد و چهل زن بعضى از مفسرین دیگر گفته اند در کشتى هفتاد نفر بودند

[تفسیر ابو الفتوح رازى] إِنَّهُمْ کٰانُوا قَوْماً عَمِینَ (قَوْماً عَمِینَ ) وصف و موصوف است،عمین جمع عمى و بر وزن خشن است و صفت مشبّهه از ماده(عمى یعمى)و گفته اند(عمى)کسى را گویند که بصیرت نداشته باشد،و(اعمى)کسى است که چشم ندارد [ نظرات / امتیازها ]

فَکَذَّبُوهُ فَأَنْجَیْنٰاهُ وَ اَلَّذِینَ مَعَهُ فِی اَلْفُلْکِ وَ أَغْرَقْنَا اَلَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیٰاتِنٰا إِنَّهُمْ کٰانُوا قَوْماً عَمِینَ درهاى آسمان براى فروریختن آب باز شد و چشمه هاى زمین جوشیدن گرفت و خدا ستمکاران و تکذیب کنندگان را غرق کرد و نوح و نیز کسانى را که همراهش بودند رهایى بخشید در آینده دربارۀ نوح و قومش در سورۀ نوح به تفصیل سخن گفته خواهد شد، إن شاء اللّه [ نظرات / امتیازها ]