● شان نزول آیه
در الدر المنثور (ج 3 ص 183) است که عبد بن حمید و ابن جریر از سعید بن جبیر روایت کردهاند که گفت: قریش در طواف به رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) برمىخوردند و آن حضرت را استهزاء نموده و سوت و کف مىزدند، و در این مقام آیه «وَ ما کانَ صَلاتُهُمْ عِنْدَ الْبَیْتِ إِلَّا مُکاءً وَ تَصْدِیَةً» نازل گردید.
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : نیز الدر المنثور (ج 3 ص 183) مىنویسد ابو الشیخ از نبیط که یکى از صحابه بوده روایت کرده که در تفسیر آیه «وَ ما کانَ صَلاتُهُمْ عِنْدَ الْبَیْتِ إِلَّا مُکاءً وَ تَصْدِیَةً» گفته: این آیه در این باره نازل شد که قریش در طواف خانه کعبه سوت مىزدند.
و نیز الدر المنثور (ج 3 ص 183) مىنویسد: طستى از ابن عباس (رضى اللَّه عنه) روایت کرده که نافع بن ازرق به وى گفت: مرا خبر ده از معناى آیه «إِلَّا مُکاءً وَ تَصْدِیَةً» و او در جوابش گفت «مکاء» آواز قنبره و «تصدیه» آواز (بال) گنجشکان است که «تصفیق» هم گفته مىشود، و داستان مورد نظر آیه این بود که وقتى رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) در مکه در میان حجر اسماعیل و رکن یمانى به نماز مىایستاد دو نفر از بنى سهم یکى طرف راست و یکى طرف چپ آن حضرت مىایستادند، آن یکى آواز قنبره درمىآورد، و آن دیگرى با دستهایش صداى بال گنجشکان را، تا شاید بدین وسیله نماز آن حضرت را بر هم زنند.
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]
منبع : ترجمه المیزان، ج9، ص: 112 |
قالب : شأن نزول |
موضوع اصلی : بدون موضوع |
گوینده : علامه طباطبایی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● معنای کلمه «مکاء»
کلمه «مکاء»- به ضم میم- به معناى صفیر (سوت) است و «مکاء»- با تشدید کاف- که بر وزن صیغه مبالغه است، مرغى است در حجاز که داراى صفیر شدیدى است، و مثل معروف عرب که مىگویند: «بنیک حمرى و مکئکینى» (این کلام یک مثل عربى است، و اصل آن از اینجا بوده که مردى در قحط سالى مقدارى غذا به خانه آورده و به زنش داد، زن غذا را میان خود و فرزندانشان بطور مساوى تقسیم کرد، شوهر از در اعتراض گفت: فرزندانت را حمر (مرغى است کوچک) قرار ده و مرا مکاء (مرغى است بزرگتر) خود به حساب آور، و این مرد عرب در این مثل از دو اسم جامد فعل امر ساخته است). نیز به این معنا است.
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : ترجمه المیزان، ج9، ص: 95 |
قالب : لغوی |
موضوع اصلی : بدون موضوع |
گوینده : علامه طباطبایی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● معنای کلمه «تصدیه»
منبع : ترجمه المیزان، ج9، ص: 95 |
قالب : لغوی |
موضوع اصلی : بدون موضوع |
گوینده : علامه طباطبایی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● مرجع ضمیر «صلاتهم»
ضمیر «هم» در جمله «وَ ما کانَ صَلاتُهُمْ» به مانعین از زیارت مسجد الحرام که در آیه قبلى ذکر شدند برمىگردد، و آنان عبارت بودند از مشرکین قریش.
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : ترجمه المیزان، ج9، ص: 95 |
قالب : قواعد عربی |
موضوع اصلی : بدون موضوع |
گوینده : علامه طباطبایی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● رابطه این آیه با آیه قبل
جمله «فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما کُنْتُمْ تَکْفُرُونَ» به قرینه فاء تفریعى که بر سر آن است وعده عذاب را منجز مىکند.
و از همین جا است که احتمال اینکه این آیه و آیه قبلیش متصل و کلام واحدى باشند تایید مىشود، و با در نظر داشتن اینکه جمله «وَ ما کانَ ... » جملهاى است حالیه معناى هر دو آیه چنین مىشود: «چرا خداوند عذابشان نکند و حال آنکه همینهایند که بندگان مؤمن را از مسجد الحرام جلوگیرى مىکنند، نماز خواندنشان در خانه خدا جز ملعبهاى از سوت کشیدن و دست زدن نبود، پس چون چنین بود اینک باید عذاب را به کیفر اینکه کفر مىورزیدند بچشند».
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : ترجمه المیزان، ج9، ص: 95 و 96 |
قالب : تفسیری |
موضوع اصلی : سوره انفال |
گوینده : علامه طباطبایی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● نغییر خطاب در آیه
التفات از غیبت (کانَ صَلاتُهُمْ) به خطاب (فذوقوا) به منظور رسا ساختن تشدید بکار رفته است.
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : ترجمه المیزان، ج9، ص: 96 |
قالب : تفسیری |
موضوع اصلی : شیوه ی برداشت از قرآن |
گوینده : علامه طباطبایی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● متروک ماندن کعبه
از این دو آیه استفاده مىشود که خانه محترم کعبه هر وقت به خاطر جلوگیرى اشخاصى متروک بماند مؤاخذه و عذاب الهى را به بار مىآورد، على (علیه السّلام) (نهج البلاغه صبحى صالح، ص 422) هم در یکى از وصیتهایش فرموده: «اللَّه اللَّه فى بیت ربکم فانه ان ترک لم تنظروا».
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : ترجمه المیزان، ج9، ص: 96 |
قالب : تفسیری |
موضوع اصلی : کعبه |
گوینده : علامه طباطبایی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● عذاب مشرکان -
سيد مصطفي فاطمي کيا
«مُکاء»، به معناى سوت کشیدن و «تَصدیة»، به معناى کف زدن است.
سوت کشیدن آنان شاید به خاطر اعلام حضورشان نسبت به بتهایى بوده که در کعبه قرار داشته است.
مفسّران از مصادیق روشن عذاب در جملهى «فذوقوا العذاب» را شکست مشرکین در جنگ بدر مىدانند. [1
1) تفاسیر مجمع البیان، المیزان و فى ظلال القرآن
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : تفسیر نور : حجت الاسلام قرائتی |
قالب : لغوی |
موضوع اصلی : عذاب دنیوی |
گوینده : سید مصطفی فاطمی کیا |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● سوت وکف نزد کعبه زشت است -
tفيروزه جهانيان
منبع : فکر |
قالب : لغوی |
موضوع اصلی : توهین- اهانت |
گوینده : tفیروزه جهانیان |
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.