پبقره-207: یام‏ها:
1 نااهل، حرفش زیباست و انسان را به تعجّب وامى‏دارد، ولى مؤمن، عملش دنیا را متعجّب مى‏کند. «مِنَ النَّاسِ مَنْ یُعْجِبُکَ قَوْلُهُ»، «مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ»
2 یاد ایثارگران را زنده بداریم. «مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْرِی»
3 پیش مرگِ اولیاى خدا شدن، یک ارزش است. «مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْرِی»
4 بزرگ‏ترین سود آن است که انسان بهترین متاع را که جان اوست به خالق خود بفروشد، آن هم نه براى بهشت و یا نجات از دوزخ، بلکه فقط براى کسب رضاى او. «ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ»
5 در راه خدا، استقبال از خطر و آمادگى براى جانفشانى همچون دریافت خطر است. با توجّه به شأن نزول آیه، ستایش از کسى است که جان خود را در معرض خطر قرار داد، هر چند حادثه‏اى اتفاق نیفتاد. «مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ»
6 رأفت خداوند، بهترین پاداش است. خداوند براى هر کارى پاداشى قرار داده است، امّا در این آیه مى‏فرماید: خداوند رئوف است. «اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ»

بقره-206: پیام‏ها:
1 مستکبران، به موعظه‏ى دیگران گوش نمى‏دهند. «إِذا قِیلَ لَهُ اتَّقِ اللَّهَ أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ» در تاریخ آورده‏اند که عبد الملک مروان از خلفاى بنى امیه بر بالاى منبر در شهر مدینه گفت: به خدا سوگند هر کس مرا امر به تقوى کند، گردنش را خواهم زد. « تفسیر احسن الحدیث، ج 1، ص 376»
2 حاکم باید پندپذیر باشد. «إِذا قِیلَ») ( «أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ»
3 گناه، مایه‏ى عجب، غرور و تکبّر است. «أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ بِالْإِثْمِ»
4 توجّه دادن به دوزخ، هشدارى غرور شکن است. «فَحَسْبُهُ جَهَنَّمُ»

بقره-204:پیام‏ها:
1 سخنان شیوا و سحرآمیزِ منافقان، شما را فریب ندهد. «یُعْجِبُکَ قَوْلُهُ»
2 به هر سوگندى اطمینان نکنید. «یُشْهِدُ اللَّهَ عَلى‏ ما فِی قَلْبِهِ»
3 سوگند دروغ یکى از راههاى نفوذ منافقان است. «یُشْهِدُ اللَّهَ عَلى‏ ما فِی قَلْبِهِ» دشمنان همیشه از مقدّسات علیه مقدّسات و از مذهب علیه مذهب استفاده مى‏کنند و با سوگند به نام خدا، به رسول خدا خیانت مى‏کنند.
4 سوژه‏هاى سخن منافقان، مربوط به مسائل دنیوى است تا دیگران را تحت تاثیر قرار دهند. «یُعْجِبُکَ قَوْلُهُ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا»
5 خداوند پیامبرش را از غیب و درون دیگران آگاه مى‏سازد. «هُوَ أَلَدُّ الْخِصامِ»

بقره-208: نکته‏ها:
قرآن، ایجاد رابطه‏ى مسالمت‏آمیز با گروه‏هاى زیر را مطرح کرده است:
1 با مشرکانِ بى‏آزار. «لَمْ یُقاتِلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَ لَمْ یُخْرِجُوکُمْ مِنْ دِیارِکُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَیْهِمْ» «ممتحنه، 8»
با کسانى که سر جنگ با شما ندارند و مزاحم وطن شما نیستند،خوشرفتارى کنید.
2 با اهل کتاب. «قُلْ یا أَهْلَ الْکِتابِ تَعالَوْا إِلى‏ کَلِمَةٍ سَواءٍ بَیْنَنا وَ بَیْنَکُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ» «آل عمران، 64»
به اهل کتاب بگو: بیایید تا در آنچه ما و شما هم عقیده هستیم، متّحد باشیم.
3 با دیگر مسلمانان. «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً» در چند آیه قبل «بقره، 197» درباره اجتماع بزرگ سیاسى عبادى حج فرمود:در آنجا فسق وجدال نباشد.
پس مى‏توان جامعه‏اى بدون فسق و جدال تشکیل داد و چه بهتر که همیشه چنین باشیم و از گام‏هاى شیطانى که عامل تفرقه است دورى نمائیم.
روایات متعدّد، دخول در سِلم را ورود در تحت رهبرى معصوم دانسته‏اند. «تفسیر نور الثقلین، ج 1، ص 205» چنان که در روایات آمده است: «ولایة على بن ابى طالب حصنى» و ناگفته پیداست که دخول در حِصن و دژ، دخول در سِلم و سلامتى و آرامش است و چه آرامشى بالاتر از اینکه انسان احساس کند رهبرش الهى، معصوم، آگاه، دلسوز و پیشگام‏ترین افراد در همه ارزشها و کمالات مى‏باشد.

بقره-207: نکته‏ها:
ابن أبی الحدید که از علماى قرن هفتم اهل سنّت است، در شرح نهج البلاغه خود آورده است: تمام مفسّران گفته‏اند این آیه درباره على بن ابى طالب علیه السلام نازل شده است که در لیلة المبیت در بستر رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله خوابید. و این موضوع در حدى از تواتر است که جز کافر یا دیوانه آن را انکار نمى‏کند. «شرح نهج البلاغه، ج 13، ص 262»
مشرکانِ مکّه، قرار گذاشتند از هر قبیله‏اى یک نفر را براى کشتن پیامبر صلى اللَّه علیه و آله انتخاب کنند و آن حضرت را دسته جمعى از بین ببرند تا بنى هاشم به خونخواهى او قیام نکنند و با این عمل از دعوت پیامبر راحت شوند. پیامبر صلى اللَّه علیه و آله از نقشه‏ى آنان با خبر شد و على علیه السلام براى اینکه پیامبر به سلامت از مکّه خارج شود، در بستر ایشان خوابید و این آیه در شأن آن حضرت نازل گردید. «1»
__________________________________________________
( 1. بسیارى از علماى اهل سنّت، به این فضیلت على علیه السلام اقرار کرده‏اند که علّامه امینى «ره» در الغدیر (ج 2، ص 48) آنان را نام برده است، از آن جمله امام أحمد حنبل، در مسند خود (ج 1، ص 348) مى‏باشد. صاحب تفسیر أطیب البیان مى‏نویسد: در کتاب غایة المرام، بیست حدیث آمده که نُه حدیث از علماى اهل سنّت و یازده حدیث از علماى شیعه است و این آیه را درباره‏ى فداکارى حضرت على علیه السلام دانسته‏اند. در تاریخ طبرى، (ج 2، ص 373) نیز که از نوشته‏هاى قرن سوم است، ماجراى خوابیدن حضرت على علیه السلام در بستر رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله نقل شده است. هم چنان که تاریخ یعقوبى (ج 2، ص 39) موضوع را به صراحت بازگو مى‏نماید. در شرح نهج البلاغه ابن أبی الحدید (ج 4، ص 73) آمده است: معاویه چهار هزار درهم پول داد تا بگویند این آیه در شأن ابن ملجم نازل شده است!. تفسیر نمونه، ج 2، ص 49.‍)
همین که على علیه السلام در آن شب خطرناک به جاى پیامبر خوابید، خداوند به دو فرشته‏ى خود، جبرئیل و میکائیل فرمود: کدامیک از شما حاضرید فداى دیگرى شوید؟! هیچکدام از آنها حاضر نشدند. خداوند فرمود:
اینک مشاهده کنید که چگونه على بن ابى طالب علیهما السلام حاضر است جان خود را فداى رسول خدا کند.
گاهى باید براى احیاى یک معروف و یا محو یک منکر، جان را تسلیم کرد.
حضرت على علیه السلام فرمودند:
کسى که در راه امر به معروف و نهى از منکر کشته شود، یکى از مصادیق این آیه است. «تفسیر صافى، ج 1، ص 241»

بقره-205:نکته‏ها:
کلمه «تَوَلَّى» را دو نوع مى‏توان معنا نمود: یکى به معناى به قدرت و حکومت رسیدن که در ترجمه آمده است. و دیگر به معناى اعراض کردن است که در این صورت معناى آیه این مى‏شود: هر گاه از حقّ و هدایت الهى اعراض نمود و از نزد تو بیرون رفت، به سراغ فتنه و فساد مى‏رود.
در آیه قبل، گفتار به ظاهر نیکوى منافقان مطرح شد و در این آیه رفتار مفسدانه‏ى آنان را بیان مى‏کند.
قرآن مى‏فرماید: «الَّذِینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ» «حج41»
اگر صالحان حکومت را بدست گیرند، نماز به پا مى‏دارند و زکات مى‏دهند و امر به معروف و نهى از منکر مى‏کنند.
و بدین وسیله رابطه خود را با خداوند و محرومان جامعه حفظ مى‏کنند، ولى اگر نااهل به قدرت رسید و ولایت مردم را بدست گرفت، بخاطر طوفان هوسهاى درونى و ناآگاهى‏ها و فشارهاى بیرونى، همه چیز جامعه را فداى خود مى‏کند. به گفته‏ى المیزان تاریخ گواه آن است که چه مسلمان نمایانى به نام اسلام و تظاهر به ایمان، بر مردم حاکم شده و حَرث و نَسل را نابود ساختند.
کسانى که با جعل قوانین و تهاجم فرهنگى و تبلیغات و مواد مخدّر، سبب نابودى اقتصاد و نسل نو مى‏شوند، مصداق این آیه و «مفسد فى الارض» هستند.
هلاک حرث به معناى محو کشاورزى، و هلاک نسل، انحراف نسل آینده است.
مراغى و فخر رازى در تفاسیر خود احتمال داده‏اند که مراد از «الْحَرْثَ» زنان باشند، بدلیل «نِساؤُکُمْ حَرْثٌ لَکُمْ» «1» و مراد از «نسل» فرزندان. یعنى طاغوت‏ها، نظام خانواده و تربیت فرزندان را نابود مى‏کنند.

سوره بقره-آیه213:عبارت "مَنْ یَشاء"ُ در این آیه به چه معناست؟

سوره بقره-آیه212:اللَّهُ یَرْزُقُ مَنْ یَشاءُ بِغَیْرِ حِساب-لطفا پیرامون این عبارت بیشتر توضیح دهید.

چرا در آیه 209سوره بقره اشاره به صفت شکست ناپذیری خداوند شده؟

بقره-143: از حضرت على (ع) روایت شده که فرمود: مقصود از «شُهَداءَ عَلَى النَّاسِ» ما هستیم، پس رسول خدا گواه بر ماست و ما گواه خدا بر مردم و حجّت او در روى زمین مى‏باشیم.
و برخى از مفسران گفته‏اند: منظور از لِتَکُونُوا شُهَداءَ عَلَى النَّاسِ این است که شما امّت مسلمانان حجّت و دلیل مردم باشید تا حقایق و تعالیم دین اسلام را براى مردم بیان کنید.

بقره-143:به امام باقر (ع) نسبت داده شده که فرمود: قسم به خدا که امر خدا حتمى شده که بین مؤمنان اختلافى نباشد و از این رو آنان را گواهان بر مردم قرار داد تا اینکه محمّد صلّى اللّه علیه و آله گواه بر ما و ما گواه بر شیعیان ما و شیعیان ما بر مردم گواه باشند.

پیام‏ها:
1 نیاز به رهبر آسمانى، از اساسى‏ترین نیازهاى جامعه بشرى است. اگر قرن‏ها قبل براى آن دعا مى‏شود، نشان دهنده‏ى اهمیّت و ارزش و نقش آن است.
«یَرْفَعُ إِبْراهِیمُ») ( «وَ ابْعَثْ فِیهِمْ» آرى، بالا بردن دیوارهاى کعبه بدون حضور رهبر معصوم و الهى، بتخانه‏اى بیش از آب درنمى‏آید.
2 هدف از بعثت پیامبران، تعلیم و تزکیه مردم بر اساس کتاب آسمانى است.
«یَتْلُوا») ( «یُعَلِّمُهُمُ») ( «یُزَکِّیهِمْ»
3 علم و دانش زمانى نتیجه مى‏دهد که همراه با بینش و حکمت، و همراه با تزکیه و تقوى باشد. «یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ وَ یُزَکِّیهِمْ»

لد : ..
 توضيح : کلمه «لد» به معناى خصومت زیاد است و کلمه «أَلَدُّ» به کسى گفته مى‏شود که شدیدترین خصومت‏ها را دارد.

شهادت : ...
 توضيح : معناى صحیح" شهادت" در آیات قرآنى، تحمل (دیدن) حقائق اعمال مردم است.

وسط : ...
 توضيح : بقره-143: معناى صحیح" وسط" بودن امت واسطه بودن امت بین رسول و مردم است