1) أَحَد : یگانه ای که دومی برای او تصور نشود نه در خارج نه درذهن [ نظرات / امتیازها ]

2) الصَّمَد : بی نیازمطلق،کسی که همه نیازمندان به اورجوع دارند [ نظرات / امتیازها ]

3) لَمْ یَلِدْ : نزاییده [ نظرات / امتیازها ]

3) لَمْ یُولَدْ : زاییده نشده [ نظرات / امتیازها ]

4) لَمْ یَکُنْ لَهُ : نیست برای او،نبوده است برای او [ نظرات / امتیازها ]

4) کُفُواً(کُفو) : همتا،همتراز [ نظرات / امتیازها ]

1) احد : یکتا ،یگانه
 توضيح : شرح لغت : احد: یکتا، یگانه. گویند: اصل آن، وحد است که واو براى تخفیف تبدیل به همزه شده، و مرادف با واحد نیست، زیرا واحد در شماره نخستین و در کلام اثباتى آورده میشودولى احد، نه نخستین عدد است و نه معمولا در کلام ایجابى گفته میشود. احد، گاه بمعناى اسمى مانند «احد عشر» و گاه بمعناى وصفى مى‏آید. خداوند، احد است یعنى شریک و ترکیب در ذات و صفات ندارد. واحد است یعنى دوم و سوم و ... ندارد.
[ نظرات / امتیازها ]

1) احد : یکتا، یگانه، فرد بى نظیر و بى همانند و بى مثال آمده است.
 توضيح : در اصل «وَحَدَ» بوده که «و» به همزه تبدیل گردیده و «احد» شده است. این واژه به دو صورت آمده است، به صورت اسم و وصف، که در آیه شریفه به صورت وصف است. [ نظرات / امتیازها ]

2) صمد : بزرگ و سالارى است
 توضيح : که در همه کارها آهنگ او مى کنند و خواسته ها و نیازها و تقاضاها را به سوى او مى برند. «رجلٌ مصمد» به معنى مردى است که مقصد و مقصود است؛ و نیز «بیت مصمد» خانه اى است که مقصود و هدف همگان است. [ نظرات / امتیازها ]

4) کفو : به معنى همطراز، همانند، همشأن و شبیه و نظیر آمده است
 توضيح : که در آیه در مورد خداى یکتا نفى مى گردد. [ نظرات / امتیازها ]

1) احد : یکتا [ نظرات / امتیازها ]

1) هو : او [ نظرات / امتیازها ]

1) قل : یگو [ نظرات / امتیازها ]

3) لَمْ یَلِدْ : نزاییده [ نظرات / امتیازها ]

3) لَمْ یُولَدْ : زاده نشده [ نظرات / امتیازها ]

3) لم یلد : از ماده ی ولد است یعنی به دنیا نیاورد [ نظرات / امتیازها ]

4) کفو : به معنای همتا یا مثل و شبیه است [ نظرات / امتیازها ]

1) أَحَدٌ : یکتا و یگانه
 توضيح : توصیف خداوند به یگانگی در تمامی امور ذاتی و صفاتی
بگو:خداوند یگانه و یکتاست. [ نظرات / امتیازها ]

2) صمد : آنکه آهنگ به وی کنند در مهمات - پناه نیازمندان
 توضيح : همه موجودات در امورشان خداوند را قصد می کنند . چنانچه امام جواد (ع) در معنای « صمد » فرمود : « سید مصمود الیه » او بزرگی است که موجودات به او رجوع می کنند و محتاج اویند [ نظرات / امتیازها ]

4) کفو : شبیه - نظیر - مانند
 توضيح : در بحث ازدواج توصیه شده همسری انتخاب کنید که « کفو » باشد . یعنی در دین و اخلاق شبیه شما باشد [ نظرات / امتیازها ]

2) الصمد : بی نیازی که مقصود همه نیازمندان است ، کسی که بی نیاز است و خلأ ندارد . [ نظرات / امتیازها ]

4) لم یکن : نبود (نمی باشد) [ نظرات / امتیازها ]

4) کفواً : همتا، همانند، همشأن ، شبیه و نظیر [ نظرات / امتیازها ]

1) احد : «احد» به معنای «یک» است ولی با واحد متفاوت است،
 توضيح : معنای احد

«الله»، «احد» است، «احد» یعنی چه؟ از واژه «احد» استدلالش هم درمی‌آید.

«احد» به معنای «یک» است ولی با واحد متفاوت است، واحد «یکی» است که «دو» دارد، یعنی در ردیف اعداد می‌گنجد، واحد «یکی» است که حد و مرز دارد. و به خاطر همین برای آن «دو» قابل تصور است، یا در عالم واقع «دو» دارد، یا اگر هم نداشته باشد، حداقل برایش قابل تصور است.

اما «احد»، «یکی» است که حد و مرز ندارد، و چون حد و مرز ندارد، هیچ وقت برای آن هم «دو» قابل تصور نیست. نه در عالم واقع «دو» دارد و نه برای آن «دو» قابل تصور است. چون تصور «دو» برای «احد» مستلزم تصور حد و مرز برای «احد» است. که آن می‌شود واحد. «احد» یعنی «لا حد له»، «احد» یعنی نامحدود است.

می‌گوید که خدا نامحدود است، و اگر بخواهد نامحدود نباشد، باید حادّی و محدود کننده‌ای داشته باشد، یعنی او تا یک جایی وجود دارد، یعنی بعد از او وجود هست ولی او نیست، و مرز یعنی این.

مرز، بین دو وجود قابل تصور است. اگر خدا نامحدود است، ثَبَت المطلوب، اگر محدود است، چرا از خدای محدود حرف بزنیم؟ سراغ حادّی برویم که او را محدود کرده است، یعنی سخن از خدای مفروض محدود، منتقل به حادّ می‌شود. این حادّ یا نامحدود است که ثَبَت المطلوب، یا محدود است و باز سخن به حادّ منتقل می‌شود، و تا زمانی که این جریان به حادّ نامحدود منتهی نشود، ادامه دارد. که تسلسل پیش می‌آید.
پس گریزی نیست جز اینکه«الله»، نامحدود باشد. [ نظرات / امتیازها ]

1) صمد : تو پر بودن
 توضيح : معنای صمد
وقتی هم که اللَّهُ الصَّمَدُ (٢) می‌گوید، «صمد» بودن در مقابل اجوف بودن است و اجوف بودن به معنای توخالی کردن است و «صمد» به معنای تو پر بودن است، اجوف یعنی توخالی است و اگر پر دیده می‌شود، درونش را پرکرده‌اند. و اگر «صمد» می‌گویند، به بیان مطلق، یعنی خدا تنها وجودی است که وجودش از خودش است، و غیر او هر کسی را که شما می‌بینید، وجودش از خودش نیست، و وجود را خدا به او داده است.

و اگر بخواهیم این را به زبان عرفی بیان کنیم، یعنی خدا آن سید و سروری است که به هیچ کس احتیاج ندارد ولی همه به او احتیاج دارند.

وقتی یک موجودی برای وجود داشتن محتاج خداست، به طریق اولی برای تحقق آثار و افعالش محتاج به خداست. و وقتی گفته می‌شود «صمد» عبارت اخرای توحید افعالی است، یعنی همین. یعنی در این عالم هیچ موجودی که خدا به او وجود نداده باشد نیست، و هیچ کاری هم به غیر این که خدا به آن کار تحقق ببخشد، نیست «لامؤثر فی الوجود الّا الله».

اثبات اینکه در عالم همه وجودشان را از خدا دارند

صمدیت از نظر اثبات، فرع احدیّت است، یعنی اثبات صمدیت تابع اثبات احدیت است. احدیت یعنی نامحدود بودن، یعنی هیچ وجودی را در عرض او نمی‌شود تصور کرد. در عالم هر چیزی که غیر خداست، وجودش از خداست. چون اگر وجودش از خودش باشد می‌شود یک حد و مرزی برای احد. یعنی اینجا دیگر خدا نیست و این وجود مال او نیست، و وجود نامحدود،‌ محدود می‌شود. یعنی «صمد» بودن که بی نیاز بودن است و اینکه دیگران همه نیازمند او باشند، همه لوازم «احد» بودن است. و چیزی در عرض «احد» بودن از نظر اثبات نیست.

[ نظرات / امتیازها ]

1) احد : در مورد چیزى و کسى بکار مى رود که قابل کثرت و تعدد نباشد
 توضيح : و کلمه (احد) صفتى است که از ماده (وحدت ) گرفته شده، همچنان که کلمه (واحد) نیز وصفى از این ماده است، چیزى که هست، بین احد و واحد فرق است، کلمه احد در مورد چیزى و کسى بکار مى رود که قابل کثرت و تعدد نباشد، نه در خارج و نه در ذهن، و اصولا داخل اعداد [ نظرات / امتیازها ]

1) الله : خدا
 توضيح : ریشه ---> أ ل
مصدر ---> إله : پرستش و عبادت کردن
اصل آن (أل + إله) که همزه دومی بر اثر کثرت استعمال حذف شده است. و عَلَم (اسم خاص) برای خدا شده، و خدا را از آن نظر الله گویند که مألوه و معبود همه است.  [ نظرات / امتیازها ]

2) صَمَد : مورد مراجعه در تمام امور
 توضيح : ریشه --- > ص م د
مصدر ---> صَمد: قصد کردن همراه اعتماد
«صَمَد» (المَصمود الیه) به کسی گفته می شود که مردم برای برآورده شدن نیازهای خود او را قصد می کنند. یعنی کسی که از همه کس بی نیاز هست. بی نیاز مطلق و آن تنها مختصص خداوند متعالی هست که از هر کس و همه کس بی نیاز هست/.% [ نظرات / امتیازها ]

3) لَم یَلِد : نزائید
 توضيح : ریشه ---> و ل د
مصدر ---> ولادة: زاییدن
به پدر و مادر والد و والده گفته می شود: چون فرزندانشان را به دنیا می آورند. [ نظرات / امتیازها ]

4) کُفُو : همتا، همانند
 توضيح : ریشه ---> ک ف أ
مصدر ---> کُفو: همانند بودن دو چیز باهم.
این واژه از نظر حروف اصلی مهموزاللام بوده که همزه لام الفعل تخفیف و به واو تبدیل شده است. [ نظرات / امتیازها ]

1) «أحد» : در متن آمده است.
 توضيح :
ریشه‌شناسی و تحلیل لغوی
واژه «أحد» از ریشه «وَ-حَ- دَ» گرفته شده و به معنای یگانگی مطلق و غیرقابل تجزیه است. در اصل، از «وَحَدَ» مشتق شده که در فرآیند تغییرات آوایی، «و» به همزه تبدیل شده است. این واژه دلالت بر وحدتی دارد که هیچ‌گونه ترکیب، تعدد یا امکان نظیر و شریک را نمی‌پذیرد.
در نظام واژگانی زبان عربی، «أحد» برخلاف «واحد»، قابل شمارش نیست و در قالب عددی به کار نمی‌رود. این ویژگی نشان‌دهنده آن است که یگانگی موردنظر در «أحد»، فراتر از وحدت عددی و هرگونه مقایسه است.

کاربرد قرآنی و ویژگی‌های معنایی
واژه «أحد» در قرآن کریم ۷۴ بار به‌کار رفته و عمدتاً در دو زمینه دیده می‌شود:

1. وصف الهی در سوره اخلاص
تنها موردی که این واژه برای توصیف خداوند به‌کار رفته، در آیه نخست سوره اخلاص است:

✅ « قُلْ هُوَ ٱللَّهُ أَحَدٌ »(الإخلاص: ۱)
(بگو: او، خداوند یگانه است.)
این آیه بر یگانگی‌ای دلالت دارد که مطلق، بسیط، و غیرقابل ترکیب است. در این معنا، «أحد» نفی‌کننده هرگونه اجزا، ترکیب، یا نظیر برای ذات الهی است و هیچ نوع ثانی، شریک یا همتایی را نمی‌پذیرد.

2. کاربرد در جملات نفی به معنای «هیچ‌کس»
در سایر آیات قرآن، «أحد» بیشتر در سیاق نفی ظاهر شده و به معنای «هیچ‌کس» آمده است:

✅ «وَلَا یُشْرِکُ فِی حُکْمِهِ أَحَدًا» (کهف: ۲۶)
(و هیچ‌کس را در فرمانروایی خود شریک نمی‌گرداند.)

✅«وَلَا أُشْرِکُ بِرَبِّیٓ أَحَدًا » (کهف: ۳۸)
(و هیچ‌کس را با پروردگارم شریک نمی‌گردانم.)
این کاربردها نیز بر انحصار الوهیت خداوند تأکید دارند و نفی مطلق هرگونه شراکت را بیان می‌کنند.

ابعاد فلسفی و کلامی واژه «أحد»
متکلمان اسلامی، «أحد» را نشانه‌ی بساطت مطلق ذات الهی دانسته‌اند. این مفهوم نافی هر نوع ترکیب است و شامل موارد زیر می‌شود:

✅ عدم ترکیب از ماده و صورت: خداوند، برخلاف مخلوقات، دارای ساختار مادی نیست.
✅ عدم ترکیب از جنس و فصل: ذات الهی، برخلاف موجودات ممکن، ماهیت ترکیبی ندارد.
✅ عدم ترکیب از وجود و ماهیت: خداوند، وجود محض است و وجود او عین ذات اوست.
✅ عدم امکان تجزیه و تحلیل: هر نوع ترکیب، مستلزم نقص است، درحالی‌که خداوند بی‌نیاز مطلق است.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
✅ «أحد» تنها یک بار به‌عنوان وصف الهی در سوره اخلاص آمده و نشان‌دهنده یگانگی مطلق و بسیط خداوند است.
✅ این واژه، نفی‌کننده هرگونه ترکیب، تعدد، یا همتا برای خداوند است.
✅ در سایر آیات، «أحد» در جملات نفی به معنای «هیچ‌کس» آمده و بر نفی مطلق هرگونه شراکت در الوهیت، ربوبیت و عبادت دلالت دارد.
✅ از منظر فلسفی و کلامی، «أحد» جامع‌ترین بیان برای وحدت الهی است و هرگونه ترکیب و تجزیه را از ذات خداوند نفی می‌کند.

🔹 اشاره به تفاوت با «واحد»:
در قرآن، «واحد» بیشتر بر یگانگی در برابر فرض تعدد و شرک دلالت دارد، اما «أحد» بر بساطت مطلق و نفی هرگونه ترکیب تأکید می‌کند. به همین دلیل، «واحد» ممکن است در برخی موارد درباره‌ی مخلوقات نیز استفاده شود، اما «أحد» هرگز چنین نیست.
نتیجه نهایی:
واژه «أحد» در قرآن، عالی‌ترین بیان برای توحید است و هیچ نوع شراکت، ترکیب یا کثرتی را نمی‌پذیرد. این واژه، نماد بی‌مانندی و فراتر بودن ذات الهی از هر مقایسه‌ای است.


[ نظرات / امتیازها ]

2) «صَمَد» : در متن آمده است.
 توضيح :
✅ تعریف و تحلیل واژه
واژه «صمد» تنها یک‌ بار در قرآن کریم، در سوره اخلاص آیه ی 2 ، آمده است :
«اللَّهُ الصَّمَدُ»
«صَمَد» در زبان عربی از ریشه «ص ‌م‌ د» گرفته شده و از نظر لغوی به معانی مختلفی چون «استوار»، «بی‌نیاز»، «مرجع در نیازها» و «نفوذناپذیر» اشاره دارد. در تفسیرهای مختلف، این واژه به معنای کسی که همه به او رجوع می‌کنند اما خود به کسی نیاز ندارد، تبیین شده است. برخی از لغویان مانند ابن فارس و راغب اصفهانی نیز بر معنای «چیزی که توخالی نیست» تأکید کرده‌اند که این معنا می‌تواند به استواری مطلق الهی اشاره داشته باشد، یعنی خداوند در ذات و صفات خود کاملاً کامل و نفوذناپذیر است.

✅ ویژگی‌های «صَمَد» در قرآن
در سوره اخلاص، که به‌عنوان یکی از بنیادی‌ترین سوره‌های توحیدی قرآن شناخته می‌شود، «صَمَد» پس از نام «الله» آمده و بر ویژگی بی‌نیازی مطلق خداوند تأکید دارد. این واژه بر چهار بُعد اساسی دلالت دارد:

 بی‌نیازی مطلق: خداوند از هر حیث بی‌نیاز است و به هیچ‌چیز و هیچ‌کس وابسته نیست.
 مرجعیت مطلق: همه موجودات برای رفع نیازهای خود به او رجوع می‌کنند.
 ثبات و استواری: خداوند دارای کمال مطلق بوده و هیچ نقص و زوالی در او راه ندارد.
 نفوذناپذیری: هیچ نیرویی در ذات و صفات او تأثیرگذار نیست و او از هر جهت مستقل است.

✅ تحلیل تفسیری و ارتباط با سایر آیات
واژه «صَمَد» در تفاسیر کهن، به ویژه در روایات اهل‌بیت (علیهم‌السلام)، چنین توضیح داده شده است:
«الصمد الذی لا جوف له» (صمد کسی است که درون ندارد، یعنی در ذات خود بی‌نقص است).
«الصمد الذی انتهی السؤدد إلیه» (صمد کسی است که نهایت سیادت و بزرگی به او ختم می‌شود).
افزون بر آیه مذکور، سایر آیاتی که بر بی‌نیازی و مرجعیت مطلق خداوند تأکید دارند، می‌توانند در تفسیر «صَمَد» راهگشا باشند، از جمله:
✅ «وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوًا أَحَدٌ.» (إخلاص: 4)
که تأکیدی بر بی‌مانندی خداوند است.

✅ «یَا أَیُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ.» (فاطر: 15)
که بی‌نیازی خداوند را در برابر نیازمندی مطلق مخلوقات بیان می‌کند.

✅ «وَاللَّهُ الْغَنِیُّ وَأَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ.» (محمد: 38)
که به استقلال بی‌چون‌وچرای الهی اشاره دارد.

✅ «لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ.»(شوری: 11)
که بی‌همتایی و بی‌مانندی خداوند را بیان می‌کند.

✅ «کُلُّ شَیْءٍ هَالِکٌ إِلَّا وَجْهَهُ.» (قصص: 88)
که بر استواری و جاودانگی او تأکید دارد.

✅ ارتباط «صَمَد» با سایر اسماء الهی
نام «صَمَد» در ارتباط با سایر اسماء الهی همچون الغنی، الواحد، القوی و القیوم معنا پیدا می‌کند. این واژه نمایانگر غنای مطلق خداوند و استقلال بی‌چون‌وچرای اوست که در تعارض کامل با وابستگی و نیازمندی مخلوقات قرار دارد.

✅ نقش واژه «صَمَد» در نظام توحیدی قرآن
«صَمَد» نه‌تنها به بی‌نیازی خداوند اشاره دارد، بلکه رکن مهمی در تبیین توحید مطلق است. درحالی‌که بسیاری از نظام‌های اعتقادی کهن، خدایانی را معرفی می‌کنند که خود نیازمند دیگران‌اند، قرآن با معرفی خداوند به عنوان «الصمد»، تصویری از خدای یکتا و بی‌نیاز ارائه می‌دهد که تمام هستی به او نیازمند است.

✅ نتیجه‌گیری
مفهوم «صَمَد» در قرآن، بر بی‌نیازی مطلق، استواری کامل، و مرجعیت بی‌چون‌وچرای الهی دلالت دارد. این واژه یکی از کلیدی‌ترین مفاهیم توحیدی است که ذات بی‌همتای خداوند را توصیف می‌کند و نقطه تمایز عمیقی میان دیدگاه قرآنی و سایر تصورات الهیاتی قرار می‌دهد.
[ نظرات / امتیازها ]