1) سوره قدر در مکّه نازل شده و همانند دیگر سوره‏هاى مکّى، آیاتش کوتاه و موزون است.
این سوره با اشاره به نزول قرآن در شب قدر آغاز و با بیان اهمیّت شب قدر نزد خداوند و برترى آن بر هزار ماه ادامه مى‏یابد و با سلام و درود الهى در آن شب پایان مى‏پذیرد.
1-روایات متعدّدى در فضیلت تلاوت این سوره بعد از سوره حمد در نماز وارد شده است و به کسى که آن را در نماز واجب بخواند خطاب مى‏شود: «غفر اللّه لک ما مضى فاستأنف العمل» خداوند گذشته تو را بخشید، از نو آغاز کن.
2-امام رضا (علیه‌السلام) فرمود: کسى که در زیارت قبور مؤمنین، سوره قدر را هفت مرتبه بخواند، خداوند آن مردگان و کسى که این سوره را تلاوت کرده است، مى‏آمرزد.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

1) سوره قدر در مکّه نازل شده و همانند دیگر سوره‏هاى مکّى، آیاتش کوتاه و موزون است.
این سوره با اشاره به نزول قرآن در شب قدر آغاز و با بیان اهمیّت شب قدر نزد خداوند و برترى آن بر هزار ماه ادامه مى‏یابد و با سلام و درود الهى در آن شب پایان مى‏پذیرد.
1-روایات متعدّدى در فضیلت تلاوت این سوره بعد از سوره حمد در نماز وارد شده است و به کسى که آن را در نماز واجب بخواند خطاب مى‏شود: «غفر اللّه لک ما مضى فاستأنف العمل» خداوند گذشته تو را بخشید، از نو آغاز کن.
2-امام رضا (علیه‌السلام) فرمود: کسى که در زیارت قبور مؤمنین، سوره قدر را هفت مرتبه بخواند، خداوند آن مردگان و کسى که این سوره را تلاوت کرده است، مى‏آمرزد.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

1) خداوند، امور عالم را از طریق فرشتگان و با واسطه آنان به انجام مى‏رساند. لذا در بسیارى از آیات قرآن، فعل‏ها و ضمیرهاى مربوط به خداوند به صورت جمع آمده است. چنانکه در آغاز این سوره مى‏فرماید: «انّا انزلناه» ما قرآن را نازل کردیم. [ نظرات / امتیازها ]

1) بر اساس نظر مفسّران (تفسیر المیزان)، قرآن دو بار نازل شده است. یکبار به صورت یکپارچه در شب قدر که این سوره به آن اشاره دارد و بار دیگر به صورت تدریجى در مدت بیست و سه سال دوره رسالت پیامبر.
تعبیرات قرآن نیز درباره نزول این کتاب آسمانى دو گونه است. برخى با واژه «انزلنا» از ریشه انزال به معناى نزول دفعى آمده و برخى دیگر با واژه «نزّلنا» از ریشه تنزیل به معناى نزول تدریجى آمده است. [ نظرات / امتیازها ]

1) خداوند، امور عالم را از طریق فرشتگان و با واسطه آنان به انجام مى‏رساند. لذا در بسیارى از آیات قرآن، فعل‏ها و ضمیرهاى مربوط به خداوند به صورت جمع آمده است. چنانکه در آغاز این سوره مى‏فرماید: «انّا انزلناه» ما قرآن را نازل کردیم. [ نظرات / امتیازها ]

1) بر اساس نظر مفسّران (تفسیر المیزان)، قرآن دو بار نازل شده است. یکبار به صورت یکپارچه در شب قدر که این سوره به آن اشاره دارد و بار دیگر به صورت تدریجى در مدت بیست و سه سال دوره رسالت پیامبر.
تعبیرات قرآن نیز درباره نزول این کتاب آسمانى دو گونه است. برخى با واژه «انزلنا» از ریشه انزال به معناى نزول دفعى آمده و برخى دیگر با واژه «نزّلنا» از ریشه تنزیل به معناى نزول تدریجى آمده است. [ نظرات / امتیازها ]

1) از انضمام آیه «انّا انزلناه فى لیلة القدر» با آیه «شهر رمضان الّذى انزل فیه القرآن» (بقره/185) معلوم مى‏شود که شب قدر در ماه رمضان است، امّا اینکه کدام یک از شب‏هاى ماه رمضان است، در قرآن چیزى بر آن دلالت ندارد و در روایات نیز به صورت مردّد میان یکى از سه شب آمده است.
چنانکه از امام صادق‏ (علیه‌السلام) در مورد شب قدر پرسیدند: آن حضرت فرمود: در شب نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم رمضان جستجویش کن.
البته معروف میان اهل سنّت آن است که شب بیست و هفتم رمضان، شب قدر است.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

1) از انضمام آیه «انّا انزلناه فى لیلة القدر» با آیه «شهر رمضان الّذى انزل فیه القرآن» (بقره/185) معلوم مى‏شود که شب قدر در ماه رمضان است، امّا اینکه کدام یک از شب‏هاى ماه رمضان است، در قرآن چیزى بر آن دلالت ندارد و در روایات نیز به صورت مردّد میان یکى از سه شب آمده است.
چنانکه از امام صادق‏ (علیه‌السلام) در مورد شب قدر پرسیدند: آن حضرت فرمود: در شب نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم رمضان جستجویش کن.
البته معروف میان اهل سنّت آن است که شب بیست و هفتم رمضان، شب قدر است.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

2) کلمه «قدر» در قرآن، در چند معنا به کار رفته است:
الف) مقام و منزلت. چنانکه مى‏فرماید: «و ما قدروا اللّه حقّ قدره» (انعام/91) آن گونه که باید، مقام و منزلت الهى را نشناختند.
ب) تقدیر و سرنوشت. چنانکه مى‏فرماید: «جئت على قدر یا موسى» (طه/40) اى موسى تو بنا بر تقدیر (الهى به این مکان مقدّس) آمده‏اى.
ج) تنگى و سختى. چنانکه مى‏فرماید: «و من قدر علیه رزقه...» (طلاق/7) کسى که رزق و روزى بر او تنگ و سخت شود...
دو معناى اول در مورد «لیلة القدر» مناسب است، زیرا شب قدر، هم شب با منزلتى است و هم شب تقدیر و سرنوشت است. [ نظرات / امتیازها ]

2) کلمه «قدر» در قرآن، در چند معنا به کار رفته است:
الف) مقام و منزلت. چنانکه مى‏فرماید: «و ما قدروا اللّه حقّ قدره» (انعام/91) آن گونه که باید، مقام و منزلت الهى را نشناختند.
ب) تقدیر و سرنوشت. چنانکه مى‏فرماید: «جئت على قدر یا موسى» (طه/40) اى موسى تو بنا بر تقدیر (الهى به این مکان مقدّس) آمده‏اى.
ج) تنگى و سختى. چنانکه مى‏فرماید: «و من قدر علیه رزقه...» (طلاق/7) کسى که رزق و روزى بر او تنگ و سخت شود...
دو معناى اول در مورد «لیلة القدر» مناسب است، زیرا شب قدر، هم شب با منزلتى است و هم شب تقدیر و سرنوشت است. [ نظرات / امتیازها ]

2) هستى، حساب و کتاب و قدر و اندازه دارد. «و اِن مِن شى‏ء الاّ عندنا خزائنه و ما ننزّله الاّ بقدر معلوم» (حجر/21) هیچ چیز نیست مگر آنکه خزانه آن نزد ماست و جز به مقدار تعیین شده فرونمى‏فرستیم. حتّى مقدار نزول باران از آسمان حساب شده است. «و انزلنا من السماء ماء بقدر» (مؤمنون/18) نه تنها باران، بلکه هر چیز نزد او اندازه دارد. «و کلّ شى‏ء عنده بمقدار» (رعد/8) چنانکه خورشید و ماه، از نظر حجم و وزن و حرکت و مدار آن حساب و کتاب دقیق دارد. «و الشمس و القمر بحسبان» (الرّحمن/5) [ نظرات / امتیازها ]

2) هستى، حساب و کتاب و قدر و اندازه دارد. «و اِن مِن شى‏ء الاّ عندنا خزائنه و ما ننزّله الاّ بقدر معلوم» (حجر/21) هیچ چیز نیست مگر آنکه خزانه آن نزد ماست و جز به مقدار تعیین شده فرونمى‏فرستیم. حتّى مقدار نزول باران از آسمان حساب شده است. «و انزلنا من السماء ماء بقدر» (مؤمنون/18) نه تنها باران، بلکه هر چیز نزد او اندازه دارد. «و کلّ شى‏ء عنده بمقدار» (رعد/8) چنانکه خورشید و ماه، از نظر حجم و وزن و حرکت و مدار آن حساب و کتاب دقیق دارد. «و الشمس و القمر بحسبان» (الرّحمن/5) [ نظرات / امتیازها ]

2) خداوند در شب قدر، امور یک سال را تقدیر مى‏کند، چنانکه قرآن در جایى دیگر مى‏فرماید: «فیها یفرق کلّ امر حکیم» (دخان/4) در آن شب، هر امر مهمّى، تعیین و تقدیر مى‏شود. بنابراین، شب قدر منحصر به شب نزول قرآن و عصر پیامبر نیست، بلکه در هر رمضان، شب قدرى هست که امور سال آینده تا شب قدر بعدى، اندازه‏گیرى و مقدّر مى‏شود. [ نظرات / امتیازها ]

2) بیدار بودن شب قدر و احیاى آن با دعا و نماز و قرآن، مورد سفارش پیامبر و اهل بیت آن حضرت بوده است و در میان سه شب، بر شب بیست و سوم تأکید بیشترى داشته‏اند.
1-چنانکه شخصى از پیامبر پرسید: منزل ما از مدینه دور است، یک شب را معیّن کن تا به شهر بیایم. حضرت فرمود: شب بیست و سوم به مدینه داخل شو.
2-امام صادق‏ (علیه‌السلام) در حالى که بیمار بودند، خواستند که شب بیست و سوم ایشان را به مسجد ببرند.
3-حضرت زهرا (علیهاالسلام) در این شب، با پاشیدن آب به صورت بچه‏ها، مانع خواب آنها مى‏شدند.
4-در روایات آمده است که دهه آخر ماه رمضان، پیامبر بستر خواب خود را جمع نموده و ده شب را احیا مى‏داشت.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

2) خداوند در شب قدر، امور یک سال را تقدیر مى‏کند، چنانکه قرآن در جایى دیگر مى‏فرماید: «فیها یفرق کلّ امر حکیم» (دخان/4) در آن شب، هر امر مهمّى، تعیین و تقدیر مى‏شود. بنابراین، شب قدر منحصر به شب نزول قرآن و عصر پیامبر نیست، بلکه در هر رمضان، شب قدرى هست که امور سال آینده تا شب قدر بعدى، اندازه‏گیرى و مقدّر مى‏شود. [ نظرات / امتیازها ]

2) بیدار بودن شب قدر و احیاى آن با دعا و نماز و قرآن، مورد سفارش پیامبر و اهل بیت آن حضرت بوده است و در میان سه شب، بر شب بیست و سوم تأکید بیشترى داشته‏اند.
1-چنانکه شخصى از پیامبر پرسید: منزل ما از مدینه دور است، یک شب را معیّن کن تا به شهر بیایم. حضرت فرمود: شب بیست و سوم به مدینه داخل شو.
2-امام صادق‏ (علیه‌السلام) در حالى که بیمار بودند، خواستند که شب بیست و سوم ایشان را به مسجد ببرند.
3-حضرت زهرا (علیهاالسلام) در این شب، با پاشیدن آب به صورت بچه‏ها، مانع خواب آنها مى‏شدند.
4-در روایات آمده است که دهه آخر ماه رمضان، پیامبر بستر خواب خود را جمع نموده و ده شب را احیا مى‏داشت.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

2) در حدیثى طولانى از پیامبر اکرم‏ (صلى‌الله‌علیه‌وآله) مى‏خوانیم که حضرت موسى‏ (علیه‌السلام) به خدا عرض کرد: خدایا مقام قربت را خواهانم. پاسخ آمد: «قُرْبى لِمَن اسْتَیْقَظَ لَیْلَةَ الْقَدْر»، قرب من، در بیدارى شب قدر است.
عرضه داشت: پروردگارا، رحمتت را خواستارم. پاسخ آمد: «رَحْمَتى لِمَنْ رَحمَ الْمَساکِینَ لَیلةَ الْقَدر»، رحمت من در ترحّم بر مساکین در شب قدر است.
گفت: خدایا، جواز عبور از صراط مى‏خواهم. پاسخ آمد: «ذلِکَ لِمَنْ تَصَدَّقَ بِصَدَقَةٍ لَیْلَةَ الْقَدْر»، رمز عبور از صراط، صدقه در شب قدر است.
عرض کرد: خدایا بهشت و نعمت‏هاى آن را مى‏طلبم. پاسخ آمد: «ذلک لِمَنْ سَبَّحَ تَسْبیحَة فى لیلةِ القدر»، دستیابى به آن، در گرو تسبیح گفتن در شب قدر است.
عرضه داشت: پروردگارا، خواهان نجات از آتش دوزخم. پاسخ آمد: «ذلک لِمَنْ اسْتَغْفَرَ فِى لَیلةِ الْقَدْر»، رمز نجات از دوزخ، استغفار در شب قدر است.
در پایان گفت: خدایا رضاى تو را مى‏طلبم. پاسخ آمد: «رِضاىَ لِمَنْ صَلّى‏ رَکْعَتَینِ فِى لَیلةِ الْقَدْر»، کسى مشمول رضاى من است که در شب قدر، نماز بگذارد.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

2) در حدیثى طولانى از پیامبر اکرم‏ (صلى‌الله‌علیه‌وآله) مى‏خوانیم که حضرت موسى‏ (علیه‌السلام) به خدا عرض کرد: خدایا مقام قربت را خواهانم. پاسخ آمد: «قُرْبى لِمَن اسْتَیْقَظَ لَیْلَةَ الْقَدْر»، قرب من، در بیدارى شب قدر است.
عرضه داشت: پروردگارا، رحمتت را خواستارم. پاسخ آمد: «رَحْمَتى لِمَنْ رَحمَ الْمَساکِینَ لَیلةَ الْقَدر»، رحمت من در ترحّم بر مساکین در شب قدر است.
گفت: خدایا، جواز عبور از صراط مى‏خواهم. پاسخ آمد: «ذلِکَ لِمَنْ تَصَدَّقَ بِصَدَقَةٍ لَیْلَةَ الْقَدْر»، رمز عبور از صراط، صدقه در شب قدر است.
عرض کرد: خدایا بهشت و نعمت‏هاى آن را مى‏طلبم. پاسخ آمد: «ذلک لِمَنْ سَبَّحَ تَسْبیحَة فى لیلةِ القدر»، دستیابى به آن، در گرو تسبیح گفتن در شب قدر است.
عرضه داشت: پروردگارا، خواهان نجات از آتش دوزخم. پاسخ آمد: «ذلک لِمَنْ اسْتَغْفَرَ فِى لَیلةِ الْقَدْر»، رمز نجات از دوزخ، استغفار در شب قدر است.
در پایان گفت: خدایا رضاى تو را مى‏طلبم. پاسخ آمد: «رِضاىَ لِمَنْ صَلّى‏ رَکْعَتَینِ فِى لَیلةِ الْقَدْر»، کسى مشمول رضاى من است که در شب قدر، نماز بگذارد.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

2) از وقایع عجیب تاریخى، ضربت خوردن حضرت على‏ (علیه‌السلام) در شب قدر، در محراب عبادت و به هنگام نماز است. آرى، اشرف خلق خدا، در اشرف مکان‏ها و اشرف زمان‏ها، در اشرف حالات، شهید شد. [ نظرات / امتیازها ]

2) از وقایع عجیب تاریخى، ضربت خوردن حضرت على‏ (علیه‌السلام) در شب قدر، در محراب عبادت و به هنگام نماز است. آرى، اشرف خلق خدا، در اشرف مکان‏ها و اشرف زمان‏ها، در اشرف حالات، شهید شد. [ نظرات / امتیازها ]

2) شب جایگاه ویژه‏اى در مسائل معنوى دارد که به چند مورد اشاره مى‏کنیم:
خداوند براى اهداى تورات، حضرت موسى را به مناجات شبانه فراخواند: «اربعین لیلة» (بقره/51)
قرآن، زمان مناسب براى استغفار را، هنگام سحر مى‏داند: «و بالاسحار هم یستغفرون» (ذاریات/18)
عروج پیامبر به آسمان، به هنگام شب بود. «اسرى بعبده لیلاً من المسجد الحرام» (اسراء/1)
پیامبر مأمور بود که مناجات و عبادات شبانه داشته باشد. «و من الّیل فتهجّد به نافلة لک» (اسراء/79)، «قم الّیل الاّ قلیلا» (مزّمل/2)
خداوند از عابدان در شب ستایش مى‏کند. «یتلون ایات اللّه اناء الّیل» (آل عمران/113) و به تسبیح در شب سفارش مى‏کند. «فسبّحه لیلا طویلا» (انسان/26)
خداوند در قرآن، به زمان طلوع فجر و هنگام عصر یک بار سوگند یاد کرده است ولى به هنگام سحر سه بار. «و الّیل اذا عسعس» (تکویر/17)، «و الّیل اذ ادبر» (مدّثر/33)، «و الّیل اذا یسر» (فجر/4) [ نظرات / امتیازها ]

2) شب جایگاه ویژه‏اى در مسائل معنوى دارد که به چند مورد اشاره مى‏کنیم:
خداوند براى اهداى تورات، حضرت موسى را به مناجات شبانه فراخواند: «اربعین لیلة» (بقره/51)
قرآن، زمان مناسب براى استغفار را، هنگام سحر مى‏داند: «و بالاسحار هم یستغفرون» (ذاریات/18)
عروج پیامبر به آسمان، به هنگام شب بود. «اسرى بعبده لیلاً من المسجد الحرام» (اسراء/1)
پیامبر مأمور بود که مناجات و عبادات شبانه داشته باشد. «و من الّیل فتهجّد به نافلة لک» (اسراء/79)، «قم الّیل الاّ قلیلا» (مزّمل/2)
خداوند از عابدان در شب ستایش مى‏کند. «یتلون ایات اللّه اناء الّیل» (آل عمران/113) و به تسبیح در شب سفارش مى‏کند. «فسبّحه لیلا طویلا» (انسان/26)
خداوند در قرآن، به زمان طلوع فجر و هنگام عصر یک بار سوگند یاد کرده است ولى به هنگام سحر سه بار. «و الّیل اذا عسعس» (تکویر/17)، «و الّیل اذ ادبر» (مدّثر/33)، «و الّیل اذا یسر» (فجر/4) [ نظرات / امتیازها ]

2) طول شب قدر، یک شب کامل کره زمین است که 24 ساعت مى‏شود، نه آنکه مخصوصِ مکان خاصّى همچون مکّه و آن هم به میزان 8 ساعت شب آن منطقه باشد. چنانکه مراد از روز عید فطر، یک روز کامل کره زمین است که شامل همه نقاط و مناطق مى‏شود. [ نظرات / امتیازها ]

2) تقارن شب تقدیر بشر با شب نزول قرآن، شاید رمز آن باشد که سرنوشت بشر، وابسته به قرآن است. اگر پیرو قرآن باشد، سعادت و رستگارى و اگر دور از قرآن باشد، شقاوت و بدبختى براى او رقم مى‏خورد. [ نظرات / امتیازها ]

2) ابوذر مى‏گوید: به رسول خدا عرضه داشتم آیا شب قدر در عهد انبیا بوده و امر بر آنان نازل مى‏شده و پس از آنکه از دنیا مى‏رفتند، نزول امر در آن شب تعطیل مى‏شده است؟ حضرت فرمودند: شب قدر تا قیامت هست.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

2) شاید رمز اینکه شب قدر مخفى است، آن باشد که مردم شب‏هاى متعدّد را به عبادت بپردازند، کسانى که یک شبِ آنرا درک کردند مغرور نشوند و کسانى که آنرا درک نکردند، از باقى شب‏ها مأیوس نشوند. [ نظرات / امتیازها ]

2) طول شب قدر، یک شب کامل کره زمین است که 24 ساعت مى‏شود، نه آنکه مخصوصِ مکان خاصّى همچون مکّه و آن هم به میزان 8 ساعت شب آن منطقه باشد. چنانکه مراد از روز عید فطر، یک روز کامل کره زمین است که شامل همه نقاط و مناطق مى‏شود. [ نظرات / امتیازها ]

2) تقارن شب تقدیر بشر با شب نزول قرآن، شاید رمز آن باشد که سرنوشت بشر، وابسته به قرآن است. اگر پیرو قرآن باشد، سعادت و رستگارى و اگر دور از قرآن باشد، شقاوت و بدبختى براى او رقم مى‏خورد. [ نظرات / امتیازها ]

2) ابوذر مى‏گوید: به رسول خدا عرضه داشتم آیا شب قدر در عهد انبیا بوده و امر بر آنان نازل مى‏شده و پس از آنکه از دنیا مى‏رفتند، نزول امر در آن شب تعطیل مى‏شده است؟ حضرت فرمودند: شب قدر تا قیامت هست.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

2) شاید رمز اینکه شب قدر مخفى است، آن باشد که مردم شب‏هاى متعدّد را به عبادت بپردازند، کسانى که یک شبِ آنرا درک کردند مغرور نشوند و کسانى که آنرا درک نکردند، از باقى شب‏ها مأیوس نشوند. [ نظرات / امتیازها ]

3) در روایات آمده است: «العمل الصالح فیها خیر من العمل فى الف شهر لیس فیها لیلة القدر» کار نیک در شب قدر، بهتر از کار نیک در هزار ماه بدون شب قدر است.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

3) در روایات آمده است: «العمل الصالح فیها خیر من العمل فى الف شهر لیس فیها لیلة القدر» کار نیک در شب قدر، بهتر از کار نیک در هزار ماه بدون شب قدر است.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

4) از امام صادق‏ (علیه‌السلام) پرسیدند: آیا روح همان جبرئیل است؟ فرمود: جبرئیل از ملائکه است و روح برتر از ملائکه است. سپس این آیه را تلاوت فرمودند: «تنزل الملائکة والروح...»

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

4) با نزول فرشتگان بر قلب پیامبر و امام معصوم در شب قدر، ارتباط زمین با آسمان، مُلک با ملکوت و طبیعت با ماوراء طبیعت برقرار مى‏شود. [ نظرات / امتیازها ]

4) روح انواعى دارد:
- روحى که منشأ تمایلات و شهوات است.
- روحى که منشأ قدرت و حرکات است. این دو روح، مشترک میان انسان و حیوان است.
- روحى که منشأ اختیار و اندیشه است، که این روح مختص انسان است.
- روحى که عقل محض است و جوهر وجودى فرشتگان را تشکیل مى‏دهد.
- روحى که برتر از فرشتگان است و شب قدر همراه آنان به زمین نازل مى‏شود. [ نظرات / امتیازها ]

4) در روایات (تفسیر نورالثقلین) آمده است که با منکران امامت، با سوره قدر احتجاج کنید. زیرا بر اساس این سوره، فرشتگان هر سال در شب قدر نازل مى‏شوند. در زمان حیات پیامبر بر وجود شریف حضرتش وارد مى‏شدند. پس از آن حضرت بر چه کسانى نازل مى‏شوند؟
روشن است که هر کسى نمى‏تواند میزبان فرشتگان الهى باشد و باید او همچون پیامبر، معصوم بوده و ولایت امور بشر به عهده او باشد و او کسى جز امام معصوم نیست که در زمان ما، حضرت مهدى‏ (علیه‌السلام) مى‏باشد و فرشتگان در شب قدر شرفیاب محضرش مى‏شوند. [ نظرات / امتیازها ]

4) از امام صادق‏ (علیه‌السلام) پرسیدند: آیا روح همان جبرئیل است؟ فرمود: جبرئیل از ملائکه است و روح برتر از ملائکه است. سپس این آیه را تلاوت فرمودند: «تنزل الملائکة والروح...»

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

4) با نزول فرشتگان بر قلب پیامبر و امام معصوم در شب قدر، ارتباط زمین با آسمان، مُلک با ملکوت و طبیعت با ماوراء طبیعت برقرار مى‏شود. [ نظرات / امتیازها ]

4) روح انواعى دارد:
- روحى که منشأ تمایلات و شهوات است.
- روحى که منشأ قدرت و حرکات است. این دو روح، مشترک میان انسان و حیوان است.
- روحى که منشأ اختیار و اندیشه است، که این روح مختص انسان است.
- روحى که عقل محض است و جوهر وجودى فرشتگان را تشکیل مى‏دهد.
- روحى که برتر از فرشتگان است و شب قدر همراه آنان به زمین نازل مى‏شود. [ نظرات / امتیازها ]

4) در روایات (تفسیر نورالثقلین) آمده است که با منکران امامت، با سوره قدر احتجاج کنید. زیرا بر اساس این سوره، فرشتگان هر سال در شب قدر نازل مى‏شوند. در زمان حیات پیامبر بر وجود شریف حضرتش وارد مى‏شدند. پس از آن حضرت بر چه کسانى نازل مى‏شوند؟
روشن است که هر کسى نمى‏تواند میزبان فرشتگان الهى باشد و باید او همچون پیامبر، معصوم بوده و ولایت امور بشر به عهده او باشد و او کسى جز امام معصوم نیست که در زمان ما، حضرت مهدى‏ (علیه‌السلام) مى‏باشد و فرشتگان در شب قدر شرفیاب محضرش مى‏شوند. [ نظرات / امتیازها ]

4) فرشتگان، کارگزاران نظام هستى و مأمور انجام فرامین خداوند در اداره امور هستند. در قرآن براى هر دسته از فرشتگان مأموریّت و نقش خاصّى تعیین شده است و با همان مأموریّت نام‏گزارى شده‏اند: «النّازعات» (نازعات/1)، «الصّافات» (صافّات/1)، «الزّاجرات» (صافّات/2)، «النّاشرات» (مرسلات/3)، «الفارقات» (مرسلات/4)، «المدبّرات» (نازعات/5)
برخى فرشتگان براى حفاظت گماشته شده‏اند. «انّ علیکم لحافظین» (انفطار/10)
بعضى فرشتگان با اولیاء الهى گفتگو دارند. با زکریا سخن گفتند و او را به فرزندى به نام یحیى بشارت دادند «نادته الملائکة» (آل عمران/39) و همین فرشتگان با حضرت مریم گفتگو کردند. «اذ قالت الملائکة یا مریم» (آل عمران/42)
در مواردى، سخن از امداد فرشتگان به رزمندگان در جبهه‏هاى جنگ به میان آمده است. چنانکه در جنگ بدر، خداوند سه هزار فرشته را به یارى مسلمانان فرستاد. «یمدّکم ربّکم بثلاثة ءالاف من الملائکة» (آل عمران/142)
برخى فرشتگان مسئول گرفتن جان مردم هستند. «یتوفّیکم ملک الموت» (سجده/11) و دسته‏اى دیگر، مسئول امور عرش. «یحمل عرش ربّک» (حاقّه/17)

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

4) فرشتگان، کارگزاران نظام هستى و مأمور انجام فرامین خداوند در اداره امور هستند. در قرآن براى هر دسته از فرشتگان مأموریّت و نقش خاصّى تعیین شده است و با همان مأموریّت نام‏گزارى شده‏اند: «النّازعات» (نازعات/1)، «الصّافات» (صافّات/1)، «الزّاجرات» (صافّات/2)، «النّاشرات» (مرسلات/3)، «الفارقات» (مرسلات/4)، «المدبّرات» (نازعات/5)
برخى فرشتگان براى حفاظت گماشته شده‏اند. «انّ علیکم لحافظین» (انفطار/10)
بعضى فرشتگان با اولیاء الهى گفتگو دارند. با زکریا سخن گفتند و او را به فرزندى به نام یحیى بشارت دادند «نادته الملائکة» (آل عمران/39) و همین فرشتگان با حضرت مریم گفتگو کردند. «اذ قالت الملائکة یا مریم» (آل عمران/42)
در مواردى، سخن از امداد فرشتگان به رزمندگان در جبهه‏هاى جنگ به میان آمده است. چنانکه در جنگ بدر، خداوند سه هزار فرشته را به یارى مسلمانان فرستاد. «یمدّکم ربّکم بثلاثة ءالاف من الملائکة» (آل عمران/142)
برخى فرشتگان مسئول گرفتن جان مردم هستند. «یتوفّیکم ملک الموت» (سجده/11) و دسته‏اى دیگر، مسئول امور عرش. «یحمل عرش ربّک» (حاقّه/17)

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

4) از امتیازات فرشتگان، عبادت دائمى و خستگى‏ناپذیر آنهاست که قرآن مى‏فرماید: «و من عنده لایستکبرون عن عبادته و لا یستحسرون» (سجده/15)، «یسبحون الیل و النهار لایفترون» (انبیاء/20).
از وظایف دیگر فرشتگان، دعا و استغفار براى مؤمنین «یستغفرون لمن فى الارض» (شوری/5) و صلوات بر پیامبر اسلام است. «انّ اللّه و ملائکته یصلّون على النّبى» (احزاب/56)
فرشتگان درجاتى دارند و همه در یک سطح و مقام نیستند. «ما منّا الا له مقام معلوم» (صافّات/164)
خداوند، همان گونه که بعضى از انبیا را بر برخى دیگر برترى داده، از میان فرشتگان نیز بعضى را برگزیده است. «اللّه یصطفى من الملائکة» (حج/75) (ادامه مطلب را در توضیحات مطالعه فرمایید.)

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

4) از امتیازات فرشتگان، عبادت دائمى و خستگى‏ناپذیر آنهاست که قرآن مى‏فرماید: «و من عنده لایستکبرون عن عبادته و لا یستحسرون» (سجده/15)، «یسبحون الیل و النهار لایفترون» (انبیاء/20).
از وظایف دیگر فرشتگان، دعا و استغفار براى مؤمنین «یستغفرون لمن فى الارض» (شوری/5) و صلوات بر پیامبر اسلام است. «انّ اللّه و ملائکته یصلّون على النّبى» (احزاب/56)
فرشتگان درجاتى دارند و همه در یک سطح و مقام نیستند. «ما منّا الا له مقام معلوم» (صافّات/164)
خداوند، همان گونه که بعضى از انبیا را بر برخى دیگر برترى داده، از میان فرشتگان نیز بعضى را برگزیده است. «اللّه یصطفى من الملائکة» (حج/75) (ادامه مطلب را در توضیحات مطالعه فرمایید.)

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

4) 1-پیامبر اسلام فرمود: آفرینش فرشتگان، همه از نور است. «انّ اللّه عزّ و جلّ خلق الملائکة من النور»
2-پیامبر اسلام فرمود: خداوند هیچ موجودى را به اندازه فرشتگان نیافریده است. «ما من شى‏ء مما خلق اللّه اکثر من الملائکة»

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

4) 1-پیامبر اسلام فرمود: آفرینش فرشتگان، همه از نور است. «انّ اللّه عزّ و جلّ خلق الملائکة من النور»
2-پیامبر اسلام فرمود: خداوند هیچ موجودى را به اندازه فرشتگان نیافریده است. «ما من شى‏ء مما خلق اللّه اکثر من الملائکة»

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

4) امام صادق (‏علیه‌السلام) فرمود: فرشتگان، اهل خوردن و آشامیدن و آمیزش جنسى نیستند. «انّ الملائکة لا یأکلون و لا یشربون و لاینکحون»

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

4) امام صادق (‏علیه‌السلام) فرمود: فرشتگان، اهل خوردن و آشامیدن و آمیزش جنسى نیستند. «انّ الملائکة لا یأکلون و لا یشربون و لاینکحون»

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

5) «سلام»، یکى از نام‏هاى خداوند در قرآن است. «هو اللّه الّذى لا اله الا هو الملک القدوس السلام...» (حشر/23) [ نظرات / امتیازها ]

5) مراد از «سلام» در این آیه، لطف و عنایت ویژه الهى نسبت به بندگان در شب قدر است که سلامت و رحمت و برکت را به دنبال دارد و باب نقمت و عذاب را مى‏بندد، زیرا کید و وسوسه شیطان در آن شب مؤثر واقع نشود.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

5) در شب قدر، فرشتگان به زمین نازل مى‏شوند و بر هر مرد و زنى که در حال عبادت باشند، سلام مى‏کنند. چنانکه در قیامت نیز با گفتن سلام به استقبال بهشتیان مى‏روند: «سلام علیکم طبتم فادخلوها خالدین» (زمر/73)

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

5) «سلام»، یکى از نام‏هاى خداوند در قرآن است. «هو اللّه الّذى لا اله الا هو الملک القدوس السلام...» (حشر/23) [ نظرات / امتیازها ]

5) مراد از «سلام» در این آیه، لطف و عنایت ویژه الهى نسبت به بندگان در شب قدر است که سلامت و رحمت و برکت را به دنبال دارد و باب نقمت و عذاب را مى‏بندد، زیرا کید و وسوسه شیطان در آن شب مؤثر واقع نشود.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

5) در شب قدر، فرشتگان به زمین نازل مى‏شوند و بر هر مرد و زنى که در حال عبادت باشند، سلام مى‏کنند. چنانکه در قیامت نیز با گفتن سلام به استقبال بهشتیان مى‏روند: «سلام علیکم طبتم فادخلوها خالدین» (زمر/73)

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

1) خداوند، امور عالم را از طریق فرشتگان و با واسطه آنان به انجام مى‏رساند. لذا در بسیارى از آیات قرآن، فعل‏ها و ضمیرهاى مربوط به خداوند به صورت جمع آمده است. چنانکه در آغاز این سوره مى‏فرماید: «انّا انزلناه» ما قرآن را نازل کردیم.
بر اساس نظر مفسّران،(31) قرآن دو بار نازل شده است. یکبار به صورت یکپارچه در شب قدر که این سوره به آن اشاره دارد و بار دیگر به صورت تدریجى در مدت بیست و سه سال دوره رسالت پیامبر. تعبیرات قرآن نیز درباره نزول این کتاب آسمانى دو گونه است. برخى با واژه «انزلنا» از ریشه انزال به معناى نزول دفعى آمده و برخى دیگر با واژه «نزّلنا» از ریشه تنزیل به معناى نزول تدریجى آمده است.
از انضمام آیه «انّا انزلناه فى لیلة القدر» با آیه «شهر رمضان الّذى انزل فیه القرآن»(32) معلوم مى‏شود که شب قدر در ماه رمضان است، امّا اینکه کدام یک از شب‏هاى ماه رمضان است، در قرآن چیزى بر آن دلالت ندارد و در روایات نیز به صورت مردّد میان یکى از سه شب آمده است. چنانکه از امام صادق‏علیه السلام در مورد شب قدر پرسیدند: آن حضرت فرمود: در شب نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم رمضان جستجویش کن.(33) البته معروف میان اهل سنّت آن است که شب بیست و هفتم رمضان، شب قدر است.
--------------------------------------------------------------------------------
31) تفسیر المیزان.
32) بقره، 185.
33) وسائل الشیعه، ج 10، ص 360.
[ نظرات / امتیازها ]

1) 1- تعیین مقدرات الهی در آن شب به وسیله فرشتگان ، به شایستگی و میزان ایمان و عمل انسان بستگی داشته و قابل تغییر است .
2- با اینکه در شب قدر سرنوشت یکساله انسان معین می شود و از این بابت باید آن را شب دلهره دانست ، قرآن آن را شبی سراسر سلامت معرفی کرده است . زیرا تعیین مقدرات برای انسان وقتی خطرناک است که آدمی زمان تعیین آن را نداند و از طرفی خود انسان در تغییر سرنوشتش نقشی نداشته باشد. ولی در این سوره نگرانی فوق کاملاً برطرف شده است . زیرا اولاً زمان آن را به ما خبر داده اند و ثانیاً انسان می تواند به وسیله توبه و اطاعت و عبادت و شب زنده داری ، در سرنوشت و مقدرات خود اثر مستقیم بگذارد. پس خطر مزبور برطرف شده است و این همان سلامت شب قدر است . [ نظرات / امتیازها ]

1) الف) در امان بودن در سفرهای دریایی

از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نقل شده است: هر کس سفر دریایی می کند اگر سوره علق را بخواند از غرق شدن در امان می ماند .
ب) حفاظت مخازن از شر آفات
از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نقل شده است: اگر سوره علق را بر در مخزن یا انباری بخوانند خداوند آن را از شر هر آفت و سارقی مصون می دارد تا اینکه مالکش آن را بیرون آورد [ نظرات / امتیازها ]

1) 1- توجه انسان به خداوندی که او رب است و آفریدگار و ارجمند و آموزش دهنده است و کنار زننده پرده های جهل و نادانی؛
2- توجه بشر به اینکه خداوند او را از علق آفریده است و اینکه او تحت ربوبیت خداوند است و حامل لوای علم و معرفت و هنگامی که خود را مستغنی می یابد فساد و طغیان می کند؛
3- توجه به این که بازگشت همه چیز به سوی خداست. آغاز و انجام همه به دست او و به سوی اوست ؛
4- متوجه ساختن انسان به وظایف او که باید قرائتش بلکه همه افعالش به نام خدا و در سبیل هدایت باشد و دستور تقوا دهد، با حق ستیزه نکرده و به آن پشت نکند و بداند که خداوند او را می بیند (و او در محضر و مرءای خداست)؛
5- ترساندن از نکال خداوند که او موی سر او را می گیرد و با حقارت و ذلت به سوی عذاب می کشاند؛
6- و توجه به اینکه خداوند می خواهد از طغات و فاسدین پیروی نشود و بندگان خدا در پیشگاه او به خاک مذلّت بیافتند و قرب و نزدیکی او را بخواهند.

[ نظرات / امتیازها ]

1) «قدر» در لغت به معناى اندازه و اندازه‏گیرى است.(1) «تقدیر» نیز به معناى اندازه‏گیرى و تعیین است.(2) اما معناى اصطلاحى «قدر»، عبارت است از ویژگى هستى و وجود هر چیز و چگونگى آفرینش آن(‏3) به عبارت دیگر، اندازه و محدوده وجودى هر چیز، «قدر» نام دارد. (4)
بنابر دیدگاه حکمت الهى، در نظام آفرینش، هر چیزى اندازه‏اى خاص دارد و هیچ چیزى بى‏حساب و کتاب نیست. جهان حساب و کتاب دارد و بر اساس نظم ریاضى تنظیم شده، گذشته، حال و آینده آن با هم ارتباط دارند.
استاد مطهرى در تعریف قدر مى‏فرماید: « ... قدر به معناى اندازه و تعیین است... حوادث جهان ... از آن جهت که حدود و اندازه و موقعیت مکانى و زمانى آنها تعیین شده است، مقدور به تقدیر الهى است.»(5) پس در یک کلام، «قدر» به معناى ویژگى‏هاى طبیعى و جسمانى چیزهاست که شامل شکل، حدود، طول، عرض و موقعیت‏هاى مکانى و زمانى آنها مى‏گردد و تمام موجودات مادى و طبیعى را در برمى‏گیرد.
این معنا از روایات استفاده مى‏شود؛ چنان که در روایتى از امام رضا علیه السلام پرسیده شد: معناى قدر چیست؟ امام فرمود: «تقدیر الشى‏ء، طوله و عرضه»؛ «اندازه‏گیرى هر چیز اعم از طول و عرض آن است.» (6) و در روایت دیگر، این امام بزرگوار در معناى قدر فرمود: «اندازه هر چیز اعم از طول و عرض و بقاى آن است.»(7)

در این شب تمام حوادث سال آینده به امام هر زمان ارائه مى‏شود و وى از سرنوشت خود و دیگران با خبر مى‏گردد. امام باقر علیه السلام مى‏فرماید: «انه ینزل فى لیلة القدر الى ولى الامر تفسیر الامور سنةً سنةً، یؤمر فى امر نفسه بکذا و کذا و فى امر الناس بکذا و کذا؛ در شب قدر به‏ ولى امر (امام هر زمان) تفسیر کارها و حوادث نازل مى‏شود و وى درباره خویش و دیگر مردمان مأمور به دستورهایى مى‏شود.»
بنابراین، معناى تقدیر الهى این است که در جهان مادى، آفریده‏ها از حیث هستى و آثار و ویژگى‏هایشان محدوده‏اى خاص دارند. این محدوده با امورى خاص مرتبط است؛ امورى که علت‏ها و شرایط آنها هستند و به دلیل اختلاف علل و شرایط، هستى، آثار و ویژگى‏هاى موجودات مادى نیز متفاوت است. هر موجود مادى به وسیله قالب‏هایى از داخل و خارج، اندازه‏گیرى و قالب‏گیرى مى‏شود. این قالب، حدود، یعنى طول، عرض، شکل، رنگ، موقعیت مکانى و زمانى و سایر عوارض و ویژگى‏هاى مادى آن به شمار مى‏آید. پس معناى تقدیر الهى در موجودات مادى، یعنى هدایت آنها به سوى مسیر هستى‏شان است که براى آنها مقدر گردیده است و در آن قالب‏گیرى شده‏اند. (8)
اما تعبیر فلسفى قدر، اصل علیت است. «اصل علیت همان پیوند ضرورى و قطعى حوادث با یکدیگر و این که هر حادثه‏اى تحتّم و قطعیت ضرورى و قطعى خود و نیز تقدّر و خصوصیات وجودى خود را از امرى یا امورى مقدم بر خود گرفته است.
(9) اصل علیت عمومى و نظام اسباب و مسببات بر جهان و جمیع وقایع و حوادث جهان حکمفرماست و هر حادثى، ضرورت و قطعیت وجود خود و نیز شکل و خصوصیت زمانى و مکانى و سایر خصوصیات وجودى‏اش را از علل متقدمه خود کسب کرده است و یک پیوند ناگسستى میان گذشته و حال و استقبال میان هر موجودى و علل متقدمه او هست.»(10)
اما علل موجودات مادى ترکیبى، فاعل و ماده و شرایط و عدم مانع است که هر یک تأثیر خاص بر آن دارند و مجموع این تأثیرها، قالب وجودى خاصى را شکل مى‏دهند. اگر تمام این علل و شرایط و عدم مانع، کنار هم گرد آیند، علت تامه ساخته مى‏شود و معلول خود را ضرورت و وجود مى‏دهد که از آن در متون دینى به «قضاى الهى» تعبیر مى‏شود. اما هر موجودى با توجه به علل و شرایط خود قالبى خاص دارد که عوارض و ویژگى‏هاى وجودى‏اش را مى‏سازد و در متون دینى از آن به «قدر الهى» تعبیر مى‏شود.
شب قدر
با روشن شدن معناى قدر، امکان فهم حقیقت شب قدر نیز میسر مى‏شود. شب قدر شبى است که همه مقدرات تقدیر مى‏گردد و قالب معین و اندازه خاص هر پدیده، روشن و اندازه‏گیرى مى‏شود.
به عبارت روشن‏تر، شب قدر یکى از شب‏هاى دهه آخر ماه رمضان است. طبق روایات ما، یکى از شب‏هاى نوزدهم یا بیست و یکم و به احتمال زیادتر، بیست و سوم ماه مبارک رمضان است.(11) در این شب - که شب نزول قرآن به شمار مى‏آید - امور خیر و شر مردم و ولادت، مرگ، روزى، حج، طاعت، گناه و خلاصه هر حادثه‏اى که در طول سال واقع مى‏شود، تقدیر مى‏گردد.(12) شب قدر همیشه و هر سال تکرار مى‏شود. عبادت در آن شب، فضیلت فراوان دارد و در نیکویى سرنوشت یک ساله بسیار مؤثر است.(13) در این شب تمام حوادث سال آینده به امام هر زمان ارائه مى‏شود و وى از سرنوشت خود و دیگران با خبر مى‏گردد. امام باقر علیه السلام مى‏فرماید: «انه ینزل فى لیلة القدر الى ولى الامر تفسیر الامور سنةً سنةً، یؤمر فى امر نفسه بکذا و کذا و فى امر الناس بکذا و کذا؛ در شب قدر به‏ ولى امر (امام هر زمان) تفسیر کارها و حوادث نازل مى‏شود و وى درباره خویش و دیگر مردمان مأمور به دستورهایى مى‏شود.»(14)

پس شب قدر شبى است که:
1. قرآن در آن نازل شده است.
2. حوادث سال آینده در آن تقدیر مى‏شود.
3. این حوادث بر امام زمان - روحى فداه - عرضه و آن حضرت مامور به کارهایى مى‏گردد.
بنابراین، مى‏توان گفت شب قدر، شب تقدیر و شب اندازه‏گیرى و شب تعیین حوادث جهان ماده است.
این مطلب مطابق آیات قرآنى نیز مى‏باشد؛ زیرا در آیه 185 سوره مبارکه «بقره» مى‏فرماید: «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ»؛ ماه رمضان که در آن قرآن ‏نازل شده است.» طبق این آیه، نزول قرآن (نزول دفعى) در ماه رمضان بوده است. و در آیات 3 - 5 سوره مبارکه دخان مى‏فرماید: «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةٍ مُبارَکَةٍ إِنَّا کُنَّا مُنْذِرِینَ* فِیها یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ* أَمْراً مِنْ عِنْدِنا إِنَّا کُنَّا مُرْسِلِینَ.» این آیه نیز تصریح دارد که نزول [دفعى‏] قرآن در یک شب بوده است که از آن به شب مبارک تعبیر شده است. همچنین در سوره مبارکه قدر تصریح شده است که قرآن در شب قدر نازل شده است.
«قدر» در لغت به معناى اندازه و اندازه‏گیرى است. «تقدیر» نیز به معناى اندازه‏گیرى و تعیین است. اما معناى اصطلاحى «قدر»، عبارت است از ویژگى هستى و وجود هر چیز و چگونگى آفرینش آن به عبارت دیگر، اندازه و محدوده وجودى هر چیز، «قدر» نام دارد.
پس با جمع آیات سه گانه بالا روشن مى‏شود:
1. قرآن در ماه رمضان نازل شده است.
2. قرآن در شبى مبارک از شب‏هاى ماه مبارک رمضان نازل شده است.
3. این شب، در قرآن شب قدر نام دارد.
4. ویژگى خاص این شب بر حسب آیات سوره مبارکه دخان دو امر است:
الف. نزول قرآن.
ب. هر امر حکیمى در آن شب مبارک جدا مى‏گردد.
شب قدر
اما سوره مبارکه قدر که به منزله شرح و تفسیر آیات سوره مبارکه «دخان» است، شش ویژگى براى شب قدر مى‏شمارد:
الف. شب نزول قرآن است (إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ).
ب. این شب، شبى ناشناخته است و این ناشناختگى به دلیل عظمت آن شب است ( وَ ما أَدْراکَ ما لَیْلَةُ الْقَدْرِ).
ج. شب قدر از هزار ماه بهتر است. (لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ).
د. در این شب مبارک، ملائکه و روح با اجازه پروردگار عالمیان نازل مى‏شوند (تَنَزَّلُ الْمَلائِکَةُ وَالرُّوحُ فِیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ) و روایات تصریح دارند که آنها بر قلب امام هر زمان نازل مى‏شوند.
ه. این نزول براى تحقق هر امرى است که در سوره «دخان» بدان اشاره رفت (مِنْ کُلِّ أَمْرٍ) و این نزول - که مساوى با رحمت خاصه الهى ‏بر مومنان شب زنده‌دار است - تا طلوع فجر ادامه دارد (سَلامٌ هِیَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ).
و. شب قدر، شب تقدیر و اندازه‏گیرى است؛ زیرا در این سوره - که تنها پنج آیه دارد - سه بار «لیلة القدر» تکرار شده است و این نشانه اهتمام ویژه قرآن به مسئله اندازه‏گیرى در آن شب خاص است.
مرحوم کلینى در کافى از امام باقر علیه السلام نقل مى‏کند که آن حضرت در جواب معناى آیه «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةٍ مُبارَکَةٍ» فرمودند: «آرى شب قدر، شبى است که همه ساله در ماه رمضان و در دهه آخر آن، تجدید مى‏شود. شبى که قرآن جز در آن شب نازل نشده و آن شبى است که خداى تعالى درباره‏اش فرموده است: «فیها یفرق کل امر حکیم؛ در آن شب هر، امرى با حکمت، متعین و ممتاز مى‏گردد.» آنگاه فرمود: «در شب قدر، هر حادثه‏اى که باید در طول آن سال واقع گردد، تقدیر مى‏شود؛ خیر و شر، طاعت و معصیت و فرزندى که قرار است متولد شود یا اجلى که قرار است فرارسد یا رزقى که قرار است برسد و ... .»(15)
پى‏نوشت‌ها:
1- قاموس قرآن، سید على اکبر قرشى، ج ‏5، ص 246 و 247 .
2- همان، ص 248.
3- المیزان، سید محمد حسین طباطبایى، ج‏12 ص 150 و 151.
4- همان، ج‏ 19، ص 101.
5- انسان و سرنوشت، شهید مطهرى، ص 52.
6- المحاسن البرقى، ج‏1، ص 244.
7- بحار الانوار، ج ‏5، ص 122.
8- المیزان، ج ‏19، ص 101 - 103
9- انسان و سرنوشت، ص 53
10- همان، ص 55 و 56

11- اقبال الاعمال، سید بن طاووس، تحقیق و تصحیح جواد قیومى اصفهانى، ج‏1، ص 312 و 313 و 374 و 375 .
12- الکافى، کلینى، ج ‏4، ص 157 .
13- المراقبات، ملکى تبریزى، ص، 237 - 252
14- الکافى، ج‏1، ص 248
15- المیزان فى تفسیر القرآن، ج 20، ص، 382/ بحث روایى ذیل سوره مبارکه قدر. [ نظرات / امتیازها ]

1) از سوره قدر به خوبى استفاده مى‏شود که ملائکه، شب قدر در هر سال به جهت هر کارى بر زمین فرود مى‏آیند.
در سوره دخان نیز به این موضوع اشاره شده است. آنجا که مى‏فرماید: «حم × وَالکِتابِ المُبِینِ × إِنّا أَنْزَلْناهُ فِى لَیْلَةٍ مُبارَکَةٍ إنّا کُنّا مُنْذِرِینَ × فِیها یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ»؛ «حم. سوگند به این کتاب روشنگر. که ما آن را در شبى پر برکت نازل کردیم. ما همواره انذار کننده بوده‏ایم. در آن شب هر امرى بر اساس حکمت [الهى] تدبیر وجدا مى‏گردد.»( سوره دخان، آیه 4-1)
[ نظرات / امتیازها ]

1) ماه رمضان تا روز قیامت تکرار مى‏شود، ودر نتیجه لیلةالقدر نیز تا روز قیامت استمرار دارد. پس نزول ملائکه وروح نیز در هر شب قدر تکرار مى‏شود. سؤال این است: ملائکه وروح که در هر سال، شب قدر بر زمین فرود مى‏آیند، بعد از رسول خدا (ص) بر چه کسى وارد مى‏شوند؟ با تأمل ودقّت پى مى‏بریم که در هر زمان باید امامى کامل ومعصوم وجود داشته باشد تا محلّ نزول ملائکه وروح گردد. امام باقر (ع) فرمود: «یا معشر الشیعة! خاصموا بسورة «إِنّا أَنْزَلْناهُ» تفلجوا، فواللَّه أنّها لحجّة اللَّه تبارک وتعالى على الخلق بعد رسول اللَّه (ص) وأنّها لسیّدة دینکم وأنّها لغایة علمنا. یا معشر الشیعة! خاصموا ب’«حم × وَالکِتابِ المُبِینِ...» فإنّها لولاة الأمر خاصّة بعد رسول اللَّه...»؛ «اى جماعت شیعه! با خصم خود به سوره «انا انزلناه» محاجّه کنید که پیروز خواهید شد، پس سوگند به خدا که این سوره از براى حجت خداوند تبارک وتعالى بعد از رسول است. این سوره همانا مدرک دین شما ونهایت علم ما است. اى جماعت شیعه! با آیه «حم. والکتاب المبین...» بحث کنید؛ زیرا اینآیات اختصاص به والیان امر بعد رسول خدا دارد...».( کافى، ج 1، ص 249)
ونیز فرمود: «وأیم اللَّه! إنّ من صدّق بلیلة القدر، لیعلم أنّها لنا خاصّة...»؛ «به خدا سوگند، همانا هر کس تصدیق کند لیلة القدر را، علم پیدا مى‏کند که از براى ما است...».( همان، ص 253و252، ح 9) [ نظرات / امتیازها ]

1) امام امیرالمؤمنین (ع) به ابن‏عباس فرمود: «إنّ لیلة القدر فى کلّ سنة، وأنّه ینزل فى تلک اللیلة أمر السنة وأنّ لذلک الأمر ولاة بعد رسول اللَّه (ص) فقلت: من هم؟ فقال: أنا وأحدعشر من ،صلبى أئمّة محدّثون...»؛ «همانا در هر سال لیلة القدر است، در آن شب امر یک سال نازل مى‏شود. براى آن والیانى است بعد از رسول خدا (ص). ابن‏عباس مى‏گوید عرض کردم: آنان چه کسانى هستند؟ حضرت فرمود: من ویازده نفر از صلب من که همگى امام ومحدثند.»( همان، ج 1، ص 248و247، ص 2) [ نظرات / امتیازها ]

1) رسول خدا (ص) به اصحاب خود فرمود: «آمنوا بلیلة القدر، إنّها تکون لعلىّ بن أبى‏طالب ولولده الأحدعشر من بعده»؛ «به لیلة القدر ایمان آوردید؛ زیرا براى على بن ابى‏طالب ویازده فرزند بعد از اوست.»( کمال الدین، ج 1، ص 281و280، ح 3)
[ نظرات / امتیازها ]

1) ین سوره در ((مکه )) نازل شده و داراى 5 آیه است .

محتوا و فضیلت سوره :

محتواى این سوره چنانکه از نامش پیداست بیان نزول قرآن مجید در شب قدر است , و سپس بیان اهمیت شب قدر و برکات وآثار آن .

در فـضـیلت تلاوت این سوره از پیغمبر اکرم (ص ) نقل شده که فرمود: ((هرکس آن را تلاوت کند پاداش کسى را دارد که ماه رمضان را روزه گرفته , و شب قدر را احیاداشته است )).واضـح اسـت این همه فضیلت از آن کسى است که مى خواند و مى فهمد و به محتوایش جامه عمل مى پوشاند, قرآن را بزرگ مى شمرد و آیاتش را در زندگى پیاده مى کند. [ نظرات / امتیازها ]

1) بیان نزول قرآن در شب قدر، و سپس بیان اهمیت شب قدر و برکات و آثار آن. [ نظرات / امتیازها ]

1) از پیامبر اسلام(ص) نقل شده:

هرکس آن را تلاوت کند پاداش کسی را دارد که ماه رمضان را روزه بگیرد، و شب قدر را احیا داشته‌است. [ نظرات / امتیازها ]

1) در باور مسلمانان شب قدر (به عربی: لیلة القدر) شبی است در ماه رمضان[۱] که قرآن در آن شب (جدا از وحی تدریجی) همچنین به‌طور کامل بر محمد نازل شده‌است.[۲] مسلمانان باور دارند که در این شب هر امر محکمی جدا می‌شود.[۳] بنابر آموزه‌های اسلامی خوابیدن در شب قدر مذموم و شب‌زنده‌داری در آن سفارش شده است و دعا و استغفار در این شب وظیفه دانسته شده‌است.[۴] روز قدر هم به اندازه شب آن ارجمند است.[۵]

↑ قرآن ۲:۱۸۵
↑ قرآن ۹۷:۱
↑ قرآن ۴۴:۴
↑ شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان
↑ شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان
[ نظرات / امتیازها ]

1) شب قدر را به معنی منزلت دانسته‌اند و بعضی دیگر آن را به معنی تنگی و گرفتاری دانسته‌اند. برخی نیز قدر را اندازه‌گیری و تقدیر امور معنی کرده‌اند. [ نظرات / امتیازها ]

1) اهل سنت اعتقاد دارند که طبق حدیث نبوی شب قدر در یکی از ده شب آخر ماه رمضان واقع شده است .اغلب شب بیست و هفتم را شب قدر می‌دانند و در آن شب به دعا و شب‌زنده‌داری می‌پردازند. مسلمانان سلفی اعتقاد دارند که در شب قدر در تمام روزگار همان شبی بود که قرآن در آن نازل گردید و دیگر تکرار نمی‌شود.[۶] برخی نیز اظهار داشته‌اند که تا زمان زندگی محمد شب قدر در هر سال تکرار می‌شد اما پس از ارتحال محمد، شب قدر از بین رفته‌است.[۷] برخی نیز معتقد بوده‌اند که شب قدر شبی‌است در تمام سال ولی در هر سال شب نامعلومی‌است، در سال بعثت در ماه رمضان بوده اما در سال‌های دیگر ممکن است در دیگر ماه‌ها باشد. [ نظرات / امتیازها ]

1) بر اساس حدیث شیعه که از حماد بن عثمان از حسان بن علی از جعفر صادق نقل شده‌است؛ شب قدر تا قیامت باقی‌است و در ماه رمضان واقع است. در روایات شیعه آمده‌است که شب قدر یکی از سه شب ۱۹، ۲۱ یا ۲۳ در ماه رمضان است که احتمال شب بیست‌وسوم بیش‌تر است. در اصول کافی نیز آمده‌است که تقدیر در شب نوزدهم و ابرام در شب بیست و یکم و امضا در شب بیست و سوم است [ نظرات / امتیازها ]

1) ترا قدر اگر کس نداند چه غم شب قدر را می‌ندانند هم
چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبی آن شب قدر که این تازه براتم دادند
آن شب قدری که گویند اهل خلوت امشب است یا رب این تاثیر دولت در کدامین کوکب است
شب قدری چنین عزیز و شریف با تو تا روز خفتنم حوس است
در شب قدر ار صبوحی کرده‌ام عیبم مکن سرخوش آمد یار و جامی بر کنار طاق بود [ نظرات / امتیازها ]

1) در پاسخ این سؤال ، که چرا این شب ، شب قدر نامیده شده ؟ سخن بسیار گفته‏اند ، از جمله اینکه:
1 -شب قدر به این جهت قدر نامیده شده که جمیع مقدرات بندگان در تمام سال در آن شب تعیین مى‏شود ، شاهد این معنى سوره دخان است که مى‏فرماید : انا انزلناه فى لیلة مبارکة انا کنا منذرین فیها یفرق کل امر حکیم : ما این کتاب مبین را در شبى پر برکت نازل کردیم ، و ما همواره انذار کننده بوده‏ایم ، در آن شب که هر امرى بر طبق حکمت خداوند تنظیم و تعیین مى‏گردد ( دخان - 3 و 4).
این بیان هماهنگ با روایات متعددى است که مى‏گوید : در آن شب ، مقدرات یکسال انسانها تعیین مى‏گردد ، و ارزاق و سرآمد عمرها ، و امور دیگر ، در آن لیله مبارکه تفریق و تبیین مى‏شود .
البته این امر هیچگونه تضادى با آزادى اراده انسان و مساله اختیار ندارد ، چرا که تقدیر الهى به وسیله فرشتگان بر طبق شایستگیها و لیاقتهاى افراد ، و میزان ایمان و تقوى و پاکى نیت و اعمال آنها است.
یعنى براى هر کس آن مقدر مى‏کنند که لایق آن است ، یا به تعبیر دیگر زمینه‏هایش از ناحیه خود او فراهم شده ، و این نه تنها منافاتى با اختیار ندارد و بلکه تاکیدى بر آن است.
2 -بعضى نیز گفته‏اند آن شب را از این جهت شب قدر نامیده‏اند که داراى قدر و شرافت عظیمى است ( نظیر آنچه در آیه 74 سوره حج آمده است ما قدروا الله حق قدره آنها قدر خداوند را نشناختند ) .
3 -گاه نیز گفته‏اند به خاطر آن است که قرآن با تمام قدر و منزلتش بر رسول والا قدر ، و به وسیله فرشته صاحب قدر نازل گردید.
4 -یا اینکه شبى است که مقدر شده قرآن در آن نازل گردد.
5 -یا اینکه کسى که آن شب را احیا بدارد صاحب قدر و مقام و منزلت مى‏شود.
6 -یا اینکه در آن شب ، آنقدر فرشتگان نازل مى‏شوند که عرصه زمین بر آنها تنگ مى‏شود ، چون تقدیر به معنى - تنگ گرفتن نیز آمده است مانند و من قدر علیه رزقه ( طلاق - 7 ) .
جمع میان تمام این تفسیرها در مفهوم گسترده لیلة القدر کاملا ممکن است هر چند تفسیر اول از همه مناسبتر و معروفتر است.
[ نظرات / امتیازها ]