● خمس -
سيد علي بهبهاني
بنابر قول اهل سنت این آیه ﴿وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ﴾ الآن مثل جریان عبید و امام محجور شده است همان طوری که الآن سخن از عبید و امامی است فقط تلاوتش مانده است بنابر تفسیری که اهل سنت از این آیه کردند و میکنند این آیه نظیر عبید و امام مورد ندارد برای اینکه دولت اسلامی به آن معنا نیست که با مشرکین بجنگد و پیروز بشود و غنیمت بگیرد متأسفانه غالب مسلمین الآن وابسته به بیگانهاند چون این چنین است این آیه الآن مثل جریان عبیدو امام محجور است اما بنا بر قول شیعه این آیه تا روز قیامت زنده است برای اینکه اختصاصی به غنائم جنگی ندارد تمام آنچه را که انسان صرف میکند جزء غنمتم هست و آن چند قسمی که اسم برده شده است چه اینکه در تقسیم این سهام هم بین شیعه و سنی اختلاف است اینها ان لله را میگویند برای تشریف و تعظیم است وگرنه سهمی برای خدا نیست و برخی از آنها هم سهم پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) را بعد از ارتحال آن حضرت ساقط میدانند و سهام را به سه یا چهار قسم تقسیم میکنند و سیادت و بنی هاشم بودن را هم شرط نمیدانند در حالی که این آیه در برابر آیه سورهٴ مبارکهٴ توبه است که آنجا مصرف صدقات مشخص شد اینجا مصرف خمس آیه 60 سورهٴ مبارکهٴ توبه این است که ﴿إِنَّمَا الصَّدَقاتُ لِلْفُقَراءِ وَ الْمَساکینِ وَ الْعامِلینَ عَلَیْها وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فِی الرِّقابِ وَ الْغارِمینَ وَ فی سَبیلِ اللّهِ وَ ابْنِ السَّبیلِ فَریضَةً مِنَ اللّهِ وَ اللّهُ عَلیمٌ حَکیمٌ﴾ آنجا مصارف هشتگانه صدقات مشخص شد اینجا مصارف ششگانه خمس مبین شده است اینها کاملاً برابر روایاتی که فرمود خداوند صدقات را یعنی زکات را بر ما تحریم کرده است و خمس سهم ماست باید به این شش سهم تقسیم بشود این هم تفاوت جوهری بین فقهای شیعه و فقهای سنی کلمه من شیء گرچه مطلق است ولی موارد خاصی تقیید شده است که نصاب دارد مثلاً در نصاب غوص چقدر باید باشد نصاب کنز چقدر باید باشد نصاب معادن چقدر باید باشد و مانند آن نصابش مشخص است با دلیل خاص مشخص شده چه اینکه در مصارف یتامی و مساکین و ابن سبیل بنی هاشم بودن با دلیل خاص ذکر شده است برخیها خواستند بگویند که منظور از این ذی القربی شخص امام است لذا ذوی القربی نفرمود چون امام هر عصری یکی است چون مفرد آورد ذوی القربی نفرمود این قابل نقد است برای اینکه ممکن است جنس اراده شده باشد چه اینکه ابن السبیل هم مفرد است و جمع نیاورد ابناء السبیل نفرمود این نمیتواند دلیل باشد برای اینکه منظور شخص است عمده همان روایات معتبری است که عدل قرآن کریم است چون عترت طاهرین (علیهم السلام) عدل قرآن کریم است بیانات نورانی عترت طاهرین هم مثل قرآن کریم حجت خداست مبین و شارح کلام الهی است
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : تفسیر تسنیم |
قالب : تفسیری |
موضوع اصلی : خمس |
گوینده : آیت الله جوادی آملی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● خمس -
زهرا قرباني پشت مشهدي
خمس یک دستور مهم اسلامى
(آیه 41) در آغاز این سوره دیدیم که پاره اى از مسلمانان بعد از جنگ بدر بر سر تقسیم غنائم جنگى مشاجره کردند.
این آیه در حقیقت بازگشت به همان مسأله غنائم است.
در آغاز آیه مى فرماید: «و بدانید هرگونه غنیمتى نصیب شما مى شود یک پنجم آن، از آنِ خدا و پیامبر و ذى القربى (امامان اهل بیت) و یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه (از خاندان پیامبر) مى باشد» (وَاعْلَمُوا اَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَىْء فَاَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِى الْقُرْبى وَالْیَتامى وَالْمَساکینِ وَابْنِ السَّبیلِ).
و براى تأکید اضافه مى کند: که «اگر شما به خدا و آنچه بر بنده خود در (روز جنگ بدر) روز جدایى حق از باطل، روزى که دو گروه مؤمن و کافر در مقابل هم قرار گرفتند، نازل کردیم ایمان آورده اید» باید به این دستور عمل کنید و در برابر آن تسلیم باشید (اِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللهِ وَما اَنْزَلْنا عَلى عَبْدِنا یَوْمَ الْفُرْقانِ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ).
و در پایان آیه اشاره به قدرت نامحدود الهى کرده، مى گوید: «و خدا بر همه چیز قادر است» (وَاللهُ عَلى کُلِّ شَىْء قَدیرٌ).
یعنى با این که در میدان بدر از هر نظر شما در اقلیت قرار داشتید و دشمن ظاهراً از هر نظر برترى چشمگیرى داشت خداوند قادر توانا آنها را شکست داد و شما را یارى کرد تا پیروز شدید.
این آیه گرچه در ضمن آیات جهاد وارد شده ولى مفهوم وسیعى دارد و مى گوید: هر درآمدى از هر موردى عاید شما شود که یکى از آنها غنایم جنگى است خمس آن را بپردازید.
منظور از سهم خدا چیست؟
ذکر سهمى براى خدا به عنوان «لِلّهِ» به خاطر اهمیت بیشتر روى اصل مسأله خمس و تأکید و تثبیت ولایت و حاکمیت پیامبر و رهبر حکومت اسلامى است، یعنى همان گونه که خداوند سهمى براى خویش قرار داده و خود را سزاوارتر به تصرف در آن دانسته است پیامبر و امام را نیز به همان گونه، حق ولایت و سرپرستى و تصرف داده، و گرنه سهم خدا در اختیار پیامبر قرار خواهد داشت و در مصارفى که پیامبر یا امام صلاح مى داند صرف مى گردد، و خداوند نیاز به سهمى ندار
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : تفسیر |
قالب : فلسفی |
موضوع اصلی : اخلاق خوب |
گوینده : زهرا قربانی پشت مشهدی |
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● خمس در اسلام -
سيد مصطفي فاطمي کيا
1- پرداخت خمس واجب است، گرچه درآمد و غنائم کم باشد. «غنمتم من شىء»
2- حال که با نصرت الهى در «بدر» پیروز شدید، حقّ خدا و رسول و اهلبیت علیهم السلام و خمس غنائم را بپردازید. «غنمتم... فانّ للّه خُمُسه»
3- نشانهى ایمان کامل، خمس دادن است. بدنبال بیان ایمان، عبادت، هجرت و جهاد مىفرماید: «لِلّه خمسه... ان کنتم آمنتم...» بنابراین خمس، واجب دائمى و مستمرّ است، نه موسمى و موقّت، چون شرط ایمان است.
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : حجت الاسلام قرائتی: تفسیر نور |
قالب : تفسیری |
موضوع اصلی : خمس |
گوینده : سید مصطفی فاطمی کیا |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● ایثار و بذل مال -
سيد مصطفي فاطمي کيا
1- ایمان، عامل عمل به وظیفه و ایثار است. «للّه خمسه ... ان کنتم آمنتم»
2- محرومیّت زدایى، از برنامههاى اسلام است و باید از ثمرهى جهاد و غنائم به سود فقرا گام برداشت. «والمساکین و ابن السبیل»
3- براى گرامیداشت طبقهى محروم، نام آنان در کنار نام خدا ورسول و اهلبیت قرار گرفته است. «للّه خمسه و للرسول و لذىالقربى و الیتامى والمساکین...»
4- گذشت از مال، آن قدر دشوار است که گاهى رزمندگان هم در آن مىمانند. «غنمتم... ان کنتم...»
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : حجت الاسلام قرائتی: تفسیر نور |
قالب : تفسیری |
موضوع اصلی : ایثار |
گوینده : سید مصطفی فاطمی کیا |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● امداد الهی در جنگ و به پیامبر -
سيد مصطفي فاطمي کيا
1- امداد الهى در جنگ بدر، حقّانیّت اسلام را روشن کرد، «یوم الفرقان» و نمودى از قدرت خداوند بود. «واللّه على کلّ شىء قدیر»
2- وجود پیامبر میان مسلمانان، عامل یارى خداوند و پیروزى آنان است. «ما انزلنا على عبدنا یوم الفرقان»
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : حجت الاسلام قرائتی: تفسیر نور |
قالب : اعتقادی |
موضوع اصلی : امداد الهی |
گوینده : سید مصطفی فاطمی کیا |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● پیامبر و بندگی خداوند -
سيد مصطفي فاطمي کيا
عبودیّت، رمز دریافت معارف الهى است وپیامبراکرم صلى الله علیه وآله، بندهى خالص خدا بود. «و ما انزلنا على عبدنا»
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : حجت الاسلام قرائتی: تفسیر نور |
قالب : اخلاقی |
موضوع اصلی : پیامبر اعظم (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) |
گوینده : سید مصطفی فاطمی کیا |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● خمس غنائم جنگی -
عصمت زارع بيدکي
- پرداخت خمس واجب است، گرچه درآمد و غنائم کم باشد. «غنمتم من شىء»
2- حال که با نصرت الهى در «بدر» پیروز شدید، حقّ خدا و رسول و اهلبیت علیهم السلام و خمس غنائم را بپردازید. «غنمتم... فانّ للّه خُمُسه»
3- اسلام، مالکیّت اشخاص حقوقى را پذیرفته است. «للرسول و لذى القربى»
4- محرومیّت زدایى، از برنامههاى اسلام است و باید از ثمرهى جهاد و غنائم به سود فقرا گام برداشت. «والمساکین و ابن السبیل»
5 - براى گرامیداشت طبقهى محروم، نام آنان در کنار نام خدا ورسول و اهلبیت قرار گرفته است. «للّه خمسه و للرسول و لذىالقربى و الیتامى والمساکین...»
6- ایمان، عامل عمل به وظیفه و ایثار است. «للّه خمسه ... ان کنتم آمنتم»
7- گذشت از مال، آن قدر دشوار است که گاهى رزمندگان هم در آن مىمانند. «غنمتم... ان کنتم...»
8 - نشانهى ایمان کامل، خمس دادن است. بدنبال بیان ایمان، عبادت، هجرت و جهاد مىفرماید: «لِلّه خمسه... ان کنتم آمنتم...» بنابراین خمس، واجب دائمى و مستمرّ است، نه موسمى و موقّت، چون شرط ایمان است.
9- عبودیّت، رمز دریافت معارف الهى است وپیامبراکرم صلى الله علیه وآله، بندهى خالص خدا بود. «و ما انزلنا على عبدنا»
10- وجود پیامبر میان مسلمانان، عامل یارى خداوند و پیروزى آنان است. «ما انزلنا على عبدنا یوم الفرقان»
11- روز جنگ، روز جدایى مدّعیان راستین از دروغگویان است. «یوم الفرقان یوم التقى الجمعان»
12- امداد الهى در جنگ بدر، حقّانیّت اسلام را روشن کرد، «یوم الفرقان» و نمودى از قدرت خداوند بود. «واللّه على کلّ شىء قدیر»
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : تفسیر نور |
قالب : تفسیری |
موضوع اصلی : خمس |
گوینده : عصمت زارع بیدکی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● آیهای که خمس را واجب کرد -
ليلا حسين زاده
اولین آیه جزء دهم آیهای است که وجوب پرداخت خمس را اینگونه اعلام میکند: بدانید هر غنیمتی که نصیب شما میشود یک پنجم آن، از آن خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله و ذی القربی (امامان اهل بیت علیهم السلام) و یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه (از خاندان پیامبر خدا پیامبر صلی الله علیه و آله) میباشد.
اینکه مفسران شیعه ذی القربی را منحصر در امامان معصوم علیهم السلام و سه گروه آخر را مختص بنی هاشم و سادات میدانند بر اساس روایات معتبری است که اهل بیت علیهم السلام به ما رسیده است. چرا که بر اساس حدیث ثقلین که منبع اسلام را قرآن و اهل بیت علیهم السلام معرفی میکند؛ اسلام منحصر در قرآن نیست بلکه حکم و سخنی را میتوان به اسلام استناد داد که برآیند قرآن و عترت باشد.
لازم به ذکر است که اهل سنت برخلاف ظاهر آیه که غنیمت را به صورت مطلق آورده است، خمس را مختص به غنائم جنگی میدانند که برای اطلاع بیشتر از این بحث میتوان به بحثهای مطرح شده ذیل این آیه و نیز کتابهای فقهی مراجعه کرد.
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : سایت دارالقران الکریم |
قالب : تفسیری |
موضوع اصلی : خمس |
گوینده : لیلا حسین زاده |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● آیه خمس -
ليلا رضائي
آیه خمس؛ «سوره انفال آیه 41»
«وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَیْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیلِ إِن کُنتُمْ آمَنتُم بِاللَّهِ؛ و بدانید آنچه را که سود می برید، برای خداست. پنج یک آن برای رسول و خویشاوندان و یتیمان و مسکینان و در راه ماندگان است، اگر به خدا ایمان آورده اید».
راغب می گوید: «غنمتم» رسیدن به گوسفند و دسترس یافتن به آن است. سپس درباره هر غنیمتی که از دشمنان و غیر ایشان به دست می آید، به کار رفته است. « وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَیْءٍ » به این معناست.» به دست آوردن چیزی بدون زحمت غنیمت است. در تاج العروسو لسان العربهم همین معنا آمده است.
در روایات اهل سنت و در برخی فتاوای فقهای اهل سنت هم، غنیمت اعم از غنائم جنگی آمده است. همین طور در نامه های پیامبر اکرم (ص) به قبایل و شخصیت ها تأکید فراوان بر پرداخت خمس شده است.
مجاهد گوید: «مراد از ذالقربی همان نزدیکان رسول خدا (ص) هستند که صدقه برای ایشان حرام است.» طبری هم می نویسد: «برخی می گویند: ذی القربی همان نزدیکان رسول خدا (ص) از بنی هاشم هستند.» همین نظریه را امام مالک، ثوری ، اوزاعی و غیره قبول کرده اند.
در بخاری آمده است: «حضرت فاطمه (س) از خلیفه اول مطالبه خمس خیبر کرد و خلیفه اول انکار نمود و فاطمه (س) ناراحت شد و تا هنگام مرگ با ابوبکر صحبت نکرد»
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : خبرگزاری رسا |
قالب : شأن نزول |
موضوع اصلی : فاطمه (سلاماللهعلیها) |
گوینده : لیلا رضائی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.