(و النازعات غرقا):(قسم به فرشتگانی که به شدت بر می کشند) [ نظرات / امتیازها ]

وَ النّازِعات‌ِ غَرقاً: سوگند ‌به‌ کشندگان‌، ‌از‌ روی‌ قوّت‌ و شدت‌. ‌یعنی‌ ‌به‌ ملائکه موت‌ ‌که‌ نزع‌ کنندگانند جان‌های‌ کافران‌ ‌را‌ ‌به‌ اغراق‌ نمودن‌ ‌در‌ ‌آن‌ نزع‌ و ‌آن‌ بیرون‌ آوردن‌ جان‌های‌ ‌ایشان‌ ‌است‌ ‌از‌ اقصای‌ ابدان‌ و ‌از‌ اصول‌ انگشتان‌ و ناخن‌ها و ‌از‌ زیر موی‌های‌ ‌ایشان‌ ‌به‌ قهر و خشم‌ تمام‌، ‌تا‌ چون‌ همه ‌آن‌ ‌را‌ ‌به‌ حلق‌ آرند، بازگذارند ‌تا‌ باز ‌به‌ جای‌ ‌خود‌ رود، ‌پس‌ بار دیگر نزع‌ ‌آن‌ کنند. علّامه‌ مجلسی‌ (رحمه‌ اللّه‌) روایت‌ نموده‌ ‌که‌ حضرت‌ خلیل‌ الرحمن‌ ‌علیه‌ السّلام‌ ‌از‌ ملک‌ الموت‌ خواست‌ ‌که‌ ظاهر شود ‌برای‌ ‌او‌ ‌به‌ صورتی‌ ‌که‌ قبض‌ روح‌ فاجر می‌نماید. عرض‌ کرد قدرت‌ ‌بر‌ دیدن‌ نداری‌. فرمود توانائی‌ دارم‌. ‌گفت‌ برگردان‌ صورت‌ ‌خود‌ ‌را‌ ‌از‌ ‌من‌. حضرت‌ التفات‌ نمود، ناگاه‌ دید مرد سیاه‌ روی‌ ‌با‌ موی‌ سیاه‌ و بدبو ‌با‌ لباس‌ سیاه‌ ‌که‌ ‌از‌ دهن‌ و مناخر دماغ‌ ‌او‌ آتش‌ و دود سیاه‌ بیرون‌ می‌آید، ‌در‌ ‌آن‌ حال‌ غشوه‌ ‌بر‌ ‌آن‌ حضرت‌ عارض‌ شد. چون‌ افاقه‌ آمد، فرمود ‌اگر‌ ملاقات‌ ننماید فاجر نزد موت‌ ‌خود‌، مگر همان‌ صورت‌ و هیبت‌ تو ‌را‌، ‌هر‌ آینه‌ ‌او‌ ‌را‌ همین‌ عذاب‌ و نقمت‌ کافی‌ خواهد ‌بود‌ [ نظرات / امتیازها ]

[1] ‌در‌ زندگی‌ آدمی‌ لحظاتی‌ قاطع‌ وجود دارد ‌که‌ چون‌ ‌آنها‌ ‌را‌ بشناسد و مسیر ‌خود‌ ‌را‌ ‌بر‌ وفق‌ ‌آنها‌ تنظیم‌ کند، ‌از‌ خطر ‌آنها‌ خواهد جست‌، و ‌از‌ آشکارترین‌ ‌آنها‌ ‌است‌ آنچه‌ ‌در‌ هنگام‌ نزع‌ و بیرون‌ کشیده‌ شدن‌ روح‌ ‌از‌ بدن‌ اتفاق‌ می‌افتد، و شخص‌ ‌به‌ زندگی‌ ‌خود‌ ‌که‌ مدت‌ درازی‌ ‌برای‌ ‌آن‌ کار و کوشش‌ کرده‌ ‌است‌ بدرود می‌گوید، و وارد زندگی‌ کاملا ناشناخته‌ ‌بر‌ خودش‌ می‌شود، و هنگامی‌ ‌که‌ قرآن‌ ‌به‌ امثال‌ ‌اینکه‌ لحظه‌ها سوگند یاد می‌کند، ‌برای‌ ‌آن‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌ما ‌در‌ تصورهایی‌ ‌که‌ درباره‌ ‌خود‌ داریم‌ تجدید نظر کنیم‌، و لگام‌ غرور و سبکسری‌ ‌را‌ بکشیم‌.

وَ النّازِعات‌ِ غَرقاً‌-‌ سوگند ‌به‌ گیرندگان‌ جان‌ ‌که‌ ‌آن‌ ‌را‌ سخت‌ ‌از‌ بدن‌ ‌ما می‌کنند و خارج‌ می‌کنند.»

سوگند ‌به‌ ‌آن‌ نیروها ‌که‌ سبب‌ کندن‌ جان‌ ‌از‌ بدنهای‌ ‌ما ‌با‌ چنان‌ نیرو می‌شوند ‌که‌ کمانداران‌ ‌با‌ ‌آن‌ زه‌ ‌را‌ سخت‌ می‌کشند ‌تا‌ تیر ‌هر‌ چه‌ ‌به‌ نیروتر و دورتر روانه‌ شود.

چنان‌ می‌نماید ‌که‌ مقصود ‌از‌ ‌آن‌ فرشتگانی‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌به‌ ‌اینکه‌ کار می‌پردازند. [ نظرات / امتیازها ]

سوگند به این فرشتگان پر تلاش! در آغاز سوره به پنج موضوع مهم، قسم یاد شده و هدف از این سوگندها بیان حقانیت و تحقق مسأله معاد و رستاخیز است.
مى‏فرماید: «سوگند به فرشتگانى که (جان مجرمان را بشدت از بدنهایشان) بر مى‏کشند» (و النازعات غرقا). [ نظرات / امتیازها ]

به فرشتگانى که جان کفرگرایان و ظالمان را به سختى مى‏گیرند سوگند.
در مورد تفسیر این آیه دیدگاه‏ها متفاوت است:
1 - به باور گروهى منظور از این کشندگان، فرشتگان مرگ هستند، که روح کفرگرایان و ستمکاران را از بدنشان به سختى بر مى‏کشند و جانشان را مى‏گیرند؛ درست همانسان که تیرانداز به هنگام افکندن تیر کمان را تا آخرین درجه ممکن مى‏کشد و تیر را مى‏زند.
این دیدگاه گروهى از مفسران پیشین است. از على(ع) نیز همین دیدگاه را روایت کرده‏اند.
«مسروق» در این مورد مى‏گوید: منظور فرشتگانى هستند که به هنگام مرگ، جان فرزندان انسان را از بدن آنان بر مى‏گیرند.
امّا به باور «مجاهد» منظور قانون و پدیده مرگ است که جان را از بدن بر مى‏گیرد. این دیدگاه از امام صادق نیز روایت شده است.
2 - امّا از دیدگاه گروهى دیگر این سوگندها اشاره به «ستارگانى» دارد که هماره از افقى به افق دیگر کشیده مى‏شوند و طلوع و غروب مى‏نمایند.
در این مورد «ابوعبیده» مى‏گوید: منظور فرشتگانى هستند که از محل طلوع خود سر بر مى‏آورند و در جایگاه غروبشان غروب مى‏کنند.
3 - و به باور گروهى منظور سلاح‏ها و کمان‏هاى مجاهدان راه عدالت و آزادى است، که تیرها را به سوى تجاوزکاران نشانه مى‏روند.
واژه «ناشطات» بسان «ازهاق» که جمع «زهق» مى‏باشد، به معنى کمندها و کمان‏ها آمده است؛ بنابراین مى‏توان گفت منظور این است که: سوگند به تیراندازان و مجاهدان. [ نظرات / امتیازها ]

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ(1) وَ النَّازِعاتِ سوگند بکشندگان غَرْقاً از روى قوت و شدت یعنى بملائکه موت که نزع کنندگانند جانهاى کافران را باغراق نمودن در آن نزع و آن بیرون آوردن جانهاى ایشانست از اقصاى ابدان و از اصول انامل و أظفار و از تحت شعور ایشان بقهر و خشم تمام تا آنکه چون همه آن را بحلق آرند باز گذارند تا باز بجاى خود رود پس بار دیگر نزع آن کنند، و از مقاتل منقول است که حضرت ملک الموت علیه السّلام و اعوان او جان کافران را از اصول ابدان بردارند بسفودى که آن را شاخها باشد هر شاخى از آن بپاره از جان ایشان در آویزد و بیکبار آن را بکشند و باز رها کنند و میتواند بود که غَرْقاً صفت مفعول به محذوف باشد و تقدیر آنکه نفوسا غرقا یعنى سوگند بملائکه
که نزع کنندگانند جانها را که فرو رفته‏اند با بدان [ نظرات / امتیازها ]

این سوره چهل و شش آیه دارد و در مکّه نازل شده است.
نام سوره، برگرفته از آیه اول است و به معناى فرشتگانِ گیرنده جان مى‏باشد.
همانند دیگر سوره‏هاى مکّى و سوره نبأ که پیش از آن آمده بود، موضوع قیامت و معاد، محور مطالب این سوره است.
از آنجا که گرفتن جان مؤمنان و کافران و تدبیر امور همه بندگان بر عهده فرشتگان است، این سوره با سوگند به انواع فرشتگان آغاز مى‏شود.
بیان گوشه‏اى از ماجراى حضرت موسى و فرعون و طغیان و سرکشى او در برابر حق، که مجازات سخت الهى را در دنیا براى او بدنبال آورد، مقدّمه‏اى است براى بیان یک اصل کلّى که طغیان و دنیاپرستى انسان را به دوزخ مى‏کشاند، در حالى که مبارزه با هواهاى نفسانى و پروا در برابر پروردگار، انسان را به بهشت سعادت رهنمون مى‏سازد. [ نظرات / امتیازها ]

قوله تعـــآلی: {وَ النَّازِعاتِ غَرْقاً وَ النَّاشِطاتِ نَشْطاً وَ السَّابِحاتِ سَبْحاً فَالسَّابِقاتِ سَبْقاً فَالْمُدَبِّراتِ أَمْراً}
"قسم بفرشتگانی که جان کافران را بسختی بگیرند و قسم بفرشتگانی که جان مؤمنین را با آسایش و نشاط ببرند."
امیرالمؤمنین ع فرمود فرشتگان جان کفار را از میان پوست و از زیر هر موی و و ناخن بسختی بیرون می آورند و کافر در وقت مرگ, خود را غرقشده میبیند و مؤمنین در وقت مرگ با نشاط هستند چه هنگام مرگ بهشت را به ایشان نشان میدهند و حوریان بآنها میگویند بسوی ما آی که در انتظار تو هستیم و مؤمن از این دعوت مسرور و با نشاط شود.
ابن فهد در کتاب عده از معاذ جبل روایت کرده که پیغمبر اکرم ﷺ فرمود: هلاک نکنید مردم را که سگهای اهل جهنم شما را هلاک مینمایند و خــــــداوند میفرماید: " وَ النَّاشِطاتِ نَشْطاً" آیا میدانید ناشطات چیست؟ آنها سگهای اهل آتش دوزخ هستند که گوشت و استخوان بدن کافران را میکنند و با نشاط میشوند.
"قسم بفرشتگانی که با کمال سرعت فرمان حق را انجام میدهند و قسم به ارواح مؤمنینی که سبقت بر یکدیگر بسوی بهشت میگیرند."
حضرت باقر ع فرمود ارواح مؤمنین سبقت میگیرند بر یکدیگر بسوی بهشت و ارواح کافرین بسوی جهنم با یکدیگر پیشی میگیرند.
"و قسم بفرشتگانی که بفرمان حق در تدبیر نظام خلق میکوشند."
پــــــروردگار تدبیر امور دنیا را بچهار فرشته واگذار فرموده حضرت جبرئیل و میکائیل و اسرافیل و عزرائیل. جبرئیل موکل بر بادها و لشگرها و میکائیل موکل بر باران و نباتات و ارزاق خلایق و اسرافیل موکل بر فرمان اللهی و عزرائیل موکل بر قبض ارواح است.
ابن بابویه ذیل آیه {فَالْمُدَبِّراتِ أَمْراً} از حضرت موسی بن جعفر ع روایت کرده فرمود جمعی از خواص اصحاب پدرم حضرت صادق ع در شب مهتابی حضورش نشسته بودند گفتند ای فرزند رسول خــــدا چقدر نیکو است منظره آسمان و ستارگان نورانی است, فرمود بدانید مدبرات امور چهار فرشته هستند جبرئیل, میکائیل, اسرافیل, عزرائیل که بزمین نظر میکنند و شما و برادرهایتان را در اطراف عالم مشاهده مینمایند و نور شما شیعیان در زمین و آسمان بهتر و نیکوتر است از نور این ستارگان و اهل آسمان و آنها هم سخنان شما را میگویند که چقدر این مؤمنین نورانی هستند. [ نظرات / امتیازها ]

آن چه جهان را اداره می کند شبکۀ رشته ها و ریسمان هاست. نه قانون نیوتون.


سوره نازعات در ترتیب تاریخی نزول سوره های قرآن، پنجمین سوره از سوره های موضوع بحث ما است که پنج آیه اول آن مورد بحث ما می باشند. در ترجمۀ علی الحساب، این آیه ها را بر دو پایه می توان ترجمه کرد:

اول: بر پایۀ فیزیک نیوتونی و قانون جاذبه و گریز از مرکز، (البته اگر مبنای نیوتون را بپذیریم که مطابق قرآن و مکتب اهل بیت(ع) نمی توان آن را پذیرفت):

1- وَ النَّازِعاتِ غَرْقاً: سوگند به طرف خود کشندگانی که غرق شده ای را به طرف خود می کشند.

1- وَ النَّازِعاتِ غَرْقاً: سوگند به طرف خود کشندگانی که خود در حالت غرق هستند.

هر ماده ای از اتم تا کهکشان ها، همگی در حالت غرق در اقیانوس انرژی هستند. هسته اتم الکترون ها را به طرف خود جذب می کند، خورشیدها سیاره ها را و مرکز کهکشان منظومه ها را. هم کشندگان و هم کشیده شدگان همگی غرق در انرژی هستند.

2- وَ النَّاشِطاتِ نَشْطاً: سوگند به گره زنندگان، یک گره ناشناخته و نامأنوس برای عموم مردم.

3- وَ السَّابِحاتِ سَبْحاً: سوگند به شناورانی که در نوعی شنای ناشناخته و نامأنوس برای عموم، شناورند.

4- فَالسَّابِقاتِ سَبْقاً: پس؛ پیش روندگانی که سبقت ناشناخته و نامأنوس دارند.

5- فَالْمُدَبِّراتِ أَمْراً: پس؛ به دنبال کنندگان امر ویژه.

دوم: بدون توجه به فیزیک نیوتونی: علاوه بر این که در نظر خود غربیان، قانون نیوتون دارای اشکال و اشکالات اساسی است و افرادی مثل انیشتین می کوشیدند یک قانون جایگزین برای آن دست و پا کنند و نتوانستند- و انیشتین در این باره به «انحنای فضا» هم متوسل شد اما نتوانست به جائی برسد- از نظر مکتب قرآن و اهل بیت(ع) نیز نمی توان نظریه نیوتون را پذیرفت. زیرا اولاً: در هیچ آیه و حدیثی[1] اثری از جاذبه و نیروی جاذبه در نظام و سازمان جهان، نمی یابیم.

ثانیاً: اگر مراکز و مراتب جاذبه را پیش برویم می رسیم به مرکز جهان، بدین صورت: هسته اتم الکترون ها را جذب می کند، خورشیدها سیاره های خود را، و سیاره ها قمرهای خود را، مرکز کهکشان مجموعه منظومه های خود را جذب می کند. در این جا باید بگوئیم: مرکز جهان نیز همه کهکشان ها را جذب می کند. و اگر چنین نگوئیم، قانون از کلیّت
می افتد.

در حالی که در همۀ آیات مورد بحث که گذشت، دیدیم که مرکز جهان تنها و فقط «دافعه» دارد و هیچ گونه جاذبه ای در آن نیست. و از این دافعه با تعبیرات: مرسلات: فرستاده شدگان. عاصفات: وزندگان از مرکز به سوی اطراف ششگانه. زاجرات: به پیش رانندگان. ناشرات: نشر دهندگان به شش جانب. ذاریات: شدید وزندگان به سوی شش جانب. که همگی دفع و دافعه هستند.

یک هندوانه از خاک تغذیه می کند و بزرگ می شود؛ غذاهای وارده به درون آن، مواد پیشین را به جلو می رانند. آن چه هندوانه را در این تحول دائمی در صورت خود حفظ
می کند، جاذبه نیست. زیرا هیچ نقطه ای از هندوانه نقاط دیگر آن را جذب نمی کند. بل که آن چه آن را نظام داده رگه ها و رشته های ریسمانی هستند که به اجزای آن وحدت بخشیده و مدیریت می کنند.

کاردی را برداشته و نوک آن را به موضع دُمبارَک هندوانه بگذارید و آن را به دو بخش ببُرید، آن گاه به آن با دقت بنگرید؛ شبکۀ رگه ها، رشته های ریسمانی را مشاهده کنید، خواهید دید که نظام اندام هندوانه اعم از گوشته، تخمه، پوسته، همگی بر آن شبکه مبتنی است. بنابر این سه قانون در کنار هم جهان هندوانه را اداره می کنند: قانون تغذیه، قانون دفع و دافعه، قانون رگ و رشته.

شبکه رگ و رشته در هندوانه مانند شبکه اعصاب در بدن انسان، به ذره ذرۀ اجزای هندوانه، کشیده شده است. در این تشبیه، گوشته های هندوانه را انرژی جهان و توده های تخمۀ آن را کهکشان ها فرض کنید. و پوسته هندوانه را به آسمان اول جهان، تشبیه کنید.[2]

تنها فرق میان نظام و سازمان هندوانه با جهان، این است که: هندوانه از یک جانب خود تغذیه می کند و جهان از مرکز خود.

کدام جاذبه ای در نظام و سازمان هندوانه وجود دارد؟! جهان نیز همین طور.

درست است: ریشه هندوانه غذا را از زمین جذب می کند. اما وقتی که غذا به اولین نقطه پیکر هندوانه می رسد، دیگر جذبی وجود ندارد و هر چه هست دفع است، غذای وارده، وارده های پیشین را به پیش می راند.

نظر به این که غذای جهان از خارج از خودش تامین نمی شود بل که به فرمان «اَمرِ» دائمی، غذایش در مرکز خودش «ایجاد» می شود، بنابر این، همان جذبی که در ریشه هندوانه و خارج از پیکر او است، دربارۀ جهان، وجود ندارد.

مثال دیگر: شاید مثال هندوانه خالی از تشویش ذهنی نباشد، بهتر است مثال دیگری آورده شود: کودکان دهان شان را پر از آب می کنند سپس دهانه بادکنک پلاستیکی را به لب های شان می چسبانند، آب را به درون آن فوت می کنند، این کار را تکرار می کنند و بادکنک بزرگ و بزرگ تر می شود. در این بزرگ شدن بادکنک هیچ جاذبه ای وجود ندارد، هر چه هست دفع و دافعه است. بزرگ شدن و گسترش جهان نیز همین طور است با این فرق که: چیزی از بیرون به درون جهان وارد نمی شود، در مرکز آن ایجاد می گردد.


[1] برای مشاهده احادیث فراوان، رجوع کنید به پی نویس های «تبیین جهان و انسان» در سایت بینش نو

[2] برای شرح بیش تر درباره هفت آسمان، رجوع کنید «تبیین جهان و انسان» در سایت بینش نو [ نظرات / امتیازها ]