ایمان، عبارت است از جایگیر شدن اعتقاد در قلب و این کلمه از ماده (ء- م- ن) اشتقاق یافته است، کأنّه شخص با ایمان، به آنچه که به درستى و راستى و پاکى وى اعتقاد پیدا کرده است، امنیت مى ‏دهد، یعنى آن ‌چنان دل ‌گرمى و اطمینان مى ‏دهد که هرگز در اعتقاد خودش دچار شک و تردید نمى ‏شود، چون آفت اعتقاد و ضد آن شک و تردید است. [ نظرات / امتیازها ]

ایمان معنایى است داراى مراتبى بسیار چون اذعان و اعتقاد، گاهى به خود چیزى پیدا می ‌شود و تنها اثر وجود آن چیز بر آن اعتقاد مترتب می ‌شود و گاهى از این شدیدتر است به طوریکه به پاره ‏اى لوازم آن نیز متعلق مى ‏گردد و گاهى از این نیز شدیدتر می ‌شود و به همه لوازم آن متعلق می ‌شود و از همین جا نتیجه مى ‏گیریم که مؤمنین هم در اعتقادشان به غیب و به خداى حاضر و ناظر و به روز جزاى او، در یک طبقه نیستند بلکه طبقات مختلفى دارند.مؤمنین در اعتقادشان به غیب و به خداى حاضر و ناظر و به روز جزاى او، در یک طبقه نیستند، بلکه طبقات مختلفى دارند. [ نظرات / امتیازها ]

امام صادق (علیه السلام) در ذیل آیه «الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ» فرمودند: یعنى کسى که ایمان به قیام قائم (علیه السلام) داشته باشد و آن را حق بداند.

علامه طباطبایی: این معنا در غیر این روایت نیز آمده است، ولى این روایات همه از باب تطبیق کلى بر مصداق بارز آن است.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

1_امام صادق (علیه السلام) در ذیل جمله (وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ) فرمودند: یعنى از آنچه ما به ایشان تعلیم داده ‏ایم به دیگران داده و علم را گسترش می دهند و از آنچه از قرآن به ایشان ‏آموختیم، تلاوت مى ‏کنند.

2_امام صادق (ع) در ذیل جمله (وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ) فرمودند: یعنى از آنچه ما به ایشان تعلیم کرده ‏ایم به دیگران تعلیم مى ‏کنند و علم را گسترش می دهند.


علامه طباطبایی: این دو روایت مبنى بر این است که انفاق، اعم از انفاق مالى باشد و همین طور هم هست، همچنانکه قبلا گفتگویش گذشت.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

قرآن، هستى را به دو بخش تقسیم مى‏کند: عالم غیب(115) و عالم شهود. متّقین به کلّ هستى ایمان دارند، ولى دیگران تنها آنچه را قبول مى‏کنند که برایشان محسوس باشد. حتّى توقّع دارند که خدا را با چشم ببینند و چون نمى‏بینند، به او ایمان نمى‏آورند. چنانکه برخى به حضرت موسى گفتند: «لن نؤمن لک حتّى نَرى اللّه جهرة»(116) ما هرگز به تو ایمان نمى‏آوریم، مگر آنکه خداوند را آشکارا مشاهده کنیم.
این افراد درباره‏ى قیامت نیز مى‏گویند: «ما هى الاّ حیاتنا الدنیا نموت و نحیا و ما یهلکنا الاّ الدّهر»(117) جز این دنیا که ما در آن زندگى مى‏کنیم، جهان دیگرى نیست، مى‏میریم و زنده مى‏شویم و این روزگار است که ما را از بین مى‏برد.
چنین افرادى هنوز از مدار حیوانات نگذشته‏اند و راه شناخت را منحصر به محسوسات مى‏دانند و مى‏خواهند همه چیز را از طریق حواسّ درک کنند.
متّقین نسبت به جهان غیب ایمان دارند، که برتر از علم و فراتر از آن است. در درونِ ایمان، عشق، علاقه، تعظیم، تقدیس و ارتباط نهفته است، ولى در علم، این مسائل نیست.
--------------------------------------------------------------------------------
115) غیب به خداوند متعال، فرشتگان، معاد و حضرت مهدى علیه السلام اطلاق شده است.
116) بقره، 55.
117) جاثیه، 24. [ نظرات / امتیازها ]

در آیه دوم سوره بقره آمده: «و مما رزقناهم ینفقون» انفاق چیست؟
معنی اینکه انفاق می کنند؛ البته این نیست که خودشان را تهی دست و بی چیز می کنند (چنان که بعضی گمان کرده اند) بلکه یعنی انباشته شده ها را مصرف می کنند و ممکن است که انفاق به معنای ازاله باشد، یعنی ازاله (برطرف کردن) نفق و فقر. آنان فقرها و مستمندی ها را از بین می برند. انفاق رابطه انسان را با جامعه اش مستقر می سازد. چنان که ایمان به غیب به نظام فکری و اعتقادی یک فرد مسلمان مربوط است و برپاداشتن نماز با خودسازی فرد مرتبط است، انفاق با جامعه سازی ارتباط دارد. در این آیه می فرماید: از آنچه که روزی آن ها نموده ایم انفاق می کنند. روزی معنای عامی دارد و در خود قرآن این کلمه به روزیهای معنوی و مادی اطلاق گشته است. دانایی ها و دانش ها نیز جزو روزی های پروردگار است و بایستی آنان که از یک چنین رزقی برخوردارند انفاق نموده و دیگران را نیز بهره مند سازند.

انواع انفاق از لحاظ مادی و معنوی
طبق آیات قرآن انفاق بر دوگونه است: انفاق هاى مالى واجب و مستحب و انفاق هاى معنوى مانند علم و دانش و امور دیگر. خداوند در قرآن حکیم می فرماید: «یأیها الذین ءامنوا أنفقوا مما رزقناکم من قبل أن یأتى یوم لابیع فیه و لاخلة و لاشفاعة و الکفرون هم الظلمون»؛ اى کسانى که ایمان آورده اید! از آنچه به شما روزى داده ایم، انفاق کنید! پیش از آنکه روزى فرا رسد که در آن، نه خرید و فروش است ( تا بتوانید سعادت و نجات از کیفر را براى خود خریدارى کنید)، و نه دوستى ( و رفاقت هاى مادى سودى دارد)، و نه شفاعت، ( زیرا شما شایسته شفاعت نخواهید بود). و کافران، خود ستمگرند، ( هم به خودشان ستم مى کنند، هم به دیگران)» (بقره/254). در این آیه روى سخن را به مسلمانان کرده و به یکى از وظایفى که سبب وحدت جامعه و تقویت حکومت و بنیه دفاعى و جهاد مى شود اشاره مى کند. گر چه جمله «مما رزقناکم» ( از آنچه به شما روزى داده ایم ) مفهوم وسیعى دارد که هم انفاقهاى مالى واجب و مستحب را شامل مى شود و هم انفاقهاى معنوى مانند علم و دانش و امور دیگر، ولى با توجه به تهدیدى که در ذیل آیه آمده، بعید نیست منظور، انفاق واجب یعنى زکات و مانند آن باشد، به علاوه، انفاق واجب است که بنیه بیت المال و حکومت را تقویت مى کند، ضمنا از تعبیر به مما استفاده مى شود که انفاق واجب همیشه بخشى از مال را در بر مى گیرد نه همه آن را.
مرحوم طبرسى در مجمع البیان، عمومیت آیه را نسبت به انفاق هاى واجب و مستحب ترجیح مى دهد، معتقد است ذیل آیه مشتمل بر تهدیدى نیست بلکه خبر از حوادث وحشتناک روز قیامت مى دهد ولى با توجه به آخرین جمله آیه که کافران را ظالمان مى شمرد، اشاره اى است که ترک انفاق نوعى کفر و ظلم است و این جز در انفاقات واجب، تصور نمى شود سپس مى افزاید: امروز که توانائى دارید انفاق کنید پیش از آنکه روزى فرا رسد که نه خرید و فروش در آن است و نه رابطه دوستى و نه شفاعت.
قرآن مجید در در جای دیگر اشاره می کند که انفاق دو گونه است، در مورد یک نوع آن می گوید: «مثل الذین ینفقون اموالهم فی سبیل الله کمثل حبه انبتت سبع سنابل فی کل سنبله مائة حبه» یک نوع انفاق را می گوید مثلش مثل گندمی است که در زمین مساعدی کاشته شود، هفت خوشه در آورد و هر خوشه ای صد دانه باشد و حتی از این بیشتر، «و الله یضاعف لمن یشاء؛ و خدا برای هر کس بخواهد (پاداشی) چند برابر می دهد» یعنی انفاق هایی در راه خدا این قدر خیر و برکت دارد، (بقره/ 261).
اما یک انفاق دیگر هم مثال می زند: «کمثل ریح فیها صر اصابت حرث قوم ظلموا انفسهم » نوع دیگر انفاق مثلش، مثل یک باد سموم خطرناکی است که وقتی به یک کشتزار آماده می رسد آن را خراب می کند یعنی آنچه که به وجود آمده است را هم از بین می برد، (آل عمران/ 117).
به عبارت دیگر انفاق دو گونه است انفاق هایی که در راه خدا و توسط مومنین انجام می گیرد و انفاق هایی که توسط کافران جهت مبارزه با مومنان صورت می گیرد.
در آیه 36 سوره انفال آمده: «ان الذین کفروا ینفقون اموالهم لیصدوا عن سبیل الله؛ همانا کافران، مخالفان شما، پول هایشان را خرج می کنند برای مبارزه با شما و برای اینکه جلوی راه حق را بگیرند». «انفاق» پول خرج کردن است در راه یک منظور و مقصود. همه انفاق ها در راه خدا نیست، برخی انفاق ها در راه باطل است. ثروت خودشان را انفاق می کنند برای اینکه جلوی راه حقی را که پیغمبر باز کرده و شما به دنبالش می روید بگیرند، این چشمه را از سرچشمه خشک کنند. بعد تأکید می کند که اینکه من می گویم، مربوط به گذشته تنها نیست، در آینده هم چنین جریان هایی رخ خواهد داد که کافران برای اینکه مانعی برای راه خدا به وجود آورند پول ها خرج خواهند کرد. «فسینفقونها؛ در آینده نزدیک پولها در این راه خرج خواهند کرد».
اما نتیجه نهایی چیست؟ آیا از این پول خرج کردن های خود نصیبی خواهند برد و موفقیتی کسب خواهند کرد؟ «ثم تکون علیهم حسرة؛ و عاقبت حسرتی برای آنان خواهد گشت» (فقط آن داغش در دل این ها باقی می ماند که ای افسوس این همه پول خرج کردیم آخرش هم به نتیجه نرسیدیم) چون فرق است میان پولی که یک نفر مؤمن در راه خدا و برای خدا خرج می کند و پولی که یک نفر کافر برای مسدود کردن راه خدا خرج می کند. مؤمن هیچ وقت حسرت نخواهد خورد، اعم از آنکه در راهی که خرج می کند به نتیجه برسد یا نرسد. البته مؤمن باید در راهی خرج کند که به نتیجه برسد نه مثل بعضی از اشخاص که وقتی به او می گویی آقا این پولت را که در فلان راه می دهی به خیال خودت به نام خیر، برای چه می دهی؟ می گوید من می دهم، به گردن او، بگذار او برود به جهنم. نه، تو هم می روی به جهنم. تو هم که پولت را به آدمی می دهی که خودت به او اعتماد نداری و نمی دانی نتیجه نهایی این پول خرج کردن چیست و آیا به نفع اسلام است یا نه، مستحق کیفر هستی. می گوید من به این حرفها چه کار دارم؟! من از گردن خودم رد می کنم، بگذار او برود جهنم. نه، تو هم که پول می دهی به نام خدا و اسلام ولی نهایت امر این پول صرف اشخاص یا اموری می شود که بر ضرر اسلام است، به جهنم می روی. ولی اگر یک نفر مؤمن آن مقداری که بر او لازم و واجب است، سعی و تلاش خود را کرد که پولش را در راهی خرج کند که راه خیر باشد، اما از آنجا که بشر است و گاهی اشتباه می کند نتیجه ای نگرفت وجدانش آرام است چون او به حسب نیت صادقانه خودش و به حسب سعی و تلاش خودش در راه خدا داده است ولی تصادفا به نتیجه نرسیده است. ولی آدمی که خدا را نمی شناسد و به تعبیر قرآن کافر است و فقط برای هدفهای فردی و شخصی و مادی کار می کند و دنبال آز و شهوت خودش است وقتی پول خرج می کند برای اینکه به مقاصدش برسد و بعد می بیند نمی رسد، داغی می شود در دلش. قرآن هم می فرماید: «ثم تکون علیهم حسرة»این پول خرج کردن ها به صورت یک حسرت هایی بر روی اینها باقی خواهد ماند. آیا در همین جا تمام می شود؟ این ها پولی خرج می کنند و بعد به نتیجه نمی رسد و حسرتش به دلشان می ماند؟ نه، «ثم یغلبون» در مرحله بعد خودشان شکست می خورند و نابود می شوند. در مرحله اول، برنامه شان شکست می خورد و در مرحله دوم خودشان به همین دلیل در ادامه آیه می فرماید: «والذین کفروا الی جهنم یحشرون»؛ تمام اینها در جهنم جمع خواهند شد.
در جای دیگر خداوند اشاره می کند که: «و ما ءاتیتم من ربا لیربو فى أمول الناس فلا یربوا عند الله و ما ءاتیتم من زکوة تریدون وجه الله فأولئک هم المضعفون؛ آنچه را به عنوان ربا مى پردازید تا در اموال مردم فزونى یابد نزد خدا فزونى نخواهد یافت و آنچه را به عنوان زکات مى پردازید و تنها رضاى خدا را مى طلبید کسانى که چنین مى کنند داراى پاداش مضاعفند» (روم/39).
در پایان آیه براى تشویق نیکوکاران، و ضمنا بیان شرط قبولى انفاق مى فرماید: این کار براى کسانى که تنها رضاى خدا را مى طلبند بهتر است و کسانى که چنین کار نیکى را انجام مى دهند رستگارانند. آن ها هم در این جهان رستگار خواهند شد، چرا که انفاق برکات عجیبى در همین زندگى همراه خود مى آورد، و هم در جهان دیگر که انفاق یکى از سنگین ترین اعمال در ترازوى سنجش الهى است. این آیه نشان مى دهد که تنها مساله انفاق و پرداختن حق خویشاوندان و دیگر صاحبان حقوق کافى نیست، مهم آن است که با اخلاص و نیت پاک و خالى از هرگونه ریا و خود نمائى و منت و تحقیر و انتظار پاداش توأم باشد. ذکر این نکته نیز لازم است که بر خلاف گفته بعضى از مفسران که تصریح کرده اند انفاق به خاطر رسیدن به بهشت مصداق وجه الله نیست تمام کارهائى که انسان انجام مى دهد و نوعى ارتباط با خدا دارد خواه براى رضاى او یا رسیدن به پاداش او، یا نجات از کیفر او باشد، همه مصداق وجه الله است، هر چند مرحله عالى و کامل آن است که جز عبودیت و اطاعت او را در نظر نگیرد. دراین آیه به تناسب بحثى که از انفاق خالص در میان بود به دو نمونه از انفاق ها که یکى براى خدا است و دیگرى به منظور رسیدن به مال دنیا است اشاره کرده، مى فرماید: آنچه را به منظور جلب افزایش مى پردازید تا در اموال مردم فزونى گیرد، نزد خدا فزونى نخواهد یافت و آنچه را به عنوان زکات مى پردازید و تنها رضاى خدا را مى طلبید چنین کسانى داراى پاداش مضاعفند.
منابع:
حماسه حسینی جلد دوم، ص163،
تفسیر نمونه ج 16 ص 439 و 444، ج 2 ص 258-257
آشنایی با قرآن 3، صفحه 48-50
آشنایی با قرآن 1و2،
/www.tahoorkotob.com [ نظرات / امتیازها ]

الذین یومنون...کلمه "الذین" برای توضیح کلمه ی مبهم قبلی می آید؛ یعنی کلمه ای را که به توضیح احتیاج دارد، با آن توضیح می دهند. در آیه مورد نظر، از "متقین" سخن به میان آمده لذا آن را با "الذین" توضیح داده و صفات آنها را بیان کرده است.
مما رزقناهم...از آنچه روزیشان کردیم، چرا نفرموده است از مالشان انفاق می کنند؟ پاسخ:بسیاری از مردم مالی برای انفاق کردن ندارند.بنابراین می فرماید: متقی انفاق می کند از هر آنچه خدا به او داده است. خواه مال باشد یا شعر و شاعری و یا بیان و قلم و ...
نکته دیگری که در "رزقنا" نهفته، این است که میفرماید از آنچه ما روزی کرده ایم انفاق کنید، پس مالی که از طریق حرام کسب شود روزی خدا نیست و زیرمجموعه رزق و عطایای الهی به حساب نمی آید. یعنی آنچه را که ما داده ایم نه آنچه را که خودتان نامشروع برداشته اید.
[ نظرات / امتیازها ]

ایمان چیست؟
ایمان مرکب است از سه چیز: اول- تصدیق به قلب، دوم- اقرار به زبان، سوم- عمل به ارکان چنانچه حدیث شریف رضوى علیه السلام فرمود: الایمان هو التّصدیق بالقلب و الاقرار باللّسان و العمل بالارکان «3». پس هر که اخلال کند به اعتقاد قلبى منافق است، و هر که اخلال کند، به اقرار زبانى کافر و هر که اخلال نماید به عمل، فاسق باشد. [ نظرات / امتیازها ]

ایمان چیست؟
ایمان از نظر معتزله اطاعت و انجام واجبات و پرهیز از گناهان کبیره است برخى از آنان در ایمان علاوه بر انجام واجبات، بجا آوردن مستحبات را نیز معتبر میدانند.
خاصه و عامّه از امام على بن موسى الرضا علیه السلام نقل کرده‏اند که آن حضرت فرمود:
ایمان: تصدیق بقلب و اقرار به زبان و عمل به ارکان و اعضاء است و نیز از آن حضرت به تعبیر دیگر نقل شده است که فرمود: ایمان سخن و عمل و اعتقاد و پیروى از پیامبر است .
ایمان تنها معرفت است. [ نظرات / امتیازها ]

فعل رزق ماضی است.یعنی آنچه روزیتان دادیم در گذشته
وفعل ینفقون مضارع است یعنی انفاق میکنند در حال یا آینده.
خداوند از قبل به ما روزی را عنایت فرموده ولیکن انفاق را از ما درآینده می خواهد.
سبحان الله... [ نظرات / امتیازها ]